De ijswinkel

Adri Cordemans

Weet iemand nog iets van de ijsman die de buurt doorging? zijn naam was Jansen, geloof ik.
woonde in de Ternatestraat.

Coco (Klazien) Snoek, 1934

Ik woonde van 1934 tot 1952 op de Kramatweg 13 driehoog. We hadden een vierkant portiek waarin vier bruinglanzende deuren. Op de deurposten emaille naambordjes en electrische bellen. Ik vertel dit omdat in onze Indische Buurt, bijvoorbeeld in de Ternatestraat en Boeroestraat er nog met een touw werd opengetrrokken en niet elketrisch, zoals op de Kramatweg. Daar stonden de deuren ook nooit 'aan', dat wel nodig was als er geen bel was, maar men moest roepen of kloppen op de deur.
De deuren in ons portiek waren twee voor 13, beneden en de drie etages en hetzelfde voor nummer 14.
Ik herinner mij de namen Kouffeld, 13 tweehoog, Kunis, 13 benedenhuis, Smoorenburg, 12 tweehoog, Barbee, 14 eenhoog en later 12 benedenhuis, Suusje Welter 16 driehoog, en nog een brandweerfamilie 15 benedenhuis, en dan nog iets verderop een politieman en zijn gezin, 17 tweehoog denk ik.
De groentenwinkel van Siem en zijn zusjes Rustenburg en knecht Arie, die later de compagnon van Siem is geworden. De zusters zijn gehuwd, de familie Rustenburg ging ter kerke in de gereformeerde Funenkerk. Dat weet ik zo goed, omdat in mijn oorlogse tjd het nog een zuilkenmaatchappij was en mijn ouders precies wisten van welke confessie de wikeliers waren. Woij kochten niet bij slager Zwart, een 'toffelemoon' een Amsterdamse scheldnaam voor Rooms-katholiek'. Wel bij gereformeerde Siem. Ik weet nog de opwinding toen Siem een aardappelschilmachine introduceerde: geweldig! Vooral 's maandags de wasdag, als alles droog, gestreken nog dezelfde dag in de kast moest liggen, dan kon men er zijn aardappels en wortels laten schillen en schrapen. Dt scheelde in tijd n was 'makkelkijk eten' De gekookte bietjes waren daarop een vervolg, voor de luie huisvrouw heette het.
Bakker Oud kreeg er van langs als er laaghangende en miezerige bewolking was en de wind naar het Noorden stond, dan dreven de roetmoppen uit de schoorsteen van de bakkerij op hun nat te drogen gehangen wasgoed.
De ijswinkel van Heijnis kan ik mij ook nog goed herinneren. Maar mocht er zelden iets kopen. Waarom weet ik niet. Ik vermoed omdat, zoals een goede ijswinkel betaamd en er veel klandizie is, ze ook zondags open waren, de rustdag der Here in de ogen van mijn ouders.
Ging daarom stiekem met mijn opgespaarde en achtergehouden kerkegeld naar 'Klaassie', die invalide jongen die in een soort Vliegende Hollander invalidewagentje, achter zijn besmuikte met glas afgedekte toonbank zat in zijn winkeltje in de Niasstraat, direct naast de fietsenstalling. Daar verkocht hij zijn beduimelde lintdrop, duimdrop, zwart op wit in een puntzakje en nog meer verderfelijk zoets.
De sigarenwinkel op de hoek Kramatweg en het Soembawaplein werd uitgebaat door de heer en mevrouw Poel-Honkoop. De mevrouw bediende je van het gevraagde, bijvoorbeeld een sigaar in een koker voor mijn opa';s verjaardag, een geweldige uitgave. Mevrouw Poel was zachtaardig en lief van aard. Ik herinner me dat ze altijd de kamerdeur had openstaan, zodat je vanuit de winkel, vanachter de toonbank, haar man in een invalidekar met de hand aan zijn wiel kon zien rondschuiven. Soms tot aan de kamerdeur. Zijn humeur was niet altijd vriendelijk.
Ze verhuurden ook boeken. Kasteel Hemelrijk herinner ik me en Tijs de Torenwachter.
In die tijd had men nog geen telefoon, men was afhankelijk, bijvoorbeeld voor het aanroepen van een doktersvisite, van de telefooncel van mevrouw v.d. Poel. Daartoe hadden ze een echte telefooncel voorin afgeschermd. Veel later kwam er een telefooncel op het Javaplein, maar dat was na de oorlog pas.

