Niet dat ik dat nog weet, maar ik heb het later horen vertellen. Toen je uiteindelijk uit krijgsgevangenschap kwam, was je broodmager en je had alleen nog maar de kleren die je aanhad. Het viel niet mee om werk te krijgen, maar uiteindelijk lukte dat bij de Motex, een ontmottingsbedrijf aan de Duivendrechtsekade in Duivendrecht. Later hoorde en begreep ik, dat het bedrijf was overgegaan in Duitse handen: Warsitz Werke heette het toen. Het stond je niet zo aan wat je daar moest doen en je dook onder…
Toen is de huisindustrie in hangertjes en armbanden begonnen. Oom Leen, de broer van mijn Moeder, wist aan plexiglas te komen. Of hij het nu zelf van Schiphol haalde of het daar kocht weet ik niet precies, maar Pa zag kans sieraden te maken van dat spul. Zeskantjes en in de vorm van een droppie (Wybertje), schuin kantje eraan en een dubbeltje erin. Dit laatste om de afbeelding van Koningin Wilhelmina, die niet was gewild bij de moffen. Toen mijn Vader door z’n zilveren dubbeltjes en kwartjes heen was, moesten de aspirant klanten die zelf van tevoren inleveren. Ook werden armbanden gemaakt. Het leken slangen en als er dan even gas was, moesten m’n Moeder en Vader zich haasten. Mam om even wat eten warm te maken en Pa om voorverwarmde armbanden te buigen rond een klos. Grote en kleine. Hangertjes en armbanden kostten fl. 1.50 weet ik nog. Leen, Mam’s broer en Henk van der Dussen hielpen mee en ontvingen een salaris. Er was een beschuitbus, vol met geld, maar Mam zag geen kans er een brood voor te kopen terwijl ze toch fl. 150.- bij zich had. Ik weet nog precies waar die beschuitbus stond. Ik weet ook nog dat de aardleiding van de radio werd gesloopt. Als je de buitenisolatie eraf haalde was het draad zilverkleurig en uitstekend geschikt om er ringetjes in de hangertjes van te maken. De rommel en het stof dat het gaf. Toch waren er altijd lachende gezichten…
Waar ik ook herinneringen aan bewaar; de kachel… In de achterkamer, waar dus de huisindustrie was gevestigd, stond een Salamanderkachel. Een klein rond kacheltje met een zwarte pijp die, nagenoeg bij het plafond, in de muur verdween. Aan die pijp zat een “sleutel” waarmee je de trek kon regelen en achter de kachel zat een “zakpijp”, waarop een extra pannetje kon staan. Het kacheltje was ’s morgens altijd uit. Ik kan het me niet herinneren, maar het moet toch soms erg koud in de kamer zijn geweest Als er geen aanmaakhoutjes waren moest ik ze hakken. Als bij nat weer de was slecht wilde drogen, werd er rond het kacheltje een houten rekje geplaatst, waaraan de te drogen was hing. Dat kacheltje is later tijdens de bezetting nog beter van pas gekomen. Toen er in 1944 vaak geen gas was, werd het gebruikt om eten op te koken. Soms werd er de “prak” van de gaarkeuken op verwarmd, kookte Ma fijngesneden suikerbieten waar ze eerst stroop van maakte en later van de pulp pannenkoeken bakte. Die smaakten zoet en vulde je maag voor een paar uur. De voedingswaarde was vrijwel nihil. Ook tulpenbollen hebben we moeten eten. Je had mazzel als je er aan kon komen en voor geld waren ze vaak niet te koop. Alles werd “geruild.” In de winkels was vrijwel niets te koop. Ook voor de bonnen van je bonkaarten was er vaak niets. Gelukkig waren we als Pa tarwe of bruinen bonen had kunnen bemachtigen. Die bruinen bonen waren waarschijnlijk al erg oud. Zo hard als steentjes. Ma maalde alles met de koffiemolen. Van de tarwe werd pap gekookt. Dat was een feestmaal. Ook van de gemalen bruine bonen werd iets gefabriekt. Het vulde en dat was meegenomen.
lees verder:Kinderjaren in Betondorp III
