Frits Slicht
Tot op heden is er geen passende verklaring voor het woord ‘Jodenmanussie’. Er is niemand die kan aangeven waarom er voor de Joodse begraafplaats op Zeeburg het begrip Jodenmanussie wordt gebruikt.
Ik ben daarom maar op zoek gegaan naar en in een etymologisch woordenboek.
Het woord ‘Jodenmanussie’ komt niet voor, wel het begrip ‘manussie’. Ik heb in totaal vier van die dikke woordenboeken in mijn handen gehad. De meest opvallende verklaring voor het woord ‘manussie’ is dat het ontleend zou zijn aan het zigeuner woord voor mens: manuš.
Overigens wordt deze verklaring in andere woordenboeken als zijnde niet realistische gezien. Het zou overigens wel mooi en passend zijn. Op de begraafplaats liggen 'Joden-menschen'. Helaas niet zo aannemelijk.
De overige etymologische woordenboeken geven een meer plausibele verklaring voor het begrip ‘manussie’. Manussie zou ontleend zijn aan het Latijnse woord: manus of hand. In dit geval zou het om een schertsend gebruik gaan. Het zou dan gaan om het verkopen van allerlei waren (zie bijvoorbeeld de “manusje-van-alles”- winkeltjes) of om iemand die allerlei verschillende bezigheden bij de hand heeft. Deze laatste verklaring is afkomstig uit het etymologisch woordenboek van de Amsterdam University Press (2007 en met als hoofdredacteur Dr. Marlies Philippa).
Hier liggen dus mensen begraven die allerhande zaken bij de hand hadden. Het waren kleine handelaren, venters, handwerkers, scharrelaars, noem maar op.