Anna Elisabeth
Frits Slicht
Het Sint Elisabeth-Gesticht was een voor die tijd bijzonder gebouw. Het Algemeen Handelsblad van 19 juni 1889 spreekt van een gebouw ‘dat ook door zijn eigenaardigen bouwtrant de aandacht trekt’. Het gebouw is dan nog in aanbouw. Zij zien dit Gesticht als een blijk van ‘offervaardigheid onzer katholieke stadgenooten’. Wat de katholieke stadsgenoten hier zelf van vonden, is helaas niet bekend.
Klassen
De ingang van Het Gesticht zat aan de Mauritskade 28. Het gebouw was bedoeld als verpleeginrichting voor ongeneeslijke ziekten. De verpleegden waren (volgens het Algemeen Handelsblad) verdeeld in drie klassen. Uit bronnen van het Sint Elisabeth-Gesticht zelf (zie afbeeldingen bij het verhaal) blijkt echter dat er vier klassen waren. Mogelijk dat er een ‘heroriëntatie’ heeft plaatsgevonden na 1889. Uit het reglement van 1895 van het Gesticht blijkt in ieder geval dat er sprake was van een 4e klasse. In 1892 had men besloten tot het verbouwen van een aantal zitkamers tot tweedeklas kamers.
Vrouwen én Mannen
Hoewel het Gesticht oorspronkelijk alleen bedoeld was voor vrouwen werd er ook een mannenafdeling gepland (maar nooit gerealiseerd). Het oorspronkelijke plan om dit gebouw in te richten voor niet-betalende patiënten werd al snel ingetrokken. Om de kosten te drukken, werd een deel in gericht voor betalende patiënten. Zij werden aan de kant van de ’s Gravesandestraat ondergebracht. De eerste en tweede klasse hadden een eigen slaap- en zitkamer. Daar moest wel flink voor worden betaald. De eerste klasse betaalde duizend, de tweede klasse vijfhonderd gulden per jaar. Voor een volledige dag- en nachtverzorging moest tweehonderd gulden extra worden betaald.
De derde klasse betaalde nog altijd twee honderd gulden per jaar. Al met al behoorlijke bedragen voor die tijd. Alleen de vierde klasse werd geheel gratis verzorgd. Het is onduidelijk wie daarvoor in aanmerking kwam.