Samuel Englander en de Joodse verenigingen (1)

Introductie en een beetje naamsverwarring

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Kazernestraat 10
Sint Antoniesbreestraat 34 (ged.) - 38 (ged.) v.r.n.l., synagoge "Mewaksjij Jausher" op nr. 36. Vervaardiger: hetInternationaal Persfoto Bureau N.V., uit de collectie van het Archief van het Dagblad Het Vrije Volk en rechtsvoorganger: foto's. Bron Beldbank SAA.

Sint Antoniesbreestraat 34 (ged.) - 38 (ged.) v.r.n.l., synagoge "Mewaksjij Jausher" op nr. 36. Vervaardiger: hetInternationaal Persfoto Bureau N.V., uit de collectie van het Archief van het Dagblad Het Vrije Volk en rechtsvoorganger: foto's. Bron Beldbank SAA.

Introductie

Samuel Englander heeft tussen zijn eerste benoeming als dirigent van het Koor van de Grote Synagoge niet alleen in de synagoge van Amsterdam mogen optreden.

Het Koor van de Grote Synagoge was ook regelmatig betrokken bij de lokale Joodse verenigingen in Amsterdam. Meestal ging het dan ook een klein deel van het koor. Soms slechts om drie personen, Samuel en twee zangers. Opvallend vaak waren Jo Rabbie en Machiel Gobets die twee zangers. Jo Rabbie ging ook regelmatig met Samuel mee voor een bijeenkomst in de Mediene. In deze verhalen beperk ik mij tot Amsterdam. Twee van de Joodse verenigingen waar Samuel regelmatig kwam waren Nachaliël en Rechouwous, Joodse verenigingen in Amsterdam Oost. Deze twee verenigingen heb ik uitgebreid besproken en staan op de website van Het Geheugen van Oost

Bachoerei Mewakshij Jausher en Mewaksjij Jausher!

Twee namen, van hoogstwaarschijnlijk twee verenigingen. ‘Bachoerei Mewakshij Jausher’ is de vereniging uit de Nieuwmarktbuurt en omgeving. Zij richtte zich vooral op de jeugd en op de bestrijding van de zogenaamde zendingsscholen. Scholen die Joodse kinderen ‘lokten’ en uit het Joodse geloof wilden redden. Op het feest waar Samuel samen met Meijer Mossel optreedt, wordt verwezen naar het feit dat in de voorafgaande vijf jaren ruim zestig kinderen naar deze scholen waren gelokt. Dat ze vrijwillig zouden zijn gegaan, is wat Bachoerei bestrijdt! Eén van de strijdmiddelen die Bachoerei in heeft gezet, is het oprichten van een eigen kleuterschool, het Trenshuis in de Barndesteeg 4 (in 1933 is de school inmiddels verhuisd naar de Keizersstraat 23).

In september 1927  is Samuel samen met zijn koor van de Grote Synagoge en de oppervoorzanger Maroko aanwezig bij de herinwijding van de synagoge van het Genootschap ‘Mewaksjij Jausher’ (Zij, die recht zoeken) aan de Sint- Anthoniesbreestraat 36 (Amsterdam). Voor het hele artikel met een overzicht van het feest ter gelegenheid van de herinwijding van de synagoge én tevens het 70 jarig bestaan van de vereniging. Lees hier het hele artikel.

Afbeelding uit het tijdschrift van de vereniging Bachoerei M.J, bron: IISG – perscollectie PM 9760.

Afbeelding uit het tijdschrift van de vereniging Bachoerei M.J, bron: IISG – perscollectie PM 9760.

Aanvankelijk was ik van menig dat het om één en dezelfde vereniging ging. Maar dat blijkt niet te kloppen, want op 25 februari 1940 is Samuel aanwezig bij de jubileumavond van Bachoerei Mewakshij Jausher  De vereniging bestaat twaalf jaar terwijl het Genootschap in 1927 al 70 jaar bestond! De feestelijke bijeenkomst is in gebouw ‘De Leeuw’, Valkenburgerstraat 149.  De Oppervoorzanger Maroko heeft met pianobegeleiding van Samuel het ‘Sjoumeir Jisroeil’ voorgedragen. Daarna werd door leerlingen uit de zesde klas van de godsdienstschool uit de President Brandstraat (in de Transvaalbuurt) een door Samuel Vorst geschreven Poerim stukje opgevoerd.

Om het verhaal nog gecompliceerder te maken, in 1933 is de viering van het eerste lustrum van de vereniging Bachoerei M.J. Tijdens de feestelijke bijeenkomst meldde de voorzitter L. Van Gelderen:  “dat in de Sjoel van Mewaksjij Jausher aan de Sint. Anthonies Breestraat de jeugdsjoel van Bachoerei zal worden gevestigd en wekte ze op, de diensten trouw bij te wonen”.

Terug naar de inhoudsopgave

Alle rechten voorbehouden

126 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe