24 juli 1906

24 juli 1906

De rijwieltol in de Watergraafsmeer

De tolheffing waar het in bovengenoemd artikel over gaat werd vond plaats bij de wipbrug (Oetewalerbrug) over de ringvaart vlakbij het Rechthuis.

In 1792 wilde een nieuwe pachter van het tolhek wel eens zien of er onder zijn pachterschap één penning te weinig betaald zou worden. Hij sloot een weddenschap af: "De eerste de beste die het lukt om ongezien mijn tol door te komen mag een dag lang op mijn kosten in de herberg van het Rechthuis drinken."

Op een gegeven moment kwam de Amsterdamse Schout met een aantal dieven en schelmen, die de stad uitgebannen werden, bij het tolhek en riep: "Het tolhek open ! Gebannenen van 't Gerecht", waarop de tolbaas de slagboom opende.

De dievenbende verdween over de Middenweg maar een van de gestraften ging met de Schout mee het Rechthuis in, zette zijn pruik af, trok zijn schansloper (dikke jas) uit en groette de aanwezigen. Toen de pachter van het Tolhek gehaald werd stond hij tegenover de waard van In de Witte Molen, die de Schout had omgekocht en als een echte boef tussen de gevangenen had gelopen.

Of de waard, die de weddenschap won, die avond nog in zijn "Witte Molen" de klanten heeft bediend is niet bekend.....

In het krantenartikel Een historische grap kunt u meer lezen over deze weddenschap.

Bron: J.H.Kruizinga. 350 Jaar Watergraafsmeer.