Wat betreft Kindervreugd. Dat is in een spontane overmoedige bui opgericht door buurtbewoners. Nog in de roes van het bevrijdingsfeest. Die vuile oorlog, dat mocht nooit meer gebeuren. Men bouwde, vanaf de Zeeburgedijk gerekend, met gezamenlijke inspanning voornamelijk door de vaders op het derde stuk Kramatweg op het grasveld ervoor een houten clubhuisje. Ik heb nog geholpen het groen te verven. Als kinderen werden we daar elke dag opgevangen met spelletjes, kleurpotloden en papieren (waar haalden ze het vandaan zo vlak na de oorlog toen alles nog op de bon en schaars was?), zaklopen met een aardappel op een lepel die er niet vanaf mocht vallen, hardlopen tot aan de eindstreep, die toen tot 'finish' werd gedoopt. Ze hielpen met het verzamelen en scheuren van sigaretten doosjes, voornamelijk en graag Engels merk, zodat we ieder een helft kregen en daarmee in andere straten/buurten konden ruilen, om weer zoveel mogelijk hele voorkantjes te krijgen. Een rage werd het.
Er is ook nog een pijpersgilde opgericht, maar dat mislukte. 'Oranje Nassau' zou het heten. Het is overgenomen door de Hervormde kerk Eltheto aan de Kramatweg/hoek Javaplantsoen, waar aan de ene kant het huis van de huisarts de Herder was, en aan de andere kant de kosterswoning met consistorie.
Tot zover mijn herinnering. Ik heb er nog meer natuurlijk. Maar dan schrijf ik morgen nog.

Adri Cordemans

zondag middag naar de film in Kindervreugd en dan ervoor of na de film een snoepje of een ijsje halen!!!!

corry oud

Wat leuk dat in het stukje van Hans Helmerhorst de bakker Oud wordt genoemd. Dat was mijn vader toen mijn ouders trouwden in 1936 heeft mijn moeder (97 jaar geworden pas twee maanden geleden overleden) de winkel verzorgd en mijn vader werkte in de bakkerij bij zijn vader in de niasstraat hoek boetonstraat. Naderhand toen er drie kinderen waren zijn wij in de niasstraat boven de bakkerij gaan wonen, een hoog en twee hoog. En in het filiaal kwam een tante was ons te wonen met man en kind. De ijswinkel weet ik mij niet te herinneren wel de kapper Heijnis waar mijn vader zich op zaterdag liet scheren en ook wij bij Mw.Heijnis werden geknipt en af en toe krullen met de krultang, dat was groot feest natuurlijk, helaas duurde dat maar een dag. Mijn ouder hebben altijd nog via een kaartje of telefoontje contact met de fam.Heijnis gehouden tot zij overleden. Wij zijn toen ik 9 jaar was naar de watergraafsmeer verhuisd, maar als tiener moest ik met vrije middagen en zaterdags in de winkel staan dus tot 1965 ben ik nog altijd in de indische buurt gekomen. Tot wij in 1965 verhuisden naar Maastricht. Met vr.gr.Corry.

