Anneke Koehof 
Ik ben geboren op de Insulindeweg 100 huis, op 2 december 1937. De eerste herinnering aan de oorlogsjaren voor mij was toen de tram in de Molukkenstraat werd omver gegooid en ik met mijn zus en twee broers op de grond moest liggen omdat er geschoten werd. Ook zag ik hoe twee jongens door de Gestapo werden opgehaald en helemaal onder het bloed in een truck werden geschopt op de hoek van de Insulindeweg en de Halmaheirastraat. En dan de Joodse mensen die in de rij stonden bij het Muiderpoortstation om weggevoerd te worden.
Mijn vader was bij de luchtbescherming en mocht daarom in spertijd, na 8 uur 's avonds, naar buiten. Mevrouw van der Zee die achter ons woonde in het straatje naar het Ambonplein lag in bed en werd getroffen door een granaat die door drie verdiepingen in het benedenhuis terecht kwam. Ze was op slag dood. Door zijn functie moest mijn vader daar helpen. Mijn vader smokkelde ook accu's. Hij en zijn vriend hadden een radio verstopt en konden naar de BBC luisteren om te horen waar de bevrijders waren.
De hongerwinter was natuurlijk voor een ieder heel erg. De mensen hadden hongeroedeem en gestorven mensen werden in kruiwagens in een kartonnen doos weggehaald, want er was geen hout meer voor een kist. Alles ging de kachel in, ook mijn kleine blauwe winkeltje waar ik mee speelde. Daar had ik wel verdriet van, maar ik denk dat mijn vader wilde dat ik ook wat moest opofferen.
Wij sliepen toen met z'n vijven, inclusief Oma, in een kamer. Mijn zus sliep tussen de twee broers (dat moet je nu eens proberen, dan is het een schande) maar wij hadden daar geen erg in. Oma lag in een opklapbed en ik in een ledikantje aan de andere kant. Een keer was ik heel erg bang. Ik werd wakker en hoorde dat vreselijke kanon dat in de Watergraafsmeer stond te keer te gaan en er was niemand in de slaapkamer, daar ben ik toen zo van geschrokken! De hele familie zat in de gang met een vlucht koffertje en mijn vader had gedacht laat haar maar slapen totdat wij misschien weg moeten gaan. Sindsdien slaap ik met de deur open, die angst blijft altijd bij mij.
Ja en dan de bevrijding. Er waren straatfeesten en ik won een echt potlood, wat een luxe! Mijn vader had de feestversiering net opgehangen toen er een boodschap kwam dat zijn broer uit een hijskraan was gevallen die hij moest repareren. Hij was op slag dood. De hele oorlog overleefd en dan met de bevrijding toch nog...
De naoorlogse jaren waren nog moeilijk. 'Volks Herstel' zorgde voor kleding. Geld was er wel maar er was niets te koop. In ons blok op de Insulindeweg werden, als ik mij niet vergis, in 1947 vijf kindertjes geboren, waaronder mijn zusje. Moeder woog nog maar net 85 pond na de oorlog, maar ja de spanning was weg en dus ging het wel weer. Ik ging in de oorlog al naar de bewaarschool, in de Obistraat waar het klooster was. (Hiermee bedoelt Henny w.s. Het zusterhuis St. Theresia AK). Daarna ging ik naar naar de kleuterschool in de Batjanstraat en later weer naar de school bij de nonnetjes. Ik heb een fijne schooltijd gehad, maar ik was heel verontwaardigd toen een van de juffen ons vertelde dat Sinterklaas niet bestond, wat een teleurstelling was dat!!!! Ja en dan was er de turnvereniging Ambon en toen ik 11 was ook handballen. Ik speelde als midvoor want ik kon hard hollen en hard gooien. Het thuisveld was bij de Kruislaan, dat waren fijne jaren. Op woensdag ging ik altijd naar mijn Oma in Betondorp en nam, zoals het toen de gewoonte was, mijn boterham mee, maar ik kreeg wél een kopje thee en vanonder haar rokken, waar ze met een bandje een zakje had hangen, een stuiver. Later ging zij naar het Elisabeth huis op de Mauritskade, net als mijn andere oma die in de oorlog bij ons woonde.
