Heet gebaad in een brouwvat

Verteller: Pieter Bol
Auteur: Pieter Bol

Toen ik de prijslijst bestudeerde, ontdekte ik de mogelijkheid tot een ligbad.

 Pieter met zijn pasgeboren dochter Maaike op het Muiderpoortstation in maart 1980. Foto Pieter Bol

Pieter met zijn pasgeboren dochter Maaike op het Muiderpoortstation in maart 1980. Foto Pieter Bol Door: Esther van der Veldt

Alle rechten voorbehouden

We kunnen het ons niet meer voorstellen, maar al die huizen uit het eind van de negentiende eeuw hadden geen bad of douche. Soms hadden handige lieden die zelf geschapen, maar standaard was er geen enkele voorziening.

Er zat niets anders op dan naar een van de badhuizen te gaan. Vanuit de Dapperbuurt was dat logischerwijs het badhuis bij molen ‘De Gooier’. Daar is nu bierbrouwerij ‘Het IJ’ maar toen waren die badkuipen nog voor het reinigen van het lijf.

Een douche kostte in de jaren ’70 zoiets als 80 of 90 gulden-centen, toch al een heel bedrag voor een student. Dus maar eens per week. Er werd goed gelet op je verblijfstijd. Als je te lang bleef douchen werd er hevig op de deur gebonsd door de beheerder.

Toen ik een keer de prijslijst bestudeerde — waarop ook posten als een handdoek, zeep of shampoo — ontdekte ik de mogelijkheid tot een ligbad. Dit bestelde ik vriendelijk, doch de dienstdoende vertoonde geen enthousiasme inzake mijn voorstel. Zijn houding was als toentertijd in Oost-Europa gebruikelijk was.

Vanuit de wachtkamer werd ik ter bad genood. Wat trof ik naakt in de ruime badkamer aan? Een gloeiend-heet bad, ver over de ca. 40 graden die een bad maximaal moet bedragen. Het was 60 graden of meer. Dus had de man gehandeld naar zijn opinie: “Voor die snotneus ga ik geen goed bad maken, wie weet komt hij er vaker voor terug”.

De badhuizen werden beheerd door de Dienst WSBZ van de gemeente Amsterdam. De afkorting stond voor wassen, strijken, badhuizen en zwembaden. Mijn geliefde Martien had ervoor gewerkt. Onder een prettige conversatie met mevrouw Samkalden had zij een aantal jaren des burgemeesters onderbroeken gestreken. En de avond voor haar bevalling is ze nog in het badhuis geweest, monter op de fiets.

Alle rechten voorbehouden

1421 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

 De twee dagen oude Maaike wordt niet te heet gebaad door haar moeder Martien.<br />Foto: Pieter Bol

De twee dagen oude Maaike wordt niet te heet gebaad door haar moeder Martien.
Foto: Pieter Bol

Alle rechten voorbehouden

3 reacties

Voeg je reactie toe
Anneke Koehof

Koperen geiser

Wat heb ik weer genoten van een van de verhalen van Pieter Bol! Zelf waren wij vroeger thuis in het 'rijke' bezit van een badkamer, nou ja, kamer, het was een cel met douche en een enorme koperen geiser. In dezelfde ruimte bevond zich ook de wc, dus het was opschieten geblazen. Dat moest ook wel, want stond je te lang onder de douche dan was er geen ventilatie mee en gaf die geiser een enorme klap. Dat dit altijd zonder ongelukken is afgelopen is me nog steeds een raadsel. Later heb ik ook gebruik moeten maken van het badhuis in de buurt waar ik dan woonde. Dat vond ik geen onverdeeld genoegen, maar je moest toch schoon!

peter

Van het Javaplein naar de Funenkade

Als kind gingen wij 1x per week naar het badhuis op het Javaplein, vaak was het heel druk en fietste we naar de Funenkade in de hoop daar eerder aan de beurt te komen. Het was vaak lang wachten, als mijn broers of andere vrienden aanwezig waren dan konden de tijd verdrijven met kaarten. Ook ik heb daar 1x , van mijn krantengeld, een bad genomen , dat was inderdaad een geweldige belevenis voor puber. Als kind werd je normaal in de tobbe gewassen, in de winter voor de kolenkachel.

Peter de Vries 

7cbe77c36f34386efaa12fffea09f8cb.jpg

7cbe77c36f34386efaa12fffea09f8cb.jpg

10392480_574357172697996_7076484560356727639_n.jpg

10392480_574357172697996_7076484560356727639_n.jpg

 

Frits Slicht

Het oude badhuis

Ik vond in mijn archiefje nog een documentje van het oude badhuis aan de Funenkade.
het geeft informatie over de mogelijkheden, de prijzen en zelfs een (wel een beroerde) foto van het badhuis. tegenwoordig drinken ze er voornamelij bier!

Badhuis Funenkade. Helaas ontbrak een tijdsaanduiding, maar gezien de inflatie ga ik er gemakshalve maar van uit dat deze bron dateert van voor 1945.<br />Bron: GAA (Klein materiaal 15009-11954)

Badhuis Funenkade. Helaas ontbrak een tijdsaanduiding, maar gezien de inflatie ga ik er gemakshalve maar van uit dat deze bron dateert van voor 1945.
Bron: GAA (Klein materiaal 15009-11954)

Alle rechten voorbehouden
Badhuis Funenkade. Bron: GAA - Klein Materiaal 15009-11954.

Badhuis Funenkade. Bron: GAA - Klein Materiaal 15009-11954.

Alle rechten voorbehouden
Badhuis Funenkade. Ook al weer zo'n mooie foto uit een ver verleden. Maar dit moet dan één van de douchekabine's zijn.<br />Bron: GAA-Klein Materiaal 15009-11954.

Badhuis Funenkade. Ook al weer zo'n mooie foto uit een ver verleden. Maar dit moet dan één van de douchekabine's zijn.
Bron: GAA-Klein Materiaal 15009-11954.

Alle rechten voorbehouden