Over dit koor heb ik eerder een verhaal geschreven. Het hele verhaal is te lezen via: het Joodsmonument . Dit verhaal gaat over de jaren 1912 – 1913.
In het NIW van 23 november 1928 staat een opvallend berichtje. Het is kort maar ook zeer duidelijk. Het bestuur van de vereniging Santo Serviço heeft de heer Sam Englander benoemd tot ‘tijdelijk Directeur hunner vereniging’. De reden voor zijn benoeming is de ziekte van de jonge directeur: Abraham Aletrino. Hij zal overigens niet meer terugkeren. Aletrino overlijdt nog geen jaar later op 24-jarige leeftijd in het Portugees - Israëlitisch Ziekenhuis.
Het is opvallend omdat Sam natuurlijk al jaren lang dirigent is bij de NIHS. Dit koor, Santo Serviço, is van de Portugees Israëlitische Gemeente (PIG). Het lijkt een wat moeilijke combinatie, maar kijkend naar de familieachtergrond van Sam ligt dat wel een stuk genuanceerder. De moeder van Sam, Lea Rimini is van Sefardische afkomst. Toch zal het voor het PIG een moeilijke stap zijn geweest om iemand die ook nauw of direct betrokken is bij de ‘andere stroming’, die van de Asjkenazisch, te vragen om hun koor te leiden. Dit koor van de PIG is ook geen jong of nieuw koor. Santo Serviço bestaat al sinds 1886. Voor een mooi achtergrondverhaal verwijs ik naar het artikel in De Vrijdagavond (Joods tijdschrift) van 04-11-1927.
Maar in 1928 zijn er wel wat problemen bij Santo Serviço. Zonder er al te veel op in te gaan, is er in maart van dat jaar en flinke reorganisatie opgestart. Door de tijdsomstandigheden gedwongen, zo meldt het bestuur. Dit schrijft het NIW: “Vele veteranen, die reeds van de oprichting af als werkend lid tot den bloei van Santo hebben meegewerkt, zullen niet meer in het koor medezingen. Bovendien hebben de vele verzuimen der leden bij de repetities en het vaak wegblijven of laat komen bij de godsdienstoefeningen er toe geleid, voortaan van de diensten van betaalde krachten gebruik te maken, geheel in den trant zooals dit bij de zangkoren der Ned. Isr. Hoofdsynagoge het geval is. Mocht er onder de leden der Port. Gemeente geen voldoend aantal gegadigden te vinden zijn, dan zal van de medewerking van Hoogduitsche koristen gebruik worden gemaakt. Hét gereorganiseerde koor zal Pesach a.s. voor het eerst dienst doen onder de beproefde leiding van den thans fungeerenden Directeur, den heer A. D. Aletrino.” (Bron: Het NIW van 30-03-1928)