De Joodse bewoners van de Bredeweg (4)

Auteur: Paul Welling Paul Welling

Ik herinnerde me de verhalen die in mijn jeugd op de Bredeweg in Amsterdam Oost verteld werden over de Joodse bewoners, die voor en tijdens de oorlog op de Bredeweg woonden.Ik vroeg me af wie dat geweest zijn en wat er van hen terecht is gekomen.

Salomon Batavier, foto Joodsmonument

Salomon Batavier, foto Joodsmonument

 

Bredeweg 35 huis

In februari 1941 was dit het huis van kantoorbediende Joseph van Aalst, die op 14 januari 1880 werd geboren als zoon van Mozes van Aalst en Klara Klepman. Op 23 december 1899 werd Joseph, die een lengte had van 1.61 m., goedgekeurd voor de militaire dienst. Door de beschrijving van zijn signalement in het militieregister kunnen we ons een beeld vormen hoe hij eruitgezien moet hebben. Zijn gezicht was ovaal met een groot voorhoofd, zijn ogen waren blauw, zijn haar en wenkbrauwen waren bruin. Verder was alles normaal aan zijn gezicht, met uitzondering van een litteken op zijn rechterwang. Joseph trouwde met Nanette de Vries op 19 augustus 1908. Nanette werd geboren op 25 december 1878. Haar ouders waren Baruch de Vries en Matje Rennel. Joseph en Nanette kregen twee dochters: Carolina van 1 december 1909 en Marie van 31 oktober 1912

Nanette de Vries overleed op 9 november 1939, waarna Joseph op 29 mei 1940 hertrouwde met Anna Roselaar. Anna werd geboren op 13 juli 1889, zij was een dochter van Isaac Rose-laar en Mathilda Klerk. Anna was eerder getrouwd geweest met Salomon van Collem, die overleed op 23 september 1933 en met wie ze twee kinderen had: zoon Simon, de bekende filmjournalist die de oorlog overleefde door onder te duiken, en dochter Mathilda. Joseph van Aalst en Anna Roselaar werden beiden vergast in Auschwitz op 10 september 1942, nadat ze op 12 februari van dat jaar afgevoerd waren naar Westerbork.

 

Bredeweg 37 huis

Op dit adres woonden de familie Wald en kantoorbediende Maurits Salomon Belinfante, die op 9 augustus 1880 in Amsterdam werd geboren. Maurits Salomon was al 44 jaar oud toen hij trouwde met de 38-jarige Christina Johanna Vissers. Daar Maurits Salomon in 1941 alleen ingeschreven stond op het adres Bredeweg 37 huis moeten we aannemen, dat echtgenote Christina Johanna al eerder was overleden, of dat er een scheiding had plaatsgevonden. De beschikbare bronnen geven daarover geen uitsluitsel. Maurits Salomon Belinfante werd vergast in Auschwitz op 10 september 1942.

De familie Wald bestond uit vader Samuel Wald, moeder Lydia Klein, zoon Kurt Wald en doch-ter Liesbeth Wald. Uit de beschikbare gegevens blijkt, dat de familie in 1933 uit Duitsland vluchtte naar Amsterdam, waar ze vanaf 1935 op de Bredeweg woonden. Samuel Wald, geboren in Krojanke op 2 januari 1881, en Lydia Klein, geboren in Schulitz op 4 september 1891, gaven elkaar hun ja-woord in Schulitz op 21 juni 1910. Hun beide kinderen zijn in Duitsland geboren, resp. op 24 mei 1911 en 25 december 1921. In Amsterdam was Lydia Klein handelaar in damesconfectie Vader Samuel heeft de oorlog niet meegemaakt, want hij overleed in Amsterdam op 9 maart 1940. De andere leden van het gezin Wald werden allen vergast in Sobibor op 26 maart 1943.

 

Bredeweg 37 1 hoog

In het huis boven de familie Wald woonde Jozef van Sijes en zijn gezin. Jozef werd op 14 december 1894 goedgekeurd voor militaire dienst. Uit het militieregister weten we, dat hij 1.67 lang was, bruine ogen en blond haar had. Zijn gezicht was ovaal met een ronde kin en voorhoofd. Hij had een grote neus. Jozef had geluk, want op 9 januari 1895 kreeg hij vrijstelling door broederdienst.

Jozef werd geboren op 23 januari 1875. Zijn ouders waren Abraham Joël van Sijes en Betje Salomon Munnikendam. Jozef trad in het huwelijk met Sara Slap op 17 oktober 1906. Sara was van 26 mei 1882. Haar vader heette Isaac Slap en haar moeder droeg de naam Naatje Coster. Jozef, die commissionair in diamanten was, en Sara kwamen in 1923 op de Bredeweg wonen. Op 24 juli 1943 verhuisden zij naar de Pretoriusstraat. Op 15 december van dat jaar voerden de Duitsers hen beiden af naar Westerbork. Vandaar gingen ze op transport naar Bergen-Belsen, waar Jozef omkwam op 27 december 1944. Sara hield het uit tot 16 februari 1945

 

Bredeweg 41 1 hoog

Sinds mei 1936 woonde het echtpaar Salomon Batavier en Margaretha Hijmans op het adres Bredeweg 41 1 hoog. Diamantslijper Salomon zag het eerste daglicht op 29 juni 1888. Zijn ouders waren Jacob Emanuel Batavier en Frederika Konijn. Salomon kwam uit een gezin van 12 kinderen. Salomon en Margareta traden in het huwelijk in het Belgische Borgerhout, vlakbij Antwerpen, op 12 juli 1927. Vermoedelijk heeft Salomon een tijd in Antwerpen gewerkt om het vak van diamantslijper te leren.

Margaretha Hijmans was een dochter van Isaac Mozes Hijmans en Esther van Weeren. Zij kwam ter wereld in Amsterdam op 10 augustus 1892. Een paar dagen na de voltrekking van haar huwelijk ging Margaretha met haar man mee naar Amsterdam, waar ze zich vestigden in de Berkelstraat nummer 3 1 hoog. Margaretha heeft, voor zover bekend, geen kinderen gebaard, wat gezien haar relatief hoge leeftijd, toen ze trouwde, niet verwonderlijk is. Zowel Salomon Batavier als Margaretha Hijmans werden vergast in Sobibor op 11 juni 1943.

Lees verder: De Joodse bewoners van de Bredeweg (1)

Alle rechten voorbehouden

400 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Margaretha Hijmans, foto Joodsmonument

Margaretha Hijmans, foto Joodsmonument

Simon van Collem, foto Joods monument

Simon van Collem, foto Joods monument

Bredeweg 37, foto Joods Monument

Bredeweg 37, foto Joods Monument

Geen reacties

Voeg je reactie toe