Samuel Henri Englander ‘in de speeltuin’ (1)

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Hendrick de Keijserplein met de Speeltuinvereniging District V, 1920. Bron: prentbriefkaarten Stadsarchief Amsterdam, beeldbank.

Hendrick de Keijserplein met de Speeltuinvereniging District V, 1920. Bron: prentbriefkaarten Stadsarchief Amsterdam, beeldbank.

Inmiddels mag bekend worden veronderstelt dat Samuel Englander een dirigent was van vele koren en van vele markten thuis. Wat minder bekender zijn misschien zijn optredens in de speeltuinen van Amsterdam. Speeltuinconcerten, je hoeft er tegenwoordig niet of nauwelijks meer mee aan te komen. Maar in de jaren twintig was het populair en aankondigingen zijn terug te vinden in wat ik dan maar voor het gemak de ‘linkse pers’ noem. In dit geval gaat het om de kranten De Tribune en de krant Het Volk.

Eén van de vroegste vermeldingen van een speeltuinvereniging met een koor o.l.v. Samuel Englander, bron: DeTribune 05-07-1921

Eén van de vroegste vermeldingen van een speeltuinvereniging met een koor o.l.v. Samuel Englander, bron: DeTribune 05-07-1921

In heel Amsterdam waren er vele speeltuinverenigingen. Niet alleen beheerden zij de speeltuinen, maar zij hadden ook een ‘opvoedende taak’. Er is een aardige wikipediapagina met een kort overzicht van de geschiedenis van de speeltuin.

Zie bijvoorbeeld ook mijn eerdere verhaal dat ik schreef over de speeltuin in de Joubertstraat de speeltuin in de Joubertstraat

Speeltuinver. District V heeft een concert in het gebouw van de Handwerkers Vriendenkring. Bron: de Tribune van 09-03-1922.

Speeltuinver. District V heeft een concert in het gebouw van de Handwerkers Vriendenkring. Bron: de Tribune van 09-03-1922.

Voor zover valt na te gaan is de eerste vermelding van de betrokkenheid van Samuel met de speeltuinverenigingen in 1921. De speeltuinvereniging District V heeft een mannenkoor heeft opgericht onder leiding van Samuel Englander. Hoe vaak Samuel met dit koor heeft opgetreden is niet bekend. Deze speeltuinvereniging was ‘gevestigd’ op het Hendrick de Keijserplein (zie afbeelding)

Hij beperkte zich overigens ook niet tot deze speeltuin of met genoemd koor. Zo treedt hij op 21 mei 1922 met het ‘Solo – Kwartet Zanggenot’ en solisten op bij de Noorderspeeltuin aan het Karthuizerplantsoen. Het is een zondagochtendconcert (tussen 8 en 10 uur). Van deze speeltuin is bij de beeldbank van het Stadsarchief een mooie foto uit 1926 te zien (hier ook afgebeeld).

Karthuizersplantsoen met op de voorgrond het terrein van Noorderspeeltuin. Op de achtergrond: achterzijde gevels Lindengracht, ca. juni 1926. Bron: fotoafdrukken beeldbank SAA.

Karthuizersplantsoen met op de voorgrond het terrein van Noorderspeeltuin. Op de achtergrond: achterzijde gevels Lindengracht, ca. juni 1926. Bron: fotoafdrukken beeldbank SAA.

De foto is zo mooi omdat er sprake is van een optreden van een koor. Opvallend is ook het grote aantal bezoekers van dit openluchtconcert. De Noorderspeeltuin zal vaker een locatie zijn waar Samuel zal optreden. Soms met het eerder genoemde Kwartet Zangenot, soms met een ander koor. Gelukkig wordt er vaker ook wat meer informatie verstrekt. Dan gaat het vooral om de solozangers die optreden.
Niet alleen het leiden van koren, ook het begeleiden van een solozanger behoorde tot de kwaliteiten van Samuel Englander. Hier bij de speeltuinvereniging District V. Bron: de Tribune van 11-08-1922.

Niet alleen het leiden van koren, ook het begeleiden van een solozanger behoorde tot de kwaliteiten van Samuel Englander. Hier bij de speeltuinvereniging District V. Bron: de Tribune van 11-08-1922.

Naar het repertoire moeten we gissen, maar ik vermoed een licht klassiek karakter en misschien ook wel eens een mooi strijdlied. Zo is er op 21 mei 1922 een concert aan het Karthuizerplantsoen met Zanggenot en de solozangers de heren J. Koopman (tenor).' H. v. Schouten (bariton) en S. Fonteijn (bas). Samuel had blijkbaar ruimte in zijn agenda, want ’s avonds treedt hij op dezelfde locatie op met het dubbelmannen kwartet “Onderling Genoegen”.

Terug naar de inhoudsopgave

Alle rechten voorbehouden

84 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe