Werken en feesten vormt schoone geesten

Jan Dijk ontwikkelt nog meer gedachten over een straat genoemd naar professor Westerdijk

Verteller: Jan Dijk
Auteur: Jan Dijk

De bushalte van lijn 40 aan de Kruislaan heet nu Pekelharingstraat. Een straatje met maar één klein appartementenblok. Daarvoor heette die halte naar de Maxwellstraat. Maar als je in de Maxwellstraat moest wezen als invalide, moest je daar vooral niet uitstappen. Dat was lastig en is nu voorbij. Ooit heette die halte Ritzema Bosstraat. Wie weet wordt het ooit halte Westerdijkstraat . Makkelijke naam voor een halte. En eervol voor de persoon in kwestie

JohannaWesterdijk rond 1948, fotograaf onbekend/ Bron: Nationaal Archief

JohannaWesterdijk rond 1948, fotograaf onbekend/ Bron: Nationaal Archief



Nu gebeurde het volgende. Terwijl ik die biografie ( van Johanna Westerdijk)  met rode oren las, ging ik naar Keti Koti in het Oosterpark. Mijn fiets had ik geparkeerd bij de Muiderkerk. Keti Koti viel dit jaar op een zondag. Bij vertrek bedacht ik, dat de Dapperstraat (een markt straat) dus gewoon berijdbaar was, en dat deed ik. Ik fietste door de Tweede van Swindenstraat langs het Jungle-theater. Bij de renovatie is daar een klein nieuw straatje ontstaan. Tot mijn stomme verbazing zag ik, dat het  straatje Johanna Westerdijkstraat heet, zonder enige vorm van uitleg bij het straatnaambord. Ik zal het eerder gezien hebben, zonder ook maar enigszins te begrijpen wie dat was. Wat een klein straatje voor zo'n grootheid! Slechts 9 huisnummers. Een schande! Op de kaart bijna niet te vinden. Op de Falkplankaart staat er een nummer in plaats van een straatnaam. Maar die naam misstaat daar totaal. Het zijn allemaal historici die over Amsterdam geschreven hebben. Zij hoort daar niet. Wie dan wel? Professor Hajo Brugmans bijvoorbeeld. Zijn boeken staan bij mij in de kast. Maar ik bedenk dat we al de Hajo Brugmanshof hebben. Dan maar de Richter Roegholtstraat. Hij rondde de serie van Hajo Brugmans af met twee delen over de 20e eeuw, en zat bovendien in de commissie straatnamen. Ook hij een gerenommeerd historicus. Hij overleed in 2005. Tijd voor een straat.

De trieste naamgeving van dat kleine zijstraatje van de Tweede van Swindenstraat vind ik schrijnend. Een groot geleerde is hiermee weggezet als armzalig vrouwtje tussen Amsterdamse historici. Alleen maar omdat het een vrouw  betreft. Het straatje is bij mensen die er niet vlakbij wonen volkomen onbekend. Deze misstand moet snel worden rechtgezet.  Urgentie is geboden. Misschien weet niemand daar wie zij was, de meeste mensen zoeken dat niet uit over de eigen straat.

 

Er is een naast de Ritzema Bosstraat een alternatieve straat om naar Westerdijk te vernoemen. Het Archimedesplantsoen bestaat uit drie verschillende onderdelen. Het gedeelte van de eengezinswoninkjes, vlakbij Station Sciencepark, heeft echt eens recht op een eigen straatnaam. Al loopt men tegenwoordig dankzij GPS minder te dwalen dan vroeger. Ook in die buurt zijn veel  straten naar wetenschappers vernoemd, zoals Berthelot en Max Planck. Berthelot is, net als Westerdijk, een beetje vergeten. Ten onrechte.


Ik leg het volstrekt vrijblijvend bij u neer. Natuurlijk weet ik, dat men niet graag straatnamen wijzigt. Zo'n straatnaam wijziging, daar moet ook de gemeente Amsterdam natuurlijk  achter staan. Begin jaren 80 heeft men alle nieuwe straten vernoemd naar befaamde vrouwen, zonder rekening te houden met de buurt of met de lengte van de straat.  Om een achterstand in te halen. Daardoor is deze merkwaardige situatie ontstaan.

Hoewel haar bureau de meeste tijd in Baarn stond, was het gelieerd aan de Amsterdamse Gemeentelijke Universiteit (zo heette de UvA toen).  Het gebouw waar dat bureau zich bevond is er trouwens niet meer. Wat daar rest is haar gebeeldhouwde leus: WERKEN EN FEESTEN VORMT SCHOONE GEESTEN.

 

 

lees ook : Professor Westerdijkstraat ?

Alle rechten voorbehouden

233 keer bekeken

Corrie Groen- Pickhard

Johanna Westerdijkstraat

Dit is de hele Johanna Westerdijkstraat.

Dit is de hele Johanna Westerdijkstraat.

Hallo Jan,

Je hebt groot gelijk met je verhaal over de Johanna Westerdijkstraat. Ook ik heb mij erover verbaasd dat dit achteraf gelegen kleine straatje genoemd is naar een voor de Nederlandse wetenschap zo belangrijke vrouw. De eerste vrouwelijke hoogleraar van Nederland, met een benoeming in Utrecht en later ook in Amsterdam en met eredoctoraten van de universiteiten van Uppsala en Giessen. In de Watergraafsmeer is nog een behoorlijk aantal naamloze bruggen. Een Prof.dr. Johanna Westerdijkbrug zou daar niet misstaan. Dan denk ik b.v. aan brug 336 in de Archimedesweg over de Molenwetering of de aanliggende brug 337 in het Galileiplantsoen over de Molenwetering, brug 442, de verbinding van de Nobelweg en de Maxwellstraat over de Hugo de Vrieslaan of de brug Middenweg-Kruislaan. Kleinere exemplaren liggen vooral in de buurt van de Kruislaan. De straatnamencommissie heeft dus nog volop gelegenheid om de vergissing van de Johanna Westerdijkstraat goed te maken.