Spelletjes en Straf

Verteller: Rob Veenstra
Auteur: Brenda Wokke
Indische Buurt

'Dompel hem maar in koud water,' zei het hoofd van de school.

 In het midden: Meester Crabbendam (omstreeks 1954)

In het midden: Meester Crabbendam (omstreeks 1954)

Alle rechten voorbehouden

Rob Veenstra ging naar de lagere school op de Zeeburgerdijk naast het pompgebouw, naar de Rijcklof van Goensschool. "Op school had ik les van meester Smit en meester Crabbendam, Het hoofd van de lagere school heette Nijgh. Op school waren de meesters streng. Ik vond het op school niet leuk, ik had een oogafwijking waar de onderwijzers niet mee omkonden gaan. Een tik was soms het resultaat, klagen thuis was er niet bij. Het was je eigen schuld. In die tijd wisten ze daar niets voor. 'Dompel hem maar in koud water,' zei het hoofd van de school, achteraf een Germaanse methode. Na schooltijd speelden we altijd buiten, veel spelletjes op straat. Slagbal met rondjes, tollen, de meisjes stonden altijd op hun handen tegen de muur, playeren: dat was een spelletje met lege sigarettendoosjes, die scheurden we doormidden en met die halve doosjes werd gespeeld. Het was de bedoeling om zoveel mogelijk te winnen.
Jenny, de vrouw van Rob, weet opeens ook een spelletje van die tijd te herinneren: "Hakmes, lepel, bril of schaar, hoge hoed of stinksigaar. Iemand stond dan met zijn gezicht tegen de muur, het rijmpje werd gezongen en iemand gaf een klap tegen de rug van het meisje wat tegen de muur stond. Zij moest dan raden wie haar had aangetikt." Rob gaat verder: "Ik weet ook nog dat je snoepwinkeltjes had. Je had ‘Vogeltje’ in de Javastraat en ‘Annie Pisa’ in de verlengde Javastraat. Met een cent ging je daar dan heen om wat te kopen. Als je als kind echt stout was, bijvoorbeeld als je een brandje stichtte, dan werd je bekeurd door de politie, Op woensdagmiddag moest je dan naar het hoofdbureau op de Marnixstraat om daar de hele middag strafregels te schrijven. Ik hoefde daar nooit heen, ik kon vroeger heel hard rennen."

Alle rechten voorbehouden

12821 keer bekeken

11 reacties

Voeg je reactie toe
Robertine houtzager

meester Crabbendam.

ook bij meester Crabbendam in de 5 klas gezeten strengen meester 

liep altijd met een aanwijs stok. wel een fijne tijd gehad. Loekie de Jong was mijn 

buurmeisje woonde boven het cafe van Arnold Zeeburgerdijk.ik zelf ook.

Marlies van Rijzingen

Re: Hakbijl lepel mes of schaar hoge hoed of stinksigaar

G. Rol:
Ik ken ook dit spelletje. Bij ons stond iemand gebukt met de handen tegen de muur. Iemand sprong dan op de rug van degene die gebukt stond, zong dan de regel Hakbijl lepel mes of schaar hoge hoed of stinksigaar, maakte dan met de hand een gebaar om een van de genoemde voorwerpen uit te beelden, degene die gebukt stond moest dan raden wat er werd uitgebeeld. Hoe het precies verder ging weet ik ook niet. Soms gebeurde het dat er een hele rij kinderen achter elkaar gebukt stond en een andere kind over de ruggen heen naar voren wipte. Ik zou graag de spelregels verder willen weten.

Wij deden dit spelletje thuis ook. Alleen stond er bij ons iemand met zijn rug tegen de muur en de handen gevouwen. Degene die bukte die legde daar zijn hoofd in. Dit was om te beschermen dat je niet met je hoofd tegen de muur botste als er iemand op de rug sprong. Deze persoon kon dan tegelijk controleren of het gebaar goed was van degene die erop sprong. Zo bleef het spelletje dus eerlijk! Als het gebaar niet werd geraden sprong er een tweede persoon bij. Als het gebaar was geraden ging de persoon die bovenop zat er achter bij staan en werd het spel opnieuw gespeeld. Het was een hilarisch spel, vooral omdat het vaak eindigde dat de persoon die krom stond de andere spelers niet meer kon dragen en alles in elkaar viel! Gespeeld in Berkel- Enschot ( Noord- Brabant) Groetjes Marlies

Mans Jansen

Complete foto

Ik heb de complete foto op schoolbank.nl gezet en nog vele namen kunnen invullen. Want ook ik ben van deze klas.

G. Rol

Hakbijl lepel mes of schaar hoge hoed of stinksigaar

Ik ken ook dit spelletje. Bij ons stond iemand gebukt met de handen tegen de muur. Iemand sprong dan op de rug van degene die gebukt stond, zong dan de regel Hakbijl lepel mes of schaar hoge hoed of stinksigaar, maakte dan met de hand een gebaar om een van de genoemde voorwerpen uit te beelden, degene die gebukt stond moest dan raden wat er werd uitgebeeld. Hoe het precies verder ging weet ik ook niet. Soms gebeurde het dat er een hele rij kinderen achter elkaar gebukt stond en een andere kind over de ruggen heen naar voren wipte. Ik zou graag de spelregels verder willen weten.

Harry Koopman

Harry Koopman

Ook ik heb genoten van al die verhalen. Ik was, denk ik een jaar of 10 . Het moet de 5e klas geweest zijn dat ik in de klas van meester Crabbendam heb gezeten. Veel namen herinner ik mij niet meer. Wel weet ik dat mijn vriendje Rudy Koehof bij mij in de klas zat en ik met een jongetje waarvan alleen de voornaam mij is bij gebleven(maar hoe kan het anders) Pietje midden op de weg heb gevochten en zijn bril heb kapot geslagen. Er werd in die tijd wat afgevochten want we kwamen bepaald niet uit 't Gooi! Ik zat ook in het schoolteam mar voetbalde liever buiten. De teams werden via "het poten" bij elkaar gescharreld. Ook hebben we levensgevaarlijke toeren uitgehaald met het halteren langs de spoorbrug over het water. En dan soms spijbelen, gingen we naar de kade of het abbatoir. Met Meester Crabbendam had ik een goed contact. Omdat ik in de oorlog het nodige heb meegemaakt nam hij mij vaak in bescherming. Ook deed hij dat met de knappe meisjes maar dan om andere redenen. We vonden dat hij wel eens geheimzinnig met zijn handen tussen zijn benen bezig was maar dat kunnen ook kwajongens praat zijn geweest. Door de oorlog hadden mijn opvoeders met mij de nodige problemen waardoor ik helaas vroegtijdig de school moest verlaten omdat ik ben overgeplaatst naar een kindertehuis in Laren. Als iemand mij door dit verhaal meent te kennen en wat verdere informatie zou ik dat zeer op prijus stellen en kan mij hierover mailen.
Harry Koopman 05-03-2009 h.koopman65@upcmail.nl

null

Willem de La Chambre 1941

Leuk al die verhalen van vroeger.Ik zat ook bij Mr Nijgh,Mr Smit,Mr Crabbendam en Juffrouw van Wijk,al moet ik eerlijk zeggen dat we tegenwoordig haar een bitch zouden noemen.Mr Nijgh had altijd een liniaal waarmee je een pets op je hand kreeg als je wat verkeerds deed.Mr Smit droeg altijd een hoed en was een toffe kerel en met Mr Crabbendam heb ik persoonlijk nooit problemen gehad,misschien omdat ik in 1953 in het kampioens elftal speelde.De namen die ik me nog herrinner zijn oa Freddie Borgman,Jos Licher,Ernst Kip,Jan Diepgrond,Jopie Wolters august Boucher,en Leonardo Barbieri de rest is me helaas ontschoten,en over de Marnixstraat wil ik niet meer denken,want dat heeft me veel Woensdagmiddagen gekost,maar dat is een ander verhaal.

null

hanny versnel 1943

ik heb ook bij meester crabbendam gezeten in de 6e klas ik heb genoten van de leuke verhalen ik ben het meisje met die grote strik

