Verhalen uit Amsterdam Oost
Meld je aan

Sluiseiland Zeeburg

Verteller: Jan Dijk
Auteur: Jan Dijk
6 Reacties
Amsterdam-Rijnkanaal, Zeeburg

Voor wie zich afvraagt waarom dat eilandje met een woning ineens is verdwenen, dit verhaal van Jan Dijk maakt veel duidelijk.

Sluiseiland

Sluiseiland

Vanaf 1957 was ter hoogte van het huidige informatiebord over het sluiseiland aan de Westelijke Merwedekanaaldijk niet ver van de Amsterdamsebrug een keersluis: bij hoogwater moest een sluisdeur in het water van het Amsterdam-Rijnkanaal neerdalen om het water tegen te houden. Bij calamiteiten zoals een zware storm. De toren aan onze kant waaraan de sluisdeur daalde stond op een speciaal daarvoor aangelegd sluiseiland. Op dat eiland stond een mooi woonhuis; je kon moeilijk weg wanneer het stormde en je nodig was als sluiswachter. Vaak was er ook een auto. Aan de overkant stond ook zo’n toren. Het indalen is nooit gebeurd. Die keersluis werd zo belangrijk geacht, dat men overwogen heeft het Amsterdam-Rijnkanaal ten behoeve van de vier duwbak vaart (zie straks) om te leggen langs de westpunt van het Zeeburgereiland; want daartoe moet het kanaal minstens 100 meter breed zijn, zoals buiten het sluiseiland al wel het geval was. De toren op het Sluiseiland verdween in 2007; de andere, op het Zeeburgereiland dus, was al eerder verdwenen, de keersluis was niet meer. Hij was overbodig geworden na aanleg van de nieuwe grote  sluizen van IJmuiden.

Die vierduwbaksvaart bestond vanaf 1970. Het Amsterdam-Rijnkanaal moest er ook aan voldoen vond men. Overal waren barrières. Bij Amsterdam  duurde het een tijdje. Pas in 2013 brak men het overbodige sluiseiland af. Het kanaal was nu ook ter hoogte van Amsterdam geschikt voor de vierduwbaksvaart. Maar voor zover ik weet is het er nooit voor gebruikt. De Nieuwe Waterweg en de Nieuwe Maas zijn sowieso breder en meer geschikt!

Tot 1957 was er op die plek een reserve-schutsluis in het Amsterdam-Rijnkanaal en ook al in het Merwedekanaal dat de smallere voorganger ervan was. Men vertrouwde de Oranjesluizen verderop, die dezelfde functie hebben, onvoldoende; maar die werkten toch echt wel perfect. De twee sluisgangen waren al snel te smal voor de grotere schepen die in het Amsterdam-Rijnkanaal mochten en konden varen. Een reserve-schutsluis hoefde eigenlijk niet meer; die was ook nooit als zodanig gebruikt. Wat een kapitaalverspilling! Het werd die keersluis. De kade aan de Westelijke Merwedekanaaldijk die je nog ziet hoort bij de vroegere schutsluis.

Een informatiebord vertelt het allemaal. Maar het is beschadigd en er staan onzorgvuldigheden in de tekst. Ik moest het wel driemaal lezen voor ik het snapte en onthield. Ik heb het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aangeboden te helpen met een nieuwe tekst voor een vandalismebestendig bord. Want dit is best belangrijke materie. Zou ik iets van ze horen?

 

Alle rechten voorbehouden

1235 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

torens keersluis intact

torens keersluis intact

schutsluis Zeeburg

schutsluis Zeeburg

informatiepunt

informatiepunt

6 reacties

Voeg je reactie toe
Arie Copier

Drempel

De kapitaalverspilling is nog verder gegaan want ongeveer een jaar voordat de keersluis weggehaald is, hebben ze de drempel op de bodem van het kanaal nog dieper gemaakt, zodat schepen met meer diepgang konden passeren. 

Redactie

Aanvullende informatie Jan Dijk

SLUISEILAND ZEEBURG.docx Jan Dijk laat weten hoe het verder is gegaan met zijn pogingen om het informatiebord in orde te krijgen.

gonny van oudenallen

Monument wordt na klachten hersteld!

Wandelaars Jan Dijk, oud huis-arts en Gonny van Oudenallen(Comité Kunst en Cultuur Mokum) hebben bereikt dat na 2 jaar klagen er budget is vrijgemaakt en het monument bij het waterkeringspad wordt opgeknapt! Met dank aan ambtenaren van Amsterdam, Waternet en Rijkswaterstaat en het stadsdeel zelf!

Ziet u ook wat in de stad wat onderhoud nodig heeft; meldt het bij de Gemeente Amsterdam 14020, het Stadsdeel zelf en meldt het ook bij het bovengenoemde Comité(een van de leden is elke woensdag in wijkcentrum d'Oude Stadt aanwezig, Kerkstraat 123). 

Marella Karpe

Gaat er toch iets gebeuren ? Het Amsterdams Dagblad plaatste dit stuk

LAAT RIJKSWATERSTAAT MONUMENT VERLOEDEREN?

Door Redactie op Dinsdag 4 januari 2022, 8:29 uur  amsterdam, elementen  Regionaal
Bron: Het geheugen van Oost/SDCT
AMSTERDAM - Wie de mooie fietstocht naar Oost langs of door het Flevopark maakt komt uit op de dijk van het Amsterdam-Rijnkanaal.

Daar was vroeger een sluizencomplex, dat is weggehaald en monumentale elementen staan op de dijk. Dit is bij het Waterkeringpad/Westelijke Merwedekanaaldijk. Met een informatiebord dat net als de elementen beklad is. Sinds juni 2020 proberen diverse mensen in Amsterdam Oost de Gemeente en/of Rijkswaterstaat, als vermoedelijke beheerder, te vragen er iets aan te doen.

Zo moeilijk lijkt het niet; opknappen glaswerk, nieuw bord met extra beschermlaag, verfje over de elementen en klaar; met een telefoonnummer of appje erbij waar mensen kunnen melden als vandalen er bezig zijn geweest. En dan weer herhaling, schoonmaken etc. zodat het een mooi monument blijft.

Het lijkt of Amsterdam vergeten is een Wethouder in te stellen die zijn ambtenaren vraagt ook langs de randen van de stad mee te kijken. Of Rijkswaterstaat die vergeet te reageren op verzoeken. Burgers willen helpen door dingen te melden, maar daar wordt nu onvoldoende op gereageerd. Misschien dat in 2022 zowel Gemeentelijk of via het Rijk bij dit soort problemen: het onderhoud aan monumentjes extra kan worden geactiveerd!
verloederd.jpg

verloederd.jpg

Gonnie van Oudenallen stuurde dit stukje naar de redactie. Zij heeft contact met Rijkswaterstaat hierover. Al eerder heeft ook Jan Dijk daar een melding neergelegd, maar kreeg te horen dat er geen budget was.
Peter de Vries

Veel gezwommen en van de sluis gedoken.

Leuk om hierover informatie te lezen, Als jongen met broers en vrienden daar veel gezwommen en van de sluis af gedoken. Meestal als we het geld voor het 5 centen bad wel wilden uitsparen voor snoep.Zelf van de  Amsterdamsebrug werd er door ons gesprongen en gedoken en vanaf de dijk van het kanaal pikte we vaak een sleepie, dan zwommen naar een  diepliggend vrachtschip en klommen aan boord en lieten ons naar de brug bij Diemen of Weesp varen om daar weer een sleepie terug te pikken.  De meeste schippers vonden het geen probleem. Een keer richting de Oranje Sluizen werden we door de schipper met een luchtbuks van het schip af geschoten sommige met een of meerder kogeltjes in de bovenarm of dijbeen. Bij toeval kwam er een boot van de waterpolitie langs, die riepen we om hulp en vertelde ons verhaal. De waterpolitie wist de schipper te achterhalen en deze is later door de rechter veroordeeld.