Een koe op de begraafplaats

Verteller: Oude muur van de Joodse Begraafplaats. Wil Wickel
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Flevopark, Kramatweg

Die koe is door de buurtbewoners gezamenlijk gestolen en illegaal geslacht en onder de deelnemende bewoners verdeeld.

Joodse Begraafplaats Joodse of Israƫlitische begraafplaats ter hoogte van de Kramatweg.<br />Het gemeentearchief geeft als geografische naam: Zeeburgerdijk 184; Israƫlitische Begraafplaats Zeeburg<br />Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Joodse Begraafplaats Joodse of Israƫlitische begraafplaats ter hoogte van de Kramatweg.
Het gemeentearchief geeft als geografische naam: Zeeburgerdijk 184; Israƫlitische Begraafplaats Zeeburg
Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Van bewoners die op de Kramatweg woonden, heb ik een bijzonder verhaal gehoord. In deze straat woonde, al voor de oorlog, een wat wij later een zogenaamde ā€œRijksduitserā€ noemden. Ik kende hem nog van voor de oorlog, hij was loodgieter. Het verhaal speelt in de periode ergens tussen 1943 en 1944. Hij zou op het middengedeelte van de Joodse begraafplaats een koe hebben gehad. Die koe liet hij daar grazen. Hij moet, met andere woorden, de sleutels hebben gehad van de hekken, waar volgens mij later ook het Hekkepoortje is gebouwd.
Die koe is door de buurtbewoners gezamenlijk gestolen en illegaal geslacht en onder de deelnemende bewoners verdeeld. Mijn stiefvader heeft in dit verhaal ook zijn aandeel geleverd.

Ik heb zelf niet kunnen deelnemen aan ā€˜deze actieā€™. Ik was namelijk op 28 of 29 mei 1942 op gewelddadige wijze op mijn werk opgepakt en op transport gesteld richting Duitsland. Ik liep in die tijd, al was ik dan al achttien jaar oud, nog in een korte broek. Deze actie van de Duitsers was nog een nasleep van de Februaristaking van 1941. De staking die was georganiseerd ten behoeve van mijn Joodse vrienden. Ik werd als ā€˜zijnde medeplichtigā€™ opgepakt. Mijn oudere collegaā€™s Gerard en Bertus zijn toen met veel geweld van twee trappen geslagen. Ik stond er samen, met twee of drie anderen, verstijfd van schrik bij te kijken.
Ik kwam pas na het einde van de oorlog in 1945 terug uit mijn gedwongen verblijf als dwangarbeider in Duitsland. Ik was tewerkgesteld bij I.G. Farben in Bitterfeld (na de oorlog lag deze plaats in de DDR/Oost-Duitsland).
Ik ben gered door mijn ā€˜geadopteerdeā€™ Duitse naam van mijn stiefvader (Wickel). Mijn echte naam was een puur Pools-Joodse naam. Zonder de naam van mijn stiefvader had ik de oorlog waarschijnlijk niet overleefd.

Alle rechten voorbehouden

1740 keer bekeken

Wim van Leeuwen

mijn oom

Ik ben zelf van 1948, maar van mijn ouders vernomen dat een koe door mijn oom Jan van Leeuwen is gestolen.
Kan ook nog vertellen dat die koe in de mataramstraat 17 eerste etage is geslacht.
Dit werd later mijn geboortehuis.
Mijn oom heeft daarvoor vast gezeten.
Maar zoals ik het vernomen heb van mijn ouders heeft hij deze koe gestolen uit het slachthuis.
Daar heeft hij toen gewerkt en heeft zich op laten sluiten en zodoende de koe kunnen stelen.
Nu is mijn vraag of wij het over dezelfde koe spreken?
Of dat mijn ouders toen een andere voorstelling van zaken hebben gegeven voor veiligheid.
Maar hij was gepakt dus was dat na de oorlog niet meer nodig volgens mij.
Wilde het toch even kwijt ongeacht hoe het nu precies in elkaar zit.

Wim van Leeuwen