Lege huizen met blinde ogen

Verteller: Joop Rijkenborgh
Transvaalbuurt

Sommigen gingen misschien boodschappen doen, maar anderen moesten zich verzamelen op het Muiderpoortstation.

Joden bij het Muiderpoortstatin Deportatie van Joodse inwoners, bij ht Muiderpoortstation in 1943. Foto: Gemeentearchief Amsterdam

Joden bij het Muiderpoortstatin Deportatie van Joodse inwoners, bij ht Muiderpoortstation in 1943. Foto: Gemeentearchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

Mijn eerste herinneringen zijn van mensen die overdag met koffers of tassen liepen. Zij hadden gele sterren op hun jassen , een teken dat zij ‘Joods’ waren. Sommigen van hen zullen gewoon boodschappen hebben gedaan, maar anderen hadden de opdracht gekregen om naar een verzamelpunt te gaan bij het Muiderpoortstation...

De Transvaalbuurt was door de Duitsers gemakkelijk af te sluiten, aan de ene kant had je namelijk de spoordijk en aan de andere de Ringvaart. Er woonden veel joodse mensen in de buurt. In het Verzetsmuseum hangt tegenwoordig een kaart van Amsterdam met zwarte stipjes die aangeven waar joodse gezinnen wonen. Bepaalde delen van Amsterdam, waaronder de Transvaalbuurt, zijn door de zwarte stipjes niet meer zichtbaar.

In 1942 waren al veel joodse gezinnen weggehaald. In de vrijgekomen woningen werden andere joodse gezinnen geplaatst uit andere wijken of uit de kuststreek om op een later tijdstip op transport te worden gezet, op 20 juni 1943. Toen stonden ook die huizen leeg, op het Krugerplein, de Retiefstraat, de Schalkburgerstraat door heel de buurt stonden huizen leeg nadat de joodse bewoners door de Duitsers uit hun huizen waren gehaald en op transport gezet naar de vernietigingskampen. Hun huisraad werd als ‘geschenk’ aan het Duitse volk gegeven.

De Transvaalbuurt zag er zeer triest uit, overal woningen die niet meer waren bewoond. De huizen keken je aan met grote blinde ogen. En uit de leegstaande huizen sloopten de buurtbewoners deuren, kozijnen en sponningen om ze als brandstof te gebruiken. Kolen waren namelijk haast niet meer te koop.

Op de Polderweg op de hoek van de Linnaeusstraat stond een synagoge. ik kan me niet herinneren dat ik er ooit mensen in of uit heb zien komen. Later is het afgebroken en nu staat er een flat gebouw.

Alle rechten voorbehouden

6459 keer bekeken

8 reacties

Voeg je reactie toe
Jerry. Gerrit. Meents

Leege wooningen

In de leege wooningen van de Joodse mensen die weg gehaalt waaren, weeren niet allen Joodse mensen uit anderen wijken of de kuststreek
In veele van die wooningen kwaamen niet Joodse mensen woonen die uit hun gebied moesten op order van de Duitsers.
En voor Riek Veenendaal, je heeft gelijk, het was op de Tugaleweg (tussen de Ben Viljoenstraat en de Reitsstraat)waar het gebeurden.
Sorry voor mjin Nederlands.

A. Bijl

lege huizen met blinde ogen

Hallo Joop,

Misschien heb je de bijdragen van A. Bijl al eens gezien?

Ik ben al ruim 53 jaar getrouwd met Afra Messelaar die moet je gekend hebben, woonde in de Pretoriusstraat op nummer 91.

Ons e-mail adres: afrarie@gmail.com

Dik van den Berg

Dik van den Berg

Inderdaad zijn ook mijn ouders vanuit Diemen naar de Vaalrivierstraat verplaatst. Was volgens mij een echte Jodenbuurt, want zoek joodsmonument en vaalrivierstraat eens op met zoekmacjhine internet. Daar zie je de namen van de op transport gezette joden en hun achtergebleven invetaris. Verschrikkelijk.
Kijk ook eens op beeldbank Amsterdam voor oude foto's .

Een bezoeker

Karel Vleesch Dubois

Ik woonde in de Dapperstrat naast de brandweer en heb de joden vervolging nabij mee gemaakt als ze door de Wijtenbachstraat naar het station liepen onder bewaking van de moffen of politie.
Een van deze mensen riep naar ons nu wij morgen jullie en als de oorlog veloren was nou dan was dat zeker gebeurd.
Verder werkte in amsterdam zuid en liep dan via de transvaal buurt over de berlage brug naar de Nierstraat en de hele weg werden alle Joden meestal snachts uit hun huizen gehaald en zo afgevoerd.
Laten we hopen dat het nooit meer zal gebeuren.Verder vergeet ik nooit het moment dat de brandweer in de avond de vag uitstak en riep dat de Duitsers de oorlog verloern had maar tog op 7 mei op de Dam op de mensen die de vrede vierde onder vuur namen.

Een bezoeker

Jerry. Gerrit. Meents

De mensen op de foto hadden geen boodschappen gedaan maar zijn uit hun woning gehaald hoogst waarschijnlijk met de laatste grooten razzia in 1943.
Joodse mensen mogden geen boodschappen doen voor 3 uur in de middag.
De hand tassen die de mensen bij hun hebben is baggage dat ze mee konden nemen.
De Synagoge op de hook van de Polderweg was in gebruik tot begin 1943.
Sorry voor mijn Hollands

Een bezoeker

c.j.kooiman

Op de polder weg even voorbij de sinagoge.was na de oorlog een kamp in gericht met pikkel draad er omheen ,er werden n.s.b.ers en landverraders op gesloten .ik ook een keer mee gelopen om een n.s.b.er op te halen die woonde op de transvaal kade.

Een bezoeker

Riek Veenendaal Beerens

Ja, uit de Transvaalbuurt waren heel veel joden weggehaald en de deuren waren opgestookt, daar kwamen wij in vanuit Diemen. De Duitsers braken onze huizen af om bunkers te bouwen, ik kwam in de Vaalrivierstraat. Het was toen een troosteloos iets. Ik heb ook moeten kijken naar die mannen die doodgeschoten waren, dat was geloof ik aan de Tugelaweg. Vreselijke tijd. Riek veenendaal

Een bezoeker

Peter Muller

Beste Joop, bedankt voor je mooie en aangrijpende verhalen. Het is belangrijk dat deze bewaard blijven, omdat we nooit zullen vergeten...