Mijn moeder zat in Friesland. Zij had samen met een vriendin 24 kinderen vanuit Amsterdam lopend naar gastgezinnen in Friesland gebracht.
Nadat alle kinderen waren ondergebracht besloot ze er te blijven. Na lang zoeken vond ze een boerderij waar ze kon blijven om te werken voor een hapje eten, haar bonboekje had ze bij haar moeder in Amsterdam achtergelaten.
Na de bevrijding wilde zij zo snel mogelijk terug naar Amsterdam om te zien of er bericht was van haar man die in 1943 opgepakt was nadat hij geweigerd had om zich te melden voor de Arbeidsinzet oftewel dwangarbeid in Duitsland.
Zij besloot om via de Afsluitdijk terug naar Amsterdam te lopen, maar halverwege bleek dat daar nog hevig werd gevochten.
Een wat oudere Duitse soldaat waarschuwde haar om snel terug te keren voordat zij zou worden gezien en gepakt zou worden, want dan laat het zich wel raden wat zij met haar zouden hebben gedaan!
Zo duurde het nog maanden voordat zij uiteindelijk met de Lemmerboot terug keerde in Amsterdam. Daar bleek haar vader op 16 mei 1945 te zijn overleden.
Van haar man mijn vader geen spoor wel was er een kaart van de overheid dat hij vermist dan wel overleden zou zijn.
Mijn moeder bleef hopen, terwijl de mensen om haar heen zeiden 'Pak je leven weer op', bleef zij zoeken, ook via het Rode Kruis en eindelijk in 1948, ja, je leest het goed, kwam hij met een van de laatste trein transporten van het Rode Kruis terug. Na te zijn opgepakt is hij via Duitsland en strafkampen in Polen uiteindelijk gevlucht en terecht gekomen in Letland en van daaruit weer terug gekomen naar Nederland. Hij was lichamelijk en geestelijk gebroken.
Bij ons werd er door mijn vader niet over gesproken, alhoewel hij altijd zei 'er zijn goede en slechte mensen' en dan bedoelde hij Duitsers, Polen, Russen enz. Dat motto heb ik in mijn leven meegenomen en doorgegeven aan mijn kinderen! Hij heeft in Letland een winter op een boerderij gezeten met allerlei verschillende mensen, vluchtelingen en gedeserteerde soldaten en allemaal hadden zij gruwelijke dingen meegemaakt.
Met kerst hebben ze zelfs een kerstboom opgezet in de schuur waar ze verbleven en met allerlei dingen versierd, zo hielpen zij elkaar om de moed niet te verliezen. Het klinkt misschien raar maar juist deze dingen helpen om de wreedheden die ze allemaal ondervonden hadden even te vergeten, want niemand wist toen of en hoe ze het zouden overleven.
Toch heeft hij zijn leven weer opgepakt, maar is in 1963 aan de gevolgen van alle ontberingen overleden.
Olga Bozua,
6 juni 2019.
Ga voor verhaal 1 naar
De liefste tante van de hongerwinter - Geheugen van Oost
Ga voor verhaal 2 naar
Ga voor verhaal 3 naar
Mijn moeder bleef naar mijn vader zoeken! - Geheugen van Oost