Spitskopstraat 9 III – Het gezin Kool (11)

Over de kinderen van het gezin Kool (a1): Jansje

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
ANDB Lid Roosjessnijden Jansje Kool. na huwelijk met Turfreijer. Bron: ANDB – archief, IISG

ANDB Lid Roosjessnijden Jansje Kool. na huwelijk met Turfreijer. Bron: ANDB – archief, IISG

Op 4 juni 1894 wordt het eerste kind van Joseph en Roosje geboren: Jansje. Jansje zou op 3 april 1918 trouwen met Salomon Turfreijer (geboren op 19 juni 1895). Salomon was diamantbewerker en woonde met Jansje in de Magersfonteinstraat 9 II (parallelstraat van de Spitskopstraat). Maar ook Jansje had een lange carrière als diamantwerkster.

Huwelijksakte Salomon Turfreijer en Jansje Kool 1918, bron: WieWasWie

Huwelijksakte Salomon Turfreijer en Jansje Kool 1918, bron: WieWasWie

Plattegrond Spitskopstraat + Magersfonteinstraat - Tugelaweg – Retiefstraat, SAA Dienst der Publieke Werken – L6 – 1940.

Plattegrond Spitskopstraat + Magersfonteinstraat - Tugelaweg – Retiefstraat, SAA Dienst der Publieke Werken – L6 – 1940.

Jansje heeft gewerkt als roosjessnijdster vanaf 1909, leertijd meegerekend. Haar eerste leer – werkplek was in de Eerste Batavierdwarsstraat (naam atelier of werkplek onduidelijk), daarna aan de slag bij een Mej. E. Hekster in de Lepelstraat 21 huis.

ANDB Lid Roosjessnijden, Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

ANDB Lid Roosjessnijden, Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Opvallend is dat de naam van haar vader verkeerd wordt gespeld: Jozef in plaats van Joseph. Haar leertijd liep af op 7 april 1911, ze was toen nog maar 16 jaar oud. Voor zover valt op te maken uit haar tweede ANDB kaart, heeft zij nooit in de Spitskopstraat gewoond. Haar eerste werkplek was in de Uilenburgerstraat 29 bij J. Vet, mogelijk dezelfde werkgever waar haar vader ook heeft gewerkt. De werkplaats was in de Uilenburgerstraat 29, opvallend genoeg ook het huisnummer van het gezin Kool in 1915 en later! Toch ook een opmerking over de genoemde werkplaatsen. Bijna al haar genoemde woonadressen (op haar lidmaatschapskaart) komen overeen met de genoemde werkplaatsen. Daaruit kan je niet anders afleiden dan dat haar werkplaats ook haar huisadres was. Zij was een thuiswerkster met andere woorden, zij werkte ‘op tarief’ (zie de drie werkgeverskaarten).

Prentbriefkaart van de Blasiusstraat in Amsterdam-Oost, ca. 1950,  uitgever: Vlaanderen Oldenzeel’s Boekhandel. Uit de collectie: Jaap van Velzen; Joods Historisch Museum.

Prentbriefkaart van de Blasiusstraat in Amsterdam-Oost, ca. 1950, uitgever: Vlaanderen Oldenzeel’s Boekhandel. Uit de collectie: Jaap van Velzen; Joods Historisch Museum.

Het daaropvolgende woonadres van Jansje is de Blasiusstraat 119 II, dat is de eerste woning waar zij samenwoont met Salomon Turfreijer. Van Jansje heb ik drie zogenaamde werkgeverskaarten gevonden, daarop valt af te lezen voor wie zij gewerkt heeft, maar ook dat zij voor een korte periode in Antwerpen is geweest. Aangezien een deel van haar ANDB kaarten (de achterkanten) niet zichtbaar zijn, is het lastig om te beoordelen of zij veel werkloos is geweest en of zij bijvoorbeeld een uitkering heeft gekregen toen zij beviel van haar eerste kind.
Werkgeverskaart met loongegevens (1) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Werkgeverskaart met loongegevens (1) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Salomon kwam ook in Het Vak terecht, maar toen zij trouwden in 1918 werkte hij als magazijnbediende (zie huwelijksakte). Maar op zijn lidmaatschapskaart van de ANDB staat toch echt dat hij al in 1917 als lid werd ingeschreven. Lees meer over zijn carrière in het volgende verhaal. Ook het militieregister geeft aan dat hij in 1914 (jaar van de keuring) werkzaam was als diamantslijper. Hij was volgens het register 1 meter en 627 mm groot. Na de keuring werd hij in 1915 ingedeeld bij het 7de Regiment Infanterie in Amsterdam. Een jaar later werd hij overigens ontslagen wegens lichaamsgebreken. Genoemd wordt nr. 25, dat zou volgens een overzicht duiden op: Belangrijke voedingsstoornissen van een of van meer beenderen met belemmering in de verrichtingen. Bron: Militieregister: overzicht van ziekten en gebreken.

NAAR: Spitskopstraat 9 III – Het gezin Kool (1)

OF NAAR: Spitskopstraat 9 III – Het gezin Kool (12)

Alle rechten voorbehouden

21 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Werkgeverskaart met loongegevens (2) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Werkgeverskaart met loongegevens (2) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Werkgeverskaart met loongegevens (2) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Werkgeverskaart met loongegevens (2) van Jansje Kool. Bron: ANDB – archief, IISG

Geen reacties

Voeg je reactie toe