Maar het Nieuwe Diep was niet gelijk maar meegenomen bij de inpoldering. In Noord-Holland zag je vaker dat men kleine meren liet voortbestaan. Dat had ook wel een bijzondere reden. Zoetwatervissers verloren hun broodwinning; en zoetwatervis bleef op het menu staan. Die vissers wilden graag nog wat emplooi overhouden. Daarom werd het Nieuwe Diep bewust niet meegenomen; het zou niet zo moeilijk geweest zijn nu men toch bezig was.
Men ging na de inpoldering voortvarend aan de slag. De kavels werden verdeeld. Men begon al snel te bouwen.
In 1631 werd een deel van de ringvaart onderdeel van de nieuwe Weespertrekvaart. Die was toen smaller dan hij nu is: begin 19e eeuw werd de hele Weespertrekvaart onderdeel van de Keulse Vaart, waardoor hij 2x zo breed werd.
Ene van Liebergen had in de Meer al redelijk snel een kavel in bezit genomen waar later Frankendael zou komen, de naam die de nieuwe eigenaar van het ‘hoge huys’ op dat kavel in 1695 eraan gaf.
In 1651 was de Sint Pietersvloed, op 22 februari of 5 maart (men stapte over van de Juliaanse naar de Gregoriaanse tijdrekening). De St. Anthonisdijk, vanaf de St. Anthonispoort, de huidige Waag, brak op een aantal plaatsen door. Daar zijn veel prenten van gemaakt. De grachtengordel was nog niet af, er was geen Plantage. Veilig achter de dijk lag daar aan zee kerkdorp Houtewael (Oetewael). De storm verwoestte het flink. Toch bouwde men het weer op – om korte tijd later door Amsterdam van rechtsgebied Nieuwer-Amstel te worden geannexeerd en geleidelijk te worden gesloopt. Bij Jaap Hannes dichtbij de IJpeslotersluis en het Gemeenlandhuis brak de Diemerzeedijk ook door. Daardoor kreeg het water over het Nieuwe Diep vrij spel tot de Meer, een heel stuk van de dijk sloeg weg. Het toen Diemense gehucht Outersdorp (bij de Oetewalermolen), waarvan een restant nog in het Flevopark ligt aan het Nieuwe Diep, zal ook wel flink geleden hebben.
Die hele regio was daarna niet meer geschikt voor buitenhuizen en voor woningbouw, te nat. Later kwamen daar volkstuinpark Linnaeus en volkstuinpark De Molukken te liggen. Bij de ontwikkeling van het Sciencepark stelde men vast dat de grond hier anders was dan elders, natter. Er moest extra ontwaterd.
Er was in 1651 ook veel stormschade in de polder geweest. 3 doden vielen te betreuren.
Na een jaar was het weer droog. Ik stel mij voor dat veel van wat al gebouwd was weer hersteld kon worden, het café (later De Warme Hand) op de hoek van de Middelwegh en de ringvaart tegenover het latere Rechthuis was snel weer in bedrijf (bron: proefschrift Maarten Hell).
Anders was het bij de tweede overstroming. Dat was een inundatie die op last van de Stad Amsterdam werd uitgevoerd, ook al hoorde de polder niet echt bij de Hollandse Waterlinie. Maar je zette gewoon je beste beentje voor. Het was het Rampjaar 1672, over land vielen de Fransen van koning Lodewijk XIV aan. Ook de Engelsen verklaarden ons de oorlog, over zee. De Gebroeders De Wit werd verweten met de vijand te heulen en werden in Den Haag gelyncht. De jonge Willem III nam de leiding over en deed dat met verve.
Voor deze inundatie werd in juni van dat jaar de dijk doorgestoken bij de Omval (niet moeilijk), en bij het pontje van Cees Hartog, vlakbij het huidige woonwagenkampje van kermisklanten, waar bijna iedereen tot verdriet van de bewoners zo keihard doorheen fietst of motort. Iedereen vertrok natuurlijk tijdig. Het brakke water stortte zich in de polder naar beneden. Nog altijd zie je daar in die buurt riet- en ander wildgroei in de Meer. Daar stond ooit het Poldergemaal Oosterringdijk, een mooi gebouw van de Amsterdamse School. Een monument! Nu is er tegenover het woonwagenkampje een weggetje naar beneden waar een kleine parkeerplaats is en, o verrassing, een lelijk wit gebouwtje. Er staat op: Poldergemaal Oosterringdijk. Dat loost nu dus water uit een grote maalkom naar het Amsterdam-Rijnkanaal. Je merkt er niks van. Dat ene onopvallende gemaal houdt onze voeten droog!
Er loopt een voetpad daarvandaan. Met geluk bereik je Station Sciencepark. Aardige wilde tippel.
Op de grote kaart uit 1725 zie je daar nog een water binnen de dijk: een wiel. Ook hier zal in 1672 het water met kracht naar binnen en naar beneden gestort zijn, het Nieuwe Diep ontlastte zich met kracht in de Watergraafsmeer.
De binnenvallende Fransen kwamen niet verder dan Muiden. Dat werd kranig verdedigd onder leiding van de al redelijk bejaarde Johan Maurits van Nassau, dezelfde die in Brazilië gouverneur-generaal geweest was. Vanuit Naarden kwamen de Fransen nog redelijk dichtbij. De inundatie van de Meer was waarschijnlijk overbodig. Maar dat weet je nooit vooraf.
Men hield de inundatie 1,5 jaar in stand. Daarna duurde het nog 6 jaar voor de Watergraafsmeer weer droog was. Kwam dat mede door de verwoestingen die alom in den lande waren aangericht door het Schrickelijck Tempeest, de orkaan die o.a. het middenschip van de Dom van Utrecht had doen instorten? Ook waren de winters in die jaren erg streng met veel ijs; in 1672 waren de Fransen al massaal bezig het ijs over te steken bij Bodegraven toen het ineens begon te dooien.
Nee, veel zal er niet van de bebouwing zijn overgebleven in die jaren. Bovendien, de huizen waren behoorlijk leeggeplunderd, lees ik bij Jaap Kruizinga, historicus van de Watergraafsmeer.
Of was in Amsterdam gewoon het geld even op?
Ach, we kwamen er snel weer overheen. In 1688 stak een tot de tanden bewapende vloot vol Nederlanders over naar Engeland om Willem III tot koning van het Verenigd Koninkrijk te maken. Dat lukte. Daarna nam dat koninkrijk het heft van ons over in Europa en werden wij langzaam langzaam iets minder rijk.
Ik had de behoefte, even duidelijk te maken dat de twee overstromingen op verschillende manieren schade hebben aangericht en ze even in kort bestek proberen naast elkaar te zetten.
