-
Surinaamse vrouwen gebruiken deze pijpjes nog wel eens om hun tabak in te roken.
Al 24 jaar runt Fred Smid zijn tabak shop met veel plezier in de Javastraat 72
33 jaar geleden is zijn loopbaan in de tabak begonnen in de Spaarndammerbuurt in de sigarenzaak van zijn oom , mijnheer Hopman.
Daar ontmoette hij zijn vrouw Erna die op een half woninkje boven de winkel woonde.
Het werk beviel hem zo goed dat hij in 1987 voor zichzelf begon in de Javastraat in het voormalige sigarenwinkeltje,"het Vosje".
De winkel bestond uit 60 vierkante meter en midden in de winkel hing een gordijn,waarachter de eigenaar zijn dagverblijf met keukentje had.
Fred gebruikt de hele ruimte als winkel.
Heel lang verkocht hij nog wenskaarten zonder envelop. Zelfs mensen uit Lelystad kwamen om die kaarten te kopen dat was wel bijzonder.
Fred vindt dat de Javastraat in 20 jaar erg veranderd is. De mensen komen niet meer om te winkelen maar komen naar de winkel waar ze zijn moeten. Een groot verschil.
Fred vraagt zich af; ”waarom zoveel dezelfde winkels” want nu wordt de straat ”de eet straat “genoemd?
Ooit is hij naar de kamer van koophandel geweest met een lijst van winkels die echt nodig zijn in de Javastraat. Een Hema of een V&D zou hier niet misstaan.
Veiligheid is tegenwoordig erg belangrijk en daarom heeft hij DNA spray en videocamera's laten installeren.
Sinds er camera's in de straat hangen is het wel een stuk veiliger geworden.
Jammer is alleen, dat ze waarschijnlijk weg moeten (bezuiniging) en dat is onbegrijpelijk.
Fred verteld uit de oude tabaksdoos.
Het was heel gewoon dat de mensen sigaretten rookte zonder filter totdat "Peter Stuyvesant'' met de filtersigaret kwam.
Heel vroeger kon je een enkele sigaar of sigaret kopen. De sigaar of sigaret kon je in de winkel aansteken met een mooie,koperen hoge aansteker die op de toonbank
gemonteerd zat..De losse tabak (Dobbelmann's roltabak) kon je per soort kiezen uit een speciaal daarvoor bestemd bakje met alle soorten om er een sigaret van te rollen.
Daarna kwamen de kleine pakjes sigaretten van zes acht of tien stuks.
'Iedere sekreet rookt North State', een slogan die Fred zich weet te herinneren. De pruimtabak is ook zo goed als verdwenen. Er is nog 1 persoon die zijn
pruimtabak komt kopen. Het is te hopen dat die meneer nog een kwispedoor heeft (spuugbakje voor pruimtabak) wel zo netjes.
Heel veel mensen spaarden sigarenbandjes en kinderen spaarden players (player is een spel van halve sigarettendoosjes. Je speelde het met twee of meer kinderen die om de beurt een player op elkaar gooide. Als er twee dezelfde op elkaar kwamen was het onderliggende stapeltje van degene die de laatste had opgegooid. en dan ging het weer opnieuw). Er wordt tegenwoordig zo weinig gerookt dat het spel is verdwenen. maar't was in de jaren 50-60 een rage.
Als mensen geen geld hadden om een dure pijp te kopen, gebruikten zij een meerschuim pijpje (een joodje) .Er blijken tegenwoordig Surinaamse vrouwen te zijn die het pijpje nog gebruiken met fijngemaakte tabak van de "Gouden Oogst" sigaren.
SASCHA EN DEBBY zijn Fred's personeel, waar je een leuk babbeltje mee kunt maken en die Fred's rechterhanden zijn en zij zijn bij machte om het iedereen naar de zin maken.
Sascha werkt er al drie jaar en Debby inmiddels een jaar.Het is duidelijk dat ze hun werk met plezier doen.Mede door hen is het een gezellige buurtwinkel.
Buiten alle producten zoals TNT postservice tijdschriften en kantoorartikelen verkoopt Fred ook kras en staats loten. Het mooie daarvan is dat er ooit de honderdduizend is gevallen op zo’n staatslot door Fred verkocht. Ook de tienduizend werd gewonnen maar dan op een kraslot. Voor ons een goede reden om bij Fred ook eens ons geluk te beproeven.
Elly van Mourik en Rietje Werts
