Carla Kaplan-Gobitz 02-11-1930 - 01-09-2016
Frits Slicht
Even terug in de Transvaalbuurt!
In december 1940 wordt Mozes op het kantoor van Bureau M.S. ontboden. Blijkbaar heeft hij meerdere malen ‘niet thuis gegeven’. Er staat een wel heel vreemde zin in dit stukje tekst, namelijk: “Deelde mede dat man doof is Joodsch”.
(Voor zover mij bekend, was Mozes niet doof of slechthorend. Ik heb zijn dochter Carla daar nooit over gehoord. Waarom hij gezegd zou hebben dat hij Joods is, is mij een raadsel.)
Bommen op Tuindorp. Engelsche Bommen op Tuindorp Oostzaan. Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant van 13-08-1940 
Inmiddels is het gezin, vanaf 21 oktober 1940, weer terug naar in de Danie Theronstraat en wel op nummer 4 huis. In dit deel van het dossier is daarvan niets terug te vinden. Van Carla heb ik begrepen dat dit te maken had met de bombardementen op Tuindorp Oostzaan, Amsterdam Noord. Zo vielen er in de nacht van 12 op 13 augustus enkele bommen, die misschien niet heel veel schade hebben aangericht, maar wel veel schrik.
Omdat de woning wel erg klein is en er in vergelijking met de woning in de Vegastraat bijvoorbeeld geen douche is, verhuist het gezin terug naar Amsterdam Noord. Het nieuwe adres is per 7 mei 1941: Vegastraat 26 huis. Dit is nog op tijd, in november 1941 komt er een verbod op het verhuizen door Joden zonder vergunning. De bewegingsvrijheid voor Joden was al eerder beperkt, op 4 juni 1941.
Tuindorp verhuist. Tuindorp verhuist! Bron: het Algemeen Handelsblad van 19-10-1940 
Op het kantoor heeft hij maar weinig papieren kunnen laten zien. Wel wordt duidelijk dat hij alweer enige tijd werkt bij een zekere Rabbie, Tolstraat 90. Later komt het adres Van Woustraat 227 I naar voren (= huisadres van Jacob Rabbie, sigarenmaker van beroep). Uit een latere notitie in het dossier zou in de Tolstraat ‘een fabriek zitten’. Volgens de woningkaarten zaten hier voornamelijk confectiebedrijfjes. Een tabaksfabriek wordt niet genoemd. Beide adressen liggen overigens op 4 minuten loopafstand van elkaar. Zowel hij als dochter Henriëtte hebben wisselende verdiensten. Mozes zou gemiddeld ongeveer 30 gulden per week hebben verdiend, Henriëtte gemiddeld tien gulden. De zoon, Jose Maurice, zit op de A.B. Davidschool (Valckenierstraat 39) zit, de Joodse dagnijverheidsschool voor jongens.
De slotopmerking liegt er niet om: “Reeds meermalen wegens bedrog bij MS afgewezen”.
Logo A.B. Davidsschool. Logo van de A.B. Davidsschool van Elie Smalhout, circa 1935. Bron: Joods Historisch Museum. 