Het Badhuis op het Javaplein

Verteller: Yvonne Kruk
Auteur: Yvonne Kruk
Indische Buurt

Met opgerolde handdoek onder je arm.

Badhuis Javastraat Bron beeldbank Amsterdam

Badhuis Javastraat Bron beeldbank Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Op het Javaplein stond het badhuis. Ik ben er een paar keer geweest om te douchen. Onze huizen hadden natuurlijk geen van alle een douche, je ging als kind op zaterdagavond in de tobbe op het aanrecht. Water erin dat gekookt werd op het gasstel (geen geiser). Later waste je je gewoon bij de kraan, je wist niet beter.

Je ging naar het badhuis met een opgerolde handdoek, zeepdoos erin, onder je arm. Het douchen kostte 10 of 15 cent. Als je je zeep vergeten was kon je een stukje zeep voor een dubbeltje kopen.
Je mocht geloof ik 10 of 15 minuten douchen en dan kwam er een kenauachtige badvrouw in een witte jas op je deurtje timmeren dat je eruit moest. Ik was altijd ruim op tijd klaar want ik was als de dood dat ik in mijn blote kont eruit moest.

Alle rechten voorbehouden

17918 keer bekeken

40 reacties

Voeg je reactie toe
Jan van Ling

Badhuis

Tja, daar stond je dan met je handdoek. Op je beurt te wachten en dan vlug onder de douche, want dat ging op tijd. En als je dan te lang binnen was, gaf de man van het badhuis een luide bonk op de deur dat je moest opschieten. 

Betty Wijnand

Badhuis

wat leuk hier te lezen dat ik niet de enigste ben die bang was voor die badjuffrouw.

ik kwam uit een gezin met 8 kinderen en woonde in een   gemeente woning in de  Balistraat en hadden geen douche dus het badhuis was een uitkomst , ik moest er op woensdag heen dan kon ik samen met mn oudere zus (dat was goedkoper )dan alleen .we moesten dan wel altijd wachten ,dat vond ik vreemd weet nog steeds niet waarom.

gr Betty Wijnand

fred v Thiel

Re: badmeester jan langereis

marjan Langereis:
leuk die foto van het badhuis, mijn vader, Jan Langereis was bijna 40 jaar badmeester in de zaanstraat maar stond ook geregeld op het javaplein en andere badhuizen. Zelf woonden wij in de bataviastraat. Mijn vader was een echte volksman en kon iedereen bij naam en toenaam en stond bekend als ome Jan de badman en was vast en zeker niet diegene zoals boven beschreven. Er is zelfs ooit een documentaire door de KRO gemaakt over hem en de badhuizen. (een kostbaar bezit) daar mijn vader in 1994 is overleden.
groetjes
Marjan Langereis

Marjan zat jij op de Antonie v. Diemen school. ZAT JE broer daar ook op. Gr fred v. Thiel

Jo Haen - van Langen

Badhuiscafé Javaplein - 1993

--------------------------------

.
Klik rechts (icoontje) bovenaan op de tekst en de tekst wordt vergroot weergegeven.

1993 Badhuiscafe op Javaplein 2-10-1993 heropend - DC 9-9-1993 .<br />Bron: Diemer Courant

1993 Badhuiscafe op Javaplein 2-10-1993 heropend - DC 9-9-1993 .
Bron: Diemer Courant

Alle rechten voorbehouden
Willem Flutsch

Badhuis Javaplein

Wat leuk deze berichtje te lezen.
Wij wonden, ik denk tot 1959 op het Javaplein, recht tegenover het badhuis.Daarna in de Sumatra straat. Mijn opa en oma, en vanaf 1959 mijn ouders, hadden het koffiehuis op het Ambonplein.

Rie Brouwer - van Rooij

het badhuis

Hoi Viviane,
Ik heb ook op de J.P.Coenschool gezeten, bij meester Vriend.
Bij meester Harras kregen we zangles en hij begeleidde ons naar de Bonte Avond, afscheid van de lagere school.
Ik deed daar de Sound of Music , meester Harras vond dat ik mooi kon zingen en liet mijn moeder op school komen om te bespreken of ik naar zangles mocht.
Daar was ik te verlegen voor en dus ging dat biet door.
De Surinaamse liedjes weet ik nog, 16 april...
Ik moest voormeester Harras wel eens ijs halen, in een grote bak, had ik nog nooit gezien.
Ik woonde tegenover de school, als Sinterklaas zogenaamd per helicopter aan kwam en op het dak landde, mocht ik dat nooit zien van mijn ouders, terwijl we zo op het dak van de school keken, ik woonde op drie hoog.

Rie Brouwer - van Rooij

Jo Haen - van Langen

Badhuis Javaplein

Bij de totstandkoming van het badhuis speelde de buurtvereniging Ceram een doorslaggevende rol. In 1927 stuurt Ceram een verzoekschrift aan de gemeente tot het oprichten van een badhuis voor de Indische Buurt.
Het aantal inwoners bedroeg 65.000 terwijl slechts 3 % van de huizen een bad of douche had.
Pas in 1939 komen er definitieve plannen. Op 25 juli 1942 - dus tijdens de 2e Wereldoorlog - wordt het Badhuis aan het Javaplein geopend door NSB-wethouder J.Smit.
Het is het laatste badhuis dat in Amsterdam is voltooid.
In 1982 wordt het badhuis gesloten toen de meeste huizen inmiddels over een douche beschikten.
Het gebouw heeft daarna o.a. dienst gedaan als Hindoetempel en kringloopwinkel. Tegenwoordig is er horeca in het pand gevestigd met een populair en zonnig terras.
Binnen zijn er nog details van het badhuis herkenbaar.

--------------------------------

Klik rechts (icoontje) bovenaan en de foto wordt vergroot weergegeven.

Badhuis Javaplein .<br />Foto: Beeldbank Amsterdam

Badhuis Javaplein .
Foto: Beeldbank Amsterdam

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Reacties Badhuis Javaplein

Reinheid is een schone deugd, zowel voor ouderen als voor de jeugd, houd daarom ook dit badhuis rein, hetgeen ook in Uw belang zal zijn....

Dit versje stond op de muur en zal toch wel door de meeste badgasten gelezen zijn, terwijl zij stom starend naar de muur keken en op hun badderbeurtje wachten!
Fokke

------------------------------------------

Wat leuk om dat gedichtje te lezen, ik weet het niet honderd procent zeker maar ik heb een sterk vermoeden dat dit een gedichtje is geweest van mijn vader, (die badmeester was oa op het javaplein) die woorden en de stijl van dichten hoort zo bij hem. Ik moet me wel heel erg vergissen.
Marjan Langereis

------------------------------------------

Dat versje moet ik heel vaak gelezen hebben, want het zit nog steeds in mijn 65-jarige kop. Wat ik me nog meer herinner is dat ik op de zaterdag om half 7 voor mijn vader in de rij moest gaan staan zodat hij vlak voor 7 mijn plaatsje over nam en zo met de eerste groep gelijk kon badderen. Zelf heb ik er ook heel wat vuil van mijn jongenslijf afgespoeld door wat genoemd werd "een stortbad" .Daar kreeg je 20 minuten de tijd voor, waarna de dreun op de deur volgde en de badmeester luid riep "TIJD HEREN"!!!. Deze badmeester was dan misschien wel de vader van jou" Marjan Langereis"! (Geinig toch)
Fokke

------------------------------------------

Ik woonde in de Menadostraat en ging elke Zaterdag in het Badhuis,met Handdoek en zeep onder mijn arm.Ik kan mij nog heel goed herinnern hoe bang ik was voor die Mevrouw.
Ik wilde wel graag eens in de Badkuip,maar dat kostte 25cent en zoveel geld hadden mijn ouders niet.
Ronneke Slot

------------------------------------------------

Heerlijke herinneringen. Ik woonde in de Javastraat, we hadden muziekwinkel Con Brio. Natuurlijk hadden we geen douche, tot m'n 7e of 8e elke week in het teiltje in de keuken, Water werd opgewarmd op het gas in een grote pan. Dus op een gegeven moment ging ik elke week naar het badhuis op het Javaplein. Inderdaad met een opgerolde handdoek, stukje zeep en een dubbeltje. Het was inderdaad 15 of 20 minuten, en na een kwartier begonnen ze op de deur te bonken, afdrogen en aaaankleeiee. Ik kan de geur van het badhuis nog herinneren. Laatste keer dat ik in Amsterdam was (2003) (ik woon tegenwoordig in Noorwegen) zag ik dat het een café was geworden. Ben er niet ingegaan maar doe ik volgende keer wel.
Han Stuster

------------------------------------------------

Ook ik liep met mijn zusje elke zaterdag met mijn douchespullen naar het badhuis. En wat waren wij ook bang van die kenau die daar met een brandslang alles schoon ging spuiten als iemand klaar was met douchen en schreeuwde dat jij er in kon.
Henny Sieben

--------------------------------

Klik rechts (icoontje) bovenaan en de foto wordt vergroot weergegeven.

Javaplein .. Badhuis in 1996

Javaplein .. Badhuis in 1996

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Tarieven badhuis Javaplein 27 juli 1942

Klik rechts (icoontje) bovenaan op het artikel/foto en de tekst/foto wordt vergroot weergegeven.

27 juli 1942

27 juli 1942

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Een badhuis in de Indische Buurt - 18 december 1941

Klik rechts (icoontje) bovenaan op het artikel en de tekst wordt vergroot weergegeven.

18 december 1941

18 december 1941

Alle rechten voorbehouden
Badhuis Javaplein 21 1971

Badhuis Javaplein 21 1971

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Nieuw badhuis in Oost - 18 december 1941

Klik rechts (icoontje) bovenaan op het artikel en de tekst wordt vergroot weergegeven.

18 - 12 - 1941

18 - 12 - 1941

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Badhuis in Oost - 16 mei 1939

Klik rechts (icoontje) bovenaan op het artikel en de tekst wordt vergroot weergegeven.

16 mei 1939

16 mei 1939

Alle rechten voorbehouden
Jo Haen - van Langen

Ondergang van het Javaplein - 18 december 1941

Men krijgt dus wel de indruk, dat de bewoners van de Indische Buurt zeer ingenomen zijn met hun nieuwe aanwinst, die weliswaar nog maar in aanbouw is en waarvan, gezien de huidige materialenpositie, nog niet kan worden gezegd, wanneer zij geopend wordt, maar die in een langgevoelde behoefte zal voorzien.

En toch is het jammer, dat er geen betere plaats kon worden uitgekozen voor dit badhuis dan precies het Javaplein, dat daardoor helemaal verloren gaat. Want het badhuis wordt een heel gevaarte, dat het toch al niet grote plein geheel in beslag zal nemen. Amsterdam telt al niet veel pleinen (en het aantal mooie pleinen, met standbeelden bijv. is in de oudere stad al heel gering) en wanneer er in een architectonisch toch al niet fraaie wijk als de Indische Buurt nog één verdwijnt ook, is dat wel heel jammer.

De bewoners van de Indische Buurt zullen hierover waarschijnlijk wel heenstappen, omdat zij zo in hun nopjes zijn met het badhuis, hoewel wij al bezwaren van buurtbewoners vernamen!

Tenslotte kan nog medegedeeld worden dat de buurtvereniging Ceram aan het gemeentebestuur een tegeltableau voor het nieuwe badhuis zal aanbieden.

18.12.1941 Het volk: dagblad voor de arbeiderspartij.

--------------------------------

Klik rechts (icoontje) bovenaan en de foto wordt vergroot weergegeven.

Badhuis Javaplein - 2011

Badhuis Javaplein - 2011

Alle rechten voorbehouden
hans

Re: Het badhuis

Wim Leenders:
Ja,wat een armoedige rot tijd,de arbeiders hadden zwaar en dikwijls vuil werk maar hadden geen douche ter beschikking,een grof schandaal,de hardste werkers woonden in de kleinste huizen!
Ik heb jaren daar een stortbad genomen,zo heette dat in het badhuis,inderdaad,één keer in de week,meestal op vrijdagavond,dan moest je eerst in de wachtkamer op je beurt wachten,als kind gingen we in de tobbe in de huiskamer naast de potkachel in de winter.Nu kunnen we gelukkig elke dag douchen.Wat een rijkdom!

......................................................................................................................................................

ach je schrijft een grof schandaal dat de huizen geen douches hadden en de arbeiders er dus geen beschikking hadden over een douche of bad
maar kijk eens verder terug want niet lang ervoor hadden de mensen niet eens een toilet
toen moesten ze het doen op een ton en die moesten ze dan als hij vol was de trap af slepen
en daarvoor nog deden ze hun behoefte in de goot
ook dat was wonen maar aan de tijd gerelateerd
dus dat badhuis was een luxe en menig een was er maar wat blij mee
nu hebben de mensen eigenlijk alle sanitair en zijn nog niet tevreden
want nu willen ze een verwarmde toilet bril en een badkamer zo groot als vroeger in sommige woningen de huiskamer was
waar ligt de grens en waar ligt het eind van onze hang naar luxe en gemak
ik persoonlijk zou zeggen
kijk eens om en zie wat we allemaal bereikt hebben in onze huisje ij de loop der jaren
want geloof mij ik moet er toch niet aan denken om in deze tijd twee keer per week met een volle ton ,af te dalen naar de begaande grond om in een soort van Baldoot wagen mijn verzameling afgewerkte voedingstoffen te deponeren
daarbij zeker niet te denken aan het eventuele struikelen onderweg hahaha
ik ben blij met deze tijd en alles in mijn huisje

u niet soms ????

Wim Leenders

Het badhuis

Ja,wat een armoedige rot tijd,de arbeiders hadden zwaar en dikwijls vuil werk maar hadden geen douche ter beschikking,een grof schandaal,de hardste werkers woonden in de kleinste huizen!
Ik heb jaren daar een stortbad genomen,zo heette dat in het badhuis,inderdaad,één keer in de week,meestal op vrijdagavond,dan moest je eerst in de wachtkamer op je beurt wachten,als kind gingen we in de tobbe in de huiskamer naast de potkachel in de winter.Nu kunnen we gelukkig elke dag douchen.Wat een rijkdom!

joke kraan

badhuis

daar heb ik wat gelopen elke week met me stukje zeep en me flesje shampo en me handdoeken je moest moest alles heel vlug doen anders had je koud water met een muntjeof er werd op je deur geklopt dat je moest opschieten en er werd maarzoveel munten uit gegeven als je wat later kwam zat het al vol dan kon je weer naar huis

Anneke Koehof

Badhuis Javaplein

Wij waren vroeger in het 'rijke' bezit van een douche. Denk nu niet dat we daar elke dag gebruik van mochten maken, dat kostte veel te veel gasmunten. Dus ook bij ons was het één keer per week, op zaterdagavond, in de douche. Mijn kleine broertje in de teil erbij en dan met natte haartjes nog even bij de kachel. Net als het liedje 'Toen was geluk nog heel gewoon'. Voor de rest v an de week stond er een fiets in het douchegedeelte, ik speelde harp op de spaken van het achterwiel.
Later, toen ik na mijn huwelijk inwoonde bij mijn schoonouders, ging ik wel naar het badhuis op het Javaplein en herinner me dus ook die taferelen. Wat een armoe...

ans keller-eijzinga

badhuis

dat badhuis zal ik nooit meer vergeten inderdaad handdoek stukje zeep,lang wachten,dan was je aande buurt onder de douche tot die roffel kwam snel aankleden ik heb ook wel eens in mijn blote k op de gang gezet schaamde me dood

Marja Mulder,Smeekes

Badhuis

Daar ben ik met mijn zus ook 1 keer in de week geweest,inderdaad die bons op de deur vergeet ik niet meer,mijn hart zat ik me keel,hahahahaha,

Wij woonden in de boetonstraat 6. 2hoog. Van 1961 tot 1974
En daarvoor woonden wij in de fokkensimonstraat 80 drie hoog achter,

Regien van Toor

badhuis

Hallo Rietje,
Ken je me nog? Regien van Toor. We hebben samen op de mulo gezeten, de Clara Fey School.
Ik zou het leuk vinden wat van je horen.
Groetjes,
Regien.