Leegstand
De ondernemende Simsek volgde cursussen Engels en Nederlands. Met zijn talenkennis was hij de woordvoerder van de gastarbeiders met de directie. Omdat de fabriek in Zaandam behoefte had aan geschoolde arbeiders haalde hij samen met de directeur van Buhrs gediplomeerde werknemers uit Turkije naar Nederland.
In de reiswinkel aan de Javastraat haalt hij herinneringen op aan de tijd dat hij in de fabriek werkte ‘ Omdat ik iets voor mezelf wilde, opende ik in 1974 in Zaandam de eerste Simsek Reizen in Noord-Holland en in 1987 de winkel in de Javastraat. De zaak in Zaandam is later verkocht.’
Dat hij na een herseninfarct de zaak in 2007 moest overdragen aan Ilker Arik (1980) viel hem heel zwaar. Het emotioneert hem nog steeds om over die tijd te praten. ‘Ik kon het werk na de infarct niet meer aan. Ilker is een goeie jongen. Zijn vader is een vriend van mij en ze wonen in de Javabuurt.’
Terwijl zijn opvolger achter de computer doorgaat met zijn werk vertelt Simsek dat hij in 1987 door de Nederlandse winkeliers in de Javastraat heel goed is ontvangen. ‘Iedereen vond het leuk dat ik een reiswinkel opende. Groentewinkel de Konjamarkt aan de overkant was de eerste buitenlandse zaak. Deze winkel stond toen net als veel andere panden in de Javastraat leeg. Voor ons zat hier drogisterij Gulde. We hebben niets aan het interieur veranderd en de toonbank, kasten en andere spullen in deze ruimte van 55 vierkante meter laten staan.
Simek wijst trots naar het opvallende kunstwerk aan de muur, een in koperbrons gegoten vliegtuig van 2x2 meter. ‘Een Turkse kunstenaar die illegaal in Nederland was heeft het werk in 28 dagen gemaakt.’ Lacht. Ik heb er 750 gulden voor betaald.’
De voormalige eigenaar kijkt als zakenman terug op een goede periode in de Javastraat. ‘Er wonen hier heel veel Turken in de buurt die jarenlang met de auto naar Turkije op vakantie gingen. Toen ze meer geld hadden, kochten ze hier hun vliegtickets. Ook de Nederlanders die Turkije als vakantieland ontdekten kwamen bij mij. Kijkt ontdeugend. ‘Ik zie er heel betrouwbaar uit en ik ben ook een eerlijke zakenman.’
Allochtonenstraat
Vertelt dat hij jarenlang zes dagen in de week heel hard en met plezier heeft gewerkt ondanks de narigheid van de 10 inbraken die hij meemaakte.
‘Er werd hier overal ingebroken en dat was vreselijk. Maar de gemeente heeft er veel aan gedaan en zorgde voor goede beveiliging. Sinds 2005 is er cameratoezicht en dit is nu een veilige buurt.
Dat bijna alle Nederlandse winkeliers uit de buurt zijn vertrokken vindt Simsek ‘jammer’. ‘Na 2000 kwamen de Marokkaanse winkels. Omdat er zoveel Turken. Marokkanen en Surinamers hier woonden werd de Javastraat een allochtonenstraat.’
Simsek woont met zijn tweede vrouw boven de winkel. Zijn eerste vrouw met wie hij vier kinderen kreeg, is aan kanker overleden. Hij heeft veel contact met zijn jonge opvolger die in de Javabuurt is geboren en opgegroeid. Dat de twee het goed met elkaar kunnen vinden wordt duidelijk in het gesprek.
De nieuwe eigenaar Arik Ilker studeerde na zijn middelbare schoolopleiding Informatica aan de Hogeschool van Amsterdam. ‘Ik heb veel van Erol geleerd en steek nog steeds veel van zijn werkervaring op. Toen ik hier in 2007 kwam liep de zaak heel goed maar vanaf eind 2009 ging het door de crisis veel minder. De klanten die in de ramadan en de zomer naar Turkije gingen hadden minder geld en vlogen nog maar een keer in het jaar naar hun geboorteland. Afgelopen zomer gingen veel Turken voor het eerst na jaren weer met de auto. Veel klanten boeken hun reizen nu via internet. De meeste winkeliers hebben last van de crisis en de hoge huren die zij iedere maand moeten opbrengen. Wij betalen 1500 euro maar voor veel winkeliers is dat 2000 euro of zelfs meer met gevolg dat er veel leegstand is.’
Ook voor Ilker is de hoge huur en de terugloop van klanten aanleiding om uit te kijken naar een nieuwe koper. ‘Er moet in de Javastraat snel iets gebeuren om de leegstand tegen te gaan. Maar alleen met huurverlaging los je de problemen niet op. Het is hier al jaren teveel van hetzelfde met te veel reisbureaus, telefoonwinkels en damesboetieks die alleen aantrekkelijk zijn voor Marokkaanse vrouwen. Ik vind het jammer dat er zo weinig Nederlandse winkels zijn. Door de verkoop van appartementen in de buurt wonen er nu meer mensen die wat hebben te besteden.’
Simek die aandachtig luistert, zegt zijn opvolger wel te begrijpen. ‘Ik heb er moeite mee dat de zaak wordt verkocht maar je kunt er niets aan doen dat de jonge generatie reizen boekt op internet.’