Besmettelijke ziektes

Verteller: Jacob (Jaap) Zwaaf Jacob Zwaaf
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht

De Duitsers hadden een overdreven (onbegrijpelijke?) angst voor besmettelijke ziektes.

Gebouw van De Joodsche Invalide. Nieuwe Achtergracht, hoek Weesperplein; De Joodsche Invalide<br />Foto gemaakt door: Harry Elte Phz (architect)<br />Datering juni 1937. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Gebouw van De Joodsche Invalide. Nieuwe Achtergracht, hoek Weesperplein; De Joodsche Invalide
Foto gemaakt door: Harry Elte Phz (architect)
Datering juni 1937. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Alle rechten voorbehouden

Op de toch wel zeer trieste dag (van mogelijk 13 augustus 1943) bleek redding nog mogelijk. Er waren in het ziekenhuis patiënten en jonge kinderen die een besmettelijke ziekte hadden. Het was algemeen bekend dat de duitsers een overdreven angst hadden voor alles wat aan besmetting onderhevig was. Vanzelfsprekend werd dit aantal door het ziekenhuis zo hoog mogelijk opgevoerd om zoveel als maar kon te redden. Voor deze besmettelijke zieken werd een speciale bus gereserveerd om hen naar het gebouw van de Joodse Invalide te vervoeren.

Ons ziekenhuis, het Nederlands Israëlitisch Ziekenhuis lag aan de Nieuwe Keizersgracht. Even verderop lag aan het Weesperplein het gebouw van de Joodse Invalide (doorlopend naar de Nieuwe Achtergracht). Het gebouw was ver voor de oorlog afgebouwd. Het geld was bijeengebracht door alle joden van Nederland. Het was bestemd voor invaliden en ouden van dagen. De bewoners van de Joodse Invalide waren al geruime tijd eerder dan deze dag in augustus weggevoerd. Zie hiervoor dit adres. Toch deed het nog dienst voor enige uitzonderingsgevallen die nog niet weg hoefden of voor enkelen die zich hier schuil hielden.

Na enige uren waren alle patiënten afgevoerd en waren wij aan de beurt. Al het verplegend personeel, ook de dokters, moesten weg. Bij ons in de keuken was enorme bedrijvigheid. Er moest eten worden verzorgd voor de weggevoerden en dus werd er zo lang mogelijk getalmd. Steeds weer kwamen de duitsers bij ons om te zeggen dat we weg moesten. Maar steeds weer zeiden we hetzelfde, dat we eten moesten verzorgen. Ik werkte ijverig mee en steeds weer ging ik met collega Gobes door de afzetting om grote emmers met eten in een special auto te deponeren.

Maar hoe kon ik mezelf en Martha redden?

Alle rechten voorbehouden

3726 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Lloterijbriefje Joodsche Invalide. Voorgevel van de Nieuwe Keizersgracht 31. Hoofdprijs van de bouwloterij "De Joodsche Invalide", datering 1923. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Lloterijbriefje Joodsche Invalide. Voorgevel van de Nieuwe Keizersgracht 31. Hoofdprijs van de bouwloterij "De Joodsche Invalide", datering 1923. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Alle rechten voorbehouden
Loterij Joodse Invalide. De trekking loterij Joodse Invalide in Artis. Op het spandoek boven het podium: "Thans klinkt geen melodie of symphonie, thans treft ge sympathy voor de J.I.".<br />De trekking vond plaats in de Plantage Kerklaan 40. <br />Datering 23 augustus 1932 ca. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Loterij Joodse Invalide. De trekking loterij Joodse Invalide in Artis. Op het spandoek boven het podium: "Thans klinkt geen melodie of symphonie, thans treft ge sympathy voor de J.I.".
De trekking vond plaats in de Plantage Kerklaan 40.
Datering 23 augustus 1932 ca. Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Alle rechten voorbehouden
De Joodse Invalide, voor de nieuwbouw. Prentbriefkaart van de Nieuwe Achtergracht in Amsterdam met de Joodsche Invalide, circa 1920. Bron: fotocollectie van het Joods Historisch museum.

De Joodse Invalide, voor de nieuwbouw. Prentbriefkaart van de Nieuwe Achtergracht in Amsterdam met de Joodsche Invalide, circa 1920. Bron: fotocollectie van het Joods Historisch museum.

Alle rechten voorbehouden

3 reacties

Voeg je reactie toe
Nathan Zwaaf

Gobes

Het is mij niet bekend wat de voornaam was van Gobes of andere informatie. Mijn vader heeft in zijn memoires geschreven over; 'Gobes was tekenaar bij de Gemeente Tram in Amsterdam'.

Joop Gobes

Besmettelijke ziektes

Vandaag voor het eerst kennis genomen van dit artikel. Mijn ouders waren werkzaam in in NIZ als keukenhulpen. Ik lag op de afdeling besmettelijke ziektes.

Mijn gootouders hadden een dependance van de Joods Raad in Amsterdam Noord aan de Havikslaan 23b

Th. E.M. Gobes

Besmettelijke ziektes

Toevalligerwijs toets ik de naam Gobes in op de nieuwe browser en direct verschijnt dit, voor mij geheel nieuwe document. Mijn familienaam is Gobes en nog steeds speuren wij internet etc af op zoek naar informatie over o.a. mijn grootvader, net als vele andere familieleden overleden te Sobibor.
Is het ook bekend om welke Gobes het in dit artikel gaat? Dank, sowieso voor de mooie artikelen.