Toen ik 15 was ging ik voor het eerst op de fiets naar de jeugdherberg in Hoenderloo, samen met mijn vriendin en het jaar daarop naar Zuid Limburg naar Vaeshartelt (een buitenplaats in Maastricht), dat waren heerlijke tijden. Jammer genoeg gingen wij in 1955 verhuizen naar Geuzenveld, ik fietste een paar maal per week naar mijn vrienden in de Indische Buurt want daar lag mijn leven!
Ik deed ook mee aan de Avond Vierdaagse, maar weet niet of die er nog steeds is. Het 'blarenbal' werd in de oude RAI gevierd, waar een dokter gewoon de blaren doorprikte en zo konden wij weer verder hossen.
In Geuzenveld ontmoette ik mijn vriend die later mijn man werd. Een Indische jongen, die wilde emigreren en met de 'Pastore Walter act' konden wij op 19 september 1960 weg. (Dankzij de inspanningen van senator Walter verlieten tussen 1950 en 1965 ongeveer 60.000 Nederlands-Indo's Nederland om een nieuw leven te beginnen in de VS. AK)
Als ik toen geweten had hoeveel heimwee ik had gekregen was ik nooit gegaan, maar je ging toen nog trouw met je man mee... Mijn dochter was 2 jaar en mijn zoon 8 weken oud toen wij gingen emigreren. We vlogen met een propeller met twee tussenstops om bij te tanken, één in IJsland land en één in Montreal. Na 17 uur vliegen kwamen wij in New York aan, waar we de hele dag hebben gewacht op The Central Station en daarna 13 uur met de trein naar Michigan (Lansing) waar wij werden opgevangen. Toen er daar haast geen werk meer was hebben wij de trein genomen naar Californië, 100 dollar op zak en in verwachting van mijn derde kind, mijn Michele, die tot mijn grote verdriet twee jaar geleden is overleden. Wij kwamen in San Francisco aan en zijn even in een pension gegaan. Mijn man vond parttime werk, het was toen mei 1961.
We hebben moeilijke tijden meegemaakt maar het ergste was de heimwee naar mijn familie, mama papa en twee broers en twee zussen en dat is mij altijd bij gebleven, het heeft niets met het leven hier te maken, de mensen zijn over het algemeen erg aardig en behulpzaam maar het is geen Amsterdam!!!!
Mijn ouders kwamen na 10 jaar hier en dat was de eerste keer dat ik ze weer terug zag, want met 4 kindertjes kon ik niet weg. Later, toen de kinderen al ouder werden en ik voor het Nederlandse toeristen bureau in San Francisco ging werken, ging ik drie maal per jaar naar Nederland en dat was heerlijk. Mijn oude buurtje werd altijd opgezocht maar er is natuurlijk veel veranderd. De Javastraat en de Sumatrastraat waren in mijn tijd de gezelligste straten en de Dapperbuurt, mijn moeder was in 1905 in de Reinwardtstraat geboren, dus dat was haar buurtje, maar ze vond de Indische Buurt heerlijk en had heimwee toen ze in Geuzenveld woonde.
Ja en nu ben ik bijna 62 jaar in Amerika waarvan 61 in Californië in de San Francisco Bay Area. Mijn man is in 2000 overleden maar ik heb het nu alweer 15 jaar heerlijk met een fijne nieuwe vriend, gelukkig Nederlands sprekend. Ik kan natuurlijk nog veel meer vertellen over mijn jaren hier maar ik denk wel dat dit zo'n beetje genoeg is voor jullie en ik hoop dat mijn taal niet te gek is!!! Ik ben nu 84 jaar en hoop toch nog een tijdje van jullie site te kunnen genieten. Ik wens jullie allemaal een fijne dag toe en blijf gezond!
Lieve groet, Henny Neys -Ubink.