Piet Joon

Marcel Kooyman. Ik woonde (1955-1962) schuin tegenover de winkel op de Kramatweg 16 op 1 hoog en kwam er vaak sigaren halen voor mijn vader.
Jouw oma was een heel lieve vrouw, klein van stuk met grijs haar, achterover gekamd in een knotje op haar achterhoofd. Altijd heel vriendelijk. Nu ik over haar lees herinner ik mij weer het voorval dat ik eens sigaren bij haar kwam halen. Zij kon niet voor mij wisselen en liep naar de huiskamer terwijl zij de kassalade, vol met geld, wijd open liet staan. Zij bleef een flink tijdje weg en ik stond daar al die tijd te wachten. Toen zij terugkwam heb ik haar gewaarschuwd dat zij beter de kassalade dicht kon doen als zij naar achteren liep en er een klant in de winkel stond. Voor hetzelfde geld staat er niemand meer en is de kassalade leeg als zij terugkomt. Het was niet bij haar opgekomen dat iemand daar wel eens misbruik van kon maken. Zij vond het toch wel goed dat ik haar er voor gewaarschuwd had en beloofde mij daar in het vervolg aan te zullen denken.
Ik heb ook veel leuke herinneringen aan die tijd op de Kramatweg en omgeving.
Ik woon nu al vele jaren in Gorinchem maar zit in mijn gedachten nog vaak in de vroegere Transvaalbuurt en de Indische Buurt waar ik opgegroeid ben.
Jij vroeg ergens onder een andere rubriek of Arie van 't Hof familie was van Siem Rustenburg. Maar dat staat al vermeld onder het verhaal "Eldorado voor jonge kinderen". Ook daar heb jij al gereageerd dus je hebt het wellicht al gelezen onder jouw reactie. Groeten, Piet.

Marcel Kooyman

De sigarenwinkel vd Poel-Honkoop, op de hoek vd Kramatweg, was van mijn oma. Ik woonde daar boven van '61 tot eind jaren 80.

wendy hagman

ik ga dit verhaal aan mijn vader kees hagman laten lezen ik weet bijna zeker dat hij dit herkend, groet wendyhagman@hotmail.com

ina andersen kreuger

hallo rietje wat is dat lang geleden zeg ik denk dat we veel te vertellen hebben zou je het leuk vinden om te mailen.ik woon sinds 10 jaar in arnhem.mijn email is ina.ingo@orange.nl ik hoop wat van je te horen,groetjes ina.

Rietje Tuinman.v.Huijstee

Ina Kreuger hoe gaat het met je .
leuk om iets van je te lezen wat is het lang geleden dat we met elkaar op vakantie waren naar Oostenrijkdat was
in 1957 ik woon al 36 jaar in Amsterdam z.o maar de jaren in de niasstraat waren
erg gezellig ik vond het ook leuk een foto van je ouders te zien groetjes rietje.

ina andersen kreuger

Cor van huystee,wat leuk om jou op het geheugen tegen te komen ik kan je nog heel goed herrinneren en ook je zus riet ik
heb al eens gezocht naar haar maar kon haar nergens vinden.ik zou graag met haar in contact willen komen.groetjes ina.

Hans Helmerhorst

Ik las een oproep om nog iets meer over de Soembawastraat te lezen. Nou ik woonde inde Niasstraat, vlakbij de Soembawastraat. Ik denk dat je dan ook nog wel de taxi-garage kent. Daarboven woonde de Famolie Reijnders, hun zoon heette Wannie. De familie Idsenga op 21?, waren van friese afkomst. Bakker Oud op de hoek van de Makassarstraat. De bladenman en de groenteboer Bezemer op de hoek van de Javastraat. De kroeg tegenover Bezemer. Het zevende leerjaar en de Elthetoschool. Priemus op het hoekje van de Ceramstraat. drogisterij Mulder en Moffie de fietsenmaker met daarnaast Van Vuuren de melkboer en van der AA de schoenmaker. Wie volgt?

Cor van Huystee

De ijskar van Willem Kreuger stond veel voor onze deur ,want wij woonde in de Niastraat 24 3 hoog en de Fam Kreuger op 1 hoog. Willem Kreuger hield ook nog duiven op zolder en soms mochten we ook boven op dak in duiventil zitten, In het beneden huis was de fietsenstalling van Jelle,die runde hij samen met zijn moeder,
Later hebben wij nog met fam Kreuger woningruil gedaan vanwegen de gezondheid van mijn vader,wij naar 1 hoor en zij naar 3 hoog .Voor zover ik mij kan herrinderen was bestond de winkel al vanaf het begih van de oorlog,want er initatieslagroom verkocht en soort luchtige schuim wat zo weg waaide als niet oppaste

d.lindoorn-kroon

Wat een leuke verhalen allemaal, zou graag wat meer reacties willen zien uit de Soembawastraat, bijvoorbeeld Fam Uleman, Pauwiel Dekker Sterk, Bant Klanderman, Moria Velthuis, Jaspers Tromp Vosman enz.

Mieke Visser

Net zoals de meeste schrijvers heb ook ik hele fijne herinneringen aan de Indische buurt. Ik heb vanaf mijn geboorte tot begin jaren '70 in de Makassarstraat 2 gewoond. Toen moesten plots binnen drie maanden alle bewoners vertrekken omdat de huizen op instorten stonden. Te korte palen gebruikt bij het onderheien. De ijssalon, de drukkerij, Dijkstra, Bartels, Schoen, het 'joodje', het postkantoor, de speeltuin, de kolenboer, Hartkamp, noem maar op, ze zitten veilig opgeborgen in mijn hoofd en hart. Ook de winkel van Sijtsma waar mijn toen nog jonge broertje, Bart, op de zaterdag werkte. Waar zijn mijn kammeraadjes van toen? Uitgewaaierd naar Weesp, Purmerend, veel naar Noord. kpn of kpo? Ook toen was al een zekere verharding te bespeuren. Gelukkig waren daar Flevo, Kindervreugd, Ceramplein, Ons Huis en de Meevaart. Er waren nog veel meer activiteiten, maar er waren toen ook flink wat kinderen en ook toen bestonden nog de (hele) grote gezinnen. De ijswinkel in de Soembawastraat was inderdaad fantastisch en de berliner bollenkar en ome Chris, de melkboer, de bakker, ze kwamen nog aan de deur. Later woonde ik in de Transvaalbuurt en daar heeft nog een ijsmaker gewoond/gewerkt die met de 'dichte' ijskar in de Indische buurt ijs verkocht. Fantastisch ijs. Hij is later naar Zuid-Oost verhuisd. Ik zal deze site met veel plezier blijven volgen.

Hennie Voorloop

Ik ken deze ijssalon goed. Ik woonde in de Javastraat 156 3-hoog, mijn opa en oma de Vries woonden op Niasstraat 67, later toen deze hoek afgebroken werd, gingen ze boven de ijswinkel wonen. Zelf was mijn vader medebouwer vrijwilliger bij de bouw van kindervreugd, hij was aktief in de wandel club W.K.K. (wandel kweekt kameraadschap).
Hij deed aan modelbouw, figuurzagen en mijn moeder was ook aktief bij de wandelclub en de keuken. Zelf heb ik in de klas gezeten bij Ferry Damas, Marion Fineke op de Anthonie van Diemenschool. Uit de nalatenschap van mijn ouders zijn nog heel veel foto's en dia's ook van kinderveugd en de wandelclub. Contact opnemen: h.voorloop @planet .nl

Willie van Niekerk

Ook ik kan me nog heel goed die ijswinkel herinneren. Ik woonde in de Menadostraat op nr 6 en kende de fam. Kraan en daar boven de fam. Hagman. Op zondag was het na het eten lekker ijs halen of de berlinebolman kwam langs. In de winter werden er altijd de konijnenvelletjes op gehaald. Mijn vader rookte aal op dak in een zelf gemaakte ton. Dat was heerlijk zo warm van de pen af. Hij ving ze ook zelf en we moesten wormen rijgen aan een draad. Dan ging hij in de nacht aal vangen. Het was een heerlijke tijd toen.

Ronneke

Ik woonde in de Menadostraat 21 1hoog, boven de Karrenloods van meneer Ijf, tegenover de Fam Kraan en Andre Hagman. Mijn pleegouders heetten Slot, ze hadden 4 dochters, Gitta, Frieda, Thea, Corry en ik Ronneke. Ik kan me nog heel goed aan ome Joop herinneren de ijsmsn, meestal liep hij door de straat als ik al in bed lag. Ik luisterde dan altijd of er iemand ijs wilde halen en dan stond ik heel snel in de kamer en kreeg ook een ijs. De sigarenwinkel op de hoek van de Niasstraat hoorde later mijn Zus en Zwager (Dijkstra). Dat Verfwinkeltje waar ik snoep koopte. Zondags voor een kwartje een fietsje huren of Pattat bij tante Jopi kopen. Ik woon sinds 34 jaren in Duitsland en denk nog heel graag aan deze tijd terug.

Beppie Groenendijk

Ha die Willeke, wat een verrassing om jou op het 'geheugen' tegen te komen. Leuk dat je zo snel al even laat weten dat je het, ondanks ons eenvoudig bestaan toen, zo plezierig hebt gehad, maar opa en oma (Groenendijk) waren dan ook altijd blij als je er was. Ik woonde toen ook nog thuis en als jij er was, was het heel gezellig. Je leerde fietsen toen je drie was en het ging je prima af. Ja meneer Bloem was eigenlijk een heel aardige man, maar kon niet zoveel hebben. Hij werd dan ook veel geplaagd, vooral met luilak, dan was hij altijd aan de beurt. Wij hebben altijd heel fijn naast de fam. Bloem gewoond. Dag Willeke, groeten van tante Beppie.

Willeke Vulperhorst

Ja, ook ik heb heerlijke herinneringen aan de Indische buurt. Mijn opa en oma woonden in de Niasstraat 83 hs. (fam. Groenendijk, ik ben een dochter van Miep) en ik heb heel veel bij ze gelogeerd in de jaren 1955-1965. De ijswinkel kan ik me nog goed herinneren, het was een feest als je een ijsje mocht halen. En een fietsje huren dat weet ik ook nog goed. Ik heb in de Niasstraat van mijn opa leren fietsen op een gehuurd fietsje. Opa heeft wat naast me mee lopen hollen. En naar het park eendjes voeren, altijd weer een succes. De peperbus kan ik me ook nog goed herinneren. En meneer Bloem die in hetzelfde portiek woonde als oma en opa en die je weg joeg als je bij hem voor het raam aan het spelen was. Later hebben we zelf nog op de hoek Bankastraat-Celebesstraat gewoond en gingen we op school in de Riouwstraat. Daar hebben we maar kort gewoond, dus daar weet ik niet zoveel meer van. Maar al met al hele dierbare herinneringen.

Karla de Rooij

Ik zelf weet niet zo erg veel meer te herinneren van de ijssalon; ik woonde met mijn broers Tonnie en Harry in de Makassarstraat 54 2-hoog en heb ook een hele fijne jeugd daar gehad. Ik ben getrouwd met Bertus Helfensteijn, en heb nog steeds contact met Joke de Regt en Leny Krug die ook in de Makassarstraat woonden. Ik korfbalde op het plein bij Archipel en daar was volgens mij ook een Wim Kreuger, is dat familie? Een paar weken geleden ben ik toevallig op onze oude woning wezen kijken; ze hebben hem helemaal gerenoveerd en de auto- en brommerstalling die bij ons beneden was is nu verbouwd tot apartementen. Ik ben benieuwd of er nog mensen zijn die mij herinneren!!! Mijn e-mail adres is: karla.derooij@tiscali.nl