Een bezoeker

Han Stuster

Hartsikke leuk een klasfoto van me te zien hier, dat was in het Jan Willem Roskamhuis. Ik heb de orginele foto want op deze is alleen het middendeel te zien, ik zit op de onderste rij, niet te zien hier dus.Ik vond het wel een leuke tijd op R.v.Coenschool. Crabbendam was eigenlijk niet zo leuk, je kreeg geregeld van hem een tik op je handen als je niet luisterde , en dat gebeurde bij mij wel eens... .en hij was ook veel leuker voor de meises die er leuk uitzagen dan voor de jongens. www.stusterkunst.no

Een bezoeker

Jacques Meijer

Wat is dat leuk om volkomen onverwacht een foto van meester Crabbendam te zien. Ik zat bij hem in de vierde en de vijfde klas. Dat moet in 1946 of 1947geweest zijn. Ik kan me nu bijna niet voorstellen dat de oorlog nog maar zo kort geleden was. Meester Crabbendam schreef 's maandags verslagen in de Sport en in de Sportwereld. Hij kreeg dan gratis kranten die op maandag onder de jongens op de school verloot werden. Feest als je zo'n krant won. Vooral als je daarin kon lezen hoe je meester op zondag gefloten had bij Ajax. Want dat deed hij.

Een bezoeker

Henk Penseel

Rob, ik heb ook les gehad van meester Crabbendam. Die dame rechts op de foto gaf gymnastiek. Vreemd hoe je geheugen werkt, want ik kan me herinneren dat ze streng was, maar ook dat de topjes van haar vingers geel waren van het vele roken. Iets anders dat me bij is gebleven, is een incidentje met meester Nijgh. Ik ben verre van een boender geweest op de lagere school, maar ik liep een keer alleen op de Zeeburgerdijk, op weg naar mijn oma en opa die aan het begin van de dijk op nummer 3 woonden met uitzicht op de molen. Op de fiets kwam de kleine meester Nijgh langs die me puffend voorbij fietste. Ineens riep ik: "Meneer Nijgh paardevijg!" Waarom ik dat deed mag Joost weten. Meneer Nijgh stapte af, kwam naar me toe en zei: "Wat riep jij?" "Ik? Niets meneer Nijgh." Want zo'n held was ik nu ook weer niet om het te herhalen. En hij zelf deed dat liever ook niet. Hij stapte weer op z'n fiets en ik liep, toch wat geschrokken, door naar mijn oma en opa.

Een bezoeker

Rob van Gelder

Ja Rob dat was nog eens een tijd of NIET? We zijn natuurlijk geneigd om een beetje te romantiseren, zeker als je een dagje ouder wordt zoals wij. Ik zat ook op de Rijclof van Goensschool en die door velen geroemde meester Crabbendam was eigenlijk helemaal niet zo'n aardige man. Ook de andere onderwijzers hadden van pedagogie nog nooit gehoord. Nee inderdaad op school was het niet zo erg leuk, tenminste niet op de Rijclof van Goensschool. Oh ja er waren ook wel leuke herinneringen. Het kampioenschap van het schoolvoetbaltoernooi bijvoorbeeld. Precies "in het straatje " van meester Crabbendam. Op straat spelen was echter wel leuk. Misschien weet je het niet meer, maar bij dat slagbal met rondjes zijn we vaak teamgenoten of tegenstanders geweest. Jij woonde in de Padangstraat en ik in de Lampongstraat op de hoek van de Lombokstraat. En voetballen in de Timorstraat (jij was geloof ik niet zo'n voetballer) waardoor ik wel regelmatig op het politiebureau in de Marnixstraat terechtkwam omdat we over de muur ran de Montessorischool klommen om de er overheen geschoten bal op te halen. Ja er is veel veranderd en er zijn zoveel herinneringen, leuke en minder leuke, maar het zijn allemaal gebeurtenissen uit een tijd dat het leven waard was om geleefd te worden. In dat opzicht is er ten opzichte van nu niet zoveel veranderd. Kijk ook eens op www.schoolbank.nl.