Naar Betsalel!

Een verordening

In 1942 werd het voor Joden verboden om nog langer lid te zijn van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkerbond (ANDB). Hieronder een deel van een artikeltje uit het Joodsche Weekblad van 6 maart 1942:
“Het bestuur van de Vereeniging van Israëlietische Diamantbewerkers „Betsalel" deelt mede, dat op grond van de Verordening van den Rijkscommissaris No. 199/41, alle Joodsche diamantbewerkers(sters) moeten bedanken als lid van den Alg. Ned. Diamantbewerkersbond. Tegelijk moeten zij aanvragen, als lid te worden ingeschreven van „Betsalel".”

Betsalel en Lotty

De Verordening waarover in de tekst wordt gesproken betreft: Joden moeten niet-joodse verenigingen verlaten (vo 199/1941) en worden vanaf 7 november geweerd uit bridge-, dans- en tennisclubs.
Deze verordening dateerde al van oktober 1941. Het heeft dus nog enige maanden geduurd voor men ook daadwerkelijk overging tot de uitvoering. Opmerkelijk zijn wel de voorbeelden die worden genoemd.
Lotty kan zich van ‘deze overgang’ niets herinneren. Zij heeft net als haar vader de ‘overdrachtspapieren nooit ingevuld of ondertekend! Zij vertelde mij dat ze tot voor kort nooit van deze verplichting had gehoord. Pas onlangs heeft ze de formulieren van overgang naar Betsalel onder ogen gekregen (Frits heeft die voor haar uit het archief van het IISG gehaald).
Iedereen die onder deze regeling viel, moest een formulier invullen en daarbij ook pasfoto’s inleveren. Iedereen moest zich persoonlijk melden om de overgang te regelen. Er was een heel schema opgesteld (opgenomen in Het Joodsche Weekblad) voor wie zich wanneer en waar moest melden.

Negeren!

Dat meer mensen zich niet aan deze verordening hebben gehouden blijkt uit het volgende: “Het is het bestuur van „Betsalel" gebleken, dat er nog diamantbewerkers(sters) zijn die niet voldaan hebben aan de verplichting, hen opgelegd op grond van de Verordening van den Rijkscommissaris No. 199/41, om zich te melden bij het bestuur, ten einde de verklaring te teekenen, waarbij zij bedanken als lid van den A.N.D.B. Zij die zich niet melden stellen zich aan groote moeilijkheden bloot.”