Over de schoolhygiëne (2)

Of het negatieve oordeel van de schoolcommissie over de schoolhygiëne van de Sarphatischool voor Cornelia de Jong een stimulans is geweest om zicht verder te ontplooien, valt niet met zekerheid te stellen. Maar in ieder geval wordt zij zeker beïnvloed door Dr. Catharina van Tussenbroek.

Dr. Van Tussenbroek schrijft vaker over het onderwerp. Zo schrijft zij in het tijdschrift Belang en Recht (13-12-1896) een lang artikel onder de titel: “Uitbreiding van het medisch-hygienisch toezicht op scholen en scholieren”.

Hoewel het verleidelijk is om het gehele artikel te kopiëren of te parafraseren, beperk ik mij tot een enkel fragment. Dit fragment refereert aan de totstandkoming (juli 1895) van een commissie die toezicht moet houden op medisch – hygiënische zaken.

“Vooraf ga een korte vermelding van het toezicht, zooals dit op 't oogenblik bestaat. Van staatswege is orde gesteld op:

1. Den bouw en de inrichting der lokalen, waarin openbaar lager schoolonderwijs wordt gegeven, en het aantal kinderen, dat in die lokalen plaats mag vinden. (Geregeld bij Kon. Besluit van 4 Mei 1883). De bestekken voor den bouw en den verbouw van scholen zijn onderworpen aan de goedkeuring van den districts-schoolopziener.
2. Het weren uit de school van
3. leerlingen, onderwijzers en onderwijzeressen, die niet zijn gevaccineerd.
4. huisgenooten van lijders aan die besmettelijke ziekten, welke in de epidemiewet zijn genoemd, t.w. Aziatische cholera, typhus en febris typhoidee, pokken, roodvonk, diphtheritis, mazelen en dysenterie. Deze punten zijn geregeld in art. 14, 15 en 17 der epidemiewet.
5. Voorts valt de school onder art. 5 der wet van 1 Juni 1865, welk artikel aan het geneeskundig staatstoezicht de bevoegdheid toekent alle openbare gebouwen binnen te treden, teneinde zich zooveel mogelijk met den toestand en de inrichting dier gebouwen in ‘t belang der gezondheid bekend te maken.

De inspecteur van het Geneeskundig Staatstoezicht heeft het recht schoollokalen als schadelijk voor de gezondheid of van onvoldoende ruimte voor het aantal schoolgaande kinderen af te keuren (wet op t L. Ond. art. 5)’. In tijden van epidemieën kan hij tevens adviseeren tot het tijdelijk sluiten der scholen.”

In het vervolg van dit artikel schets zij de situatie in andere landen met die van Nederland. Over bouw en inrichting van de lagere scholen doen wij in Nederland nog niet zo slecht. Uitgezonderd natuurlijk de oudere schoolgebouwen, daar is best nog veel aan te verbeteren. Dit schrijft zij bijvoorbeeld over de ventilatie en de verwarming van de schoollokalen: “Omtrent ventilatie en verwarming werden over 't geheel van de schoolhoofden gunstige berichten ontvangen, al ontbrak het niet aan enkele klachten; aan de commissieleden zijn echter scholen bekend, waar de winterventilatie geheel onbruikbaar is, daar de toestellen in omgekeerde richting werken en roet doen binnenstuiven, in plaats van bedorven lucht af te voeren.”

Terug naar de inhoudsopgave