Carla Kaplan-Gobitz 02-11-1930 - 01-09-2016
Frits Slicht
Beoordelen en Controleren
Dossier Mozes Gobitz. Rapport van de Controleur van 18 april 1939. Bron: SAA, dossier Mozes Gobitz. 
Behalve dat er gekeken wordt naar het inkomen van de eerste schoonzoon, Abraham Barend worden ook de ouders van Mozes en Dina beoordeeld. Van de ouders leven alleen de beide vrouwen nog. De moeder van Mozes is inwonend bij een dochter en wordt door haar gesteund en onderhouden. De moeder van Dina woont aanvankelijk bij haar schoonzoon Salomon Pront, later komt zij in huis bij het gezin van Mozes en Dina.
Het controle systeem
Het dossier begint daarna met een uitgebreid verslag van de controles die in april en mei 1939 hebben plaatsgevonden:
“Omdat de man meerdere malen niet werd thuisgetroffen werd partij opgegeven aan Controleur. Oorspronkelijk kon deze niets constateren. Later meldde hij dat de man 2 adressen bezoekt en daarna doorging naar Trompenb.strt 143 II. Hier is gevestigd corsettenfabr. Hercules gedreven door een broer van belanghebbende. Dit is niet geheel juist. De broer woont aan dit adres en heeft de zaak gevestigd Dan.Stalperstr 94. Bij onderzoek aan de bezochte adressen werd medegedeeld dat belangh. wel meer een boodschap kwam brengen voor zijn broer. In overleg met de adjunct chef werd de Controleur opgedragen nog eens na te gaan of man ook nog andere adressen bezoekt.
Als tweede onderzoek ging hij alleen naar het atelier en vandaar naar de woning van zijn broer. Persoonlijk heb ik daarop eenige malen een bezoek gebracht aan het adres Trompenb. Str 143, maar daar niemand aangetroffen. Bij laatste bezoek werd de schoonzuster van belanghebbende aangetroffen. Deze ontkende ten stelligste dat belanghebbende eenige verdiensten bij hen zou hebben en daar ook absoluut niet werkt. Ongevraagd deelde zij mede dat belangh. 2 maal een boodschap had gedaan voor haar en daarvoor een pakje sigaretten had ontvangen. Hij had geen financieel voordeel er van gehad en het loonbewijs werd direct, behoorlijk getekend geretourneerd. Van bedrog is niets gebleken. M.i. kan man alleen verboden worden boodschappen voor zijn broer te doen.”
Het wordt Mozes inderdaad verboden om boodschappen te doen voor zijn broer. In het dossier zit een klein kattebelletje met daarop de mededeling: Aanzeggen, dat man geen werkzaamheden voor zwager meer mag doen. Het is wel bijzonder dat men broer en zwager hier door elkaar haalt. Maar het gaat hoogstwaarschijnlijk echt om een broer, hoewel de woningkaarten hiervoor geen bewijs leveren.
Op 26 juni 1939 is er opnieuw gezinsuitbreiding, het is hun tweede zoon, Jacob. Daarmee is de gezinsgrootte gekomen op acht personen. Deze keer is er blijkbaar geen behoefte aan steun vanuit Het Bureau M.S. of andere instellingen. Verder verandert er weinig in de situatie, of zoals in het dossier staat: “In den toestand kwam geen verandering”. Wel wordt nog benadrukt dat controle gewenst is en blijft!