Eerst nog even met een foto een terugblik naar het afscheid van de Kleuterschool aan de Zaaiersweg
Naar de Watergraafsmeerschool t/m derde klas
Nauwelijks was de oorlog in mei afgelopen of twee maanden later was op deze school veel in gereedheid gebracht voor een nieuwe aanpak van het onderwijs. Zo moest afscheid genomen worden van het schuinschrift en daarvoor in de plaats leerde ik in het verbonden blokschrift schrijven.
Maar veel ineens veranderen was natuurlijk in deze jaren van wederopbouw niet zo heel eenvoudig. De houten schoolbanken bleven nog in gebruik tot, ik denk, de derde of vierde klas. Dus kregen we ook nog het leesplankje met bijbehorende doos lettertjes: aap, noot, mies…
Mijn juf was mevrouw Bos, ‘kleine Bos’, zoals ze werd aangeduid, want er was ook nog een ‘grote Bos’. Ik vond haar niet zo erg aardig. Ze was behoorlijk streng en we zouden drie jaar onderwijs bij haar genieten. Zoals ze daar zat op het verhoogd podium voor de klas kon je zien dat ze een roze onderbroek droeg met lange pijpjes. Daar werd natuurlijk wel over gegniffeld. Maar ik ben haar toch dankbaar dat zij het was, die mij op het ‘pad der geletterdheid’ heeft gebracht. Ik herinner me nog precies het moment dat ik ontdekte dat je met twee of drie van die lettertjes een woord kon maken. Het was voor mij een echte openbaring.
Omdat de school twee samengevoegde gebouwen betrof was dit het binnenplein, waar in het najaar door de kinderen in een meegebrachte bloempot bloembollen geplant werden die in het voorjaar mee naar huis mochten worden meegenomen om ze klaar te stomen voor de tentoonstelling. Ik had een jaar heerlijk geurende trosnarcissen.
Schoolmelk en de kachel
In de eerste jaren na de oorlog werd de schoolmelk in literflessen aangeleverd. De leerlingen moesten zelf een beker meenemen. In die jaren werd de kachel aanvankelijk gestookt met turf. Dat gaf veel rook. Ik kan me niet herinneren wanneer er briketten, cokes of eierkolen voor in de plaats kwamen en wanneer antraciet. Wel dat in de uitbouw op deze foto van de school zich het kolenhok bevond. Ik herinner de berg kolen die daar tot het raam daarboven waren opgestapeld. Dat kolenhok diende ook wel eens als straflocatie voor leerlingen met een ‘ergerlijk gedrag’.
In 1926 werd de Watergraafsmeerschool opgericht. In het gebouw er naast zat daarvoor nog een andere school, de Pieter Nieuwlandschool. Ze zijn bij elkaar gevoegd omdat er te weinig kinderen waren voor twee aparte scholen. Zo werd het hele gebouw de Watergraafsmeerschool. In 1946 werd met het 20 jaar bestaan van de school gevierd en wel in mijn eerste schooljaar. Daarvan dateert de hierbij staande foto. Er werd een geweldige lunch opgediend. Ik herken op de foto derde en vierde van de links rij mezelf en Jellie de Graaf. Aan de andere kant van de tweede van rechts Tineke van Leeuwen en Lenie Zand. Er was ook een jubileumlied:
Komt jongens en meisjes zingt allen een lied
De Watergraafsmeerschool ter ere
Het is vandaag feest en geen een heeft verdriet
Want nu gaat de school jubileren
We hebben haar feestlijk met vlaggen getooid
De Watergraafsmeerschool vergeten we nooit
Nog een ander lied was het volgende
In naam van Oranje, doe open de poort En laat ons dan allen er in
Wie geeft nog aan rekenen of taal enzovoort…..Daarin hebben we helemaal geen zin
De boeken zijn weg en de banken zijn leeg. Maar wij amuseren vandaag ons ter deeg
We hebben het best naar de zin (2x)
Vroeg waren we wakker en wisten meteen. Vandaag is de dag van het feest,
Dus vlug uit de veren en kwiek op de been. Zo blij zijn we nooit nog geweest
(twee zinnetjes weet ik niet meer)
In feite herinner ik me van de eerste drie jaren op de Watergraafsmeerschool niet zo heel veel. Alleen weet ik nog de Paastentoonstelling waar in een klaslokaal een broedmachine was ingericht met pas geboren kuikentjes.
Dit verhaal bestaat uit 5 delen: