Vader Swagerman - inmiddels overleden - kwam als boekhouder van de Centrale Suiker Maatschappij de oorlog door zonder dagelijkse angst voor tewerkstellling in Duitsland. Mensen die voor de voedselvoorziening werkten waren daarvan vrijgesteld ( althans tot 1944). Jan Swagerman zegt; "het is niet het verhaal van een held . De realiteit is echter dat niet alle Amsterdammers Anne Franks verborgen hielden of in verzet kwamen. Helaas is - vrees ik - het verhaal van mijn vader geen uitzondering...."
Vader Swagerman over het Pres. Steynplantsoen ; "het was geen afgezet gebied. Maar op een zondagmorgen vroeg werd iedereen opgebeld (?) en werd er omgeroepen dat alle Joden zich gereed moesten houden voor de deur van hun huis met eten voor 1 dag, want ze zouden vervoerd worden naar Westerbork. En inderdaad gingen ze klaar staan, want ze waren als de dood en ook waren ze zo goedgelovig dat ze in Drenthe gingen wonen ".
Al snel na het vertrek van de Joden kwamen buurtbewoners de huizen leeghalen, zoveel mogelijk spullen werden gestolen "want iedereen wist dat de firma Puls alles zou meenemen".
Een paar weken later kwamen er nieuwe buren. Volgens vader Swagerman waren dat Joden die 35.000 gulden hadden betaald waarmee ze dachten vrijwaring van vervolging te hebben gekocht.
"Ze waren zo goedgelovig, vol enthusiasme kwamen ze hier wonen na betaling".
Op de vraag van zijn zoon of dergelijke taferelen ooit leidden tot verontwaardiging in de buurt zegt Swagerman; "we waren murw gemaakt door de propaganda, we verzetten ons niet, de moffen hadden alle macht. Oom en tante uit Santpoort hebben een keer iets gedaan wat de moffen niet beviel, toen moesten ze hun bonkaarten inleveren en zonder bonkaarten had je niet te vreten".
Als voorbeeld van de macht van de Duitsers noemt hij dat hij en ongeveer 30 mannelijke buurtgenoten gedwongen rondjes moest lopen en gymnastiekoefeningen doen . "dat was een voorschrift, maar dat was niet zo erg. Erger was dat ik - en met mij veel andere voorbijgangers- werd gedwongen om te kijken naar de lijken van mensen die de Duitsers op de Weteringschans hadden doodgeschoten ".
Murw gemaakt, wegkijken..
Omstreeks 1997 bevroeg Jan Swagerman zijn vader over diens herinneringen aan de oorlog. Zijn vader woonde destijds aan het President Steynplantsoen, midden in een buurt die tot Jodenghetto was gemaakt.
Bus 5 op het President Steynplantsoen omstreeks 1968, foto van Frans van Britsun. .
Bron: Flickr.nl
Alle rechten voorbehouden
Alle rechten voorbehouden
1448 keer bekeken
Bekijk meer afbeeldingen
President Steynplantsoen in 1939 Foto afkomstig uit het Stadsarchief (beeldbank)
Alle rechten voorbehouden