Spitskopstraat 5 III – Het gezin Schijveschuurder (4)

Over ziekte en werken in de lompenhandel

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Lidmaatschapskaart (2 - achterkant) van Hartog Schijveschuurder. Bron: ANDB – archief, lidmaatschapskaarten, 1898-1946. 39 dozen (groot)

Lidmaatschapskaart (2 - achterkant) van Hartog Schijveschuurder. Bron: ANDB – archief, lidmaatschapskaarten, 1898-1946. 39 dozen (groot)

In 1921 moet Anna Schijveschuurder – Cozijn voor enige weken naar het gasthuis, zij heeft een lichte longaandoening en staat onder controle van de afdeling TBC. Van medische zijde krijgt zij het advies om melk te drinken. Dit advies wordt door de uitkerende instantie overgenomen, zij krijgt ‘op bon’ een liter melk per dag. Voor de goede orde wordt tevens gesteld dat er ten aanzien van het gedrag van het gezin niets valt aan te merken.

Voedselbonnen, voor geregistreerde werklozen (1933). Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto's

Voedselbonnen, voor geregistreerde werklozen (1933). Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto's

In hetzelfde jaar 1921 is Hartog voor zichzelf begonnen, hij heeft een lompenhandel opgezet. Zijn verdiensten geeft hij wekelijks keurig op, hoewel er onduidelijkheid is over het bedrag dat zou verdienen. Waarom hij voor zichzelf is begonnen zou je kunnen afleiden uit zijn lidmaatschapskaart van de ANDB. Op de achterzijde van de kaart staat aangegeven dat hij in 1921 maar liefst 52 weken werkloos is geweest. Maar dat zou ook een keuze geweest kunnen zijn. Helaas kan hij voor zijn ‘nieuwe baan’ geen facturen overleggen, gezien de aard van de handel lijkt dit welhaast een illusie. Lompenhandel is bijna per definitie een niet of nauwelijks te controleren handel. Hij had in ieder geval geen markt- of ventersvergunning.                                                                   

Om de inkomsten aan te vullen verhuurt hij, voor een korte periode, een voorkamer (in de Blasiusstraat) voor fl.2,- per week. Hij zou dit niet hebben opgegeven. Daarnaast heeft hij via een buurman in de Blasiusstraat nog een bijzondere bron van inkomsten. Hij helpt een zekere Bamberg bij de verkoop van warme chocolade melk bij voetbalwedstrijden in de Watergraafsmeer. Gedurende de ijsperiode doet hij hetzelfde bij het schaatsenrijden. Daarnaast zou hij ook voor een aantal buren groente van de markt halen. Al met al zou hij wel een extra inkomen hebben van ongeveer fl.6,- per week. Hij wordt nu zelfs een onbetrouwbare partij genoemd. In het dossier wordt verwezen naar een (afwezige) klikbrief (van 6 januari 1922). Een beroepscommissie onderzoekt de zaak op 22 februari 1922. Was het oorspronkelijke oordeel nog: ‘afwijzen voor steun, onbetrouwbare partij’, nu is men van oordeel dat van die onbetrouwbaarheid niet veel aan te tonen is en dat het gezin opgenomen moet worden in de steun.

Kaart VI met loongegevens Hartog Schijveschuurder, via de werkgever Spier en Wezel (werkplaats Boas), bron: archief ANDB, IISG

Kaart VI met loongegevens Hartog Schijveschuurder, via de werkgever Spier en Wezel (werkplaats Boas), bron: archief ANDB, IISG

Vanaf februari 1922 tot eind 1930 is Hartog afwisselend werkzaam bij diverse bazen, maar nog altijd in de diamantsector. In het dossier worden verschillende namen genoemd. Zo werkt hij in de diamantfabriek van I.Spier & R. van Wezel, Sarphatistraat 73.

Kaart VIII met loongegevens Hartog Schijveschuurder via de werkgever A de Haan in de werkplaats van Rozelaar, bron: archief ANDB, IISG

Kaart VIII met loongegevens Hartog Schijveschuurder via de werkgever A de Haan in de werkplaats van Rozelaar, bron: archief ANDB, IISG

De laatste jaren is hij, wel telkens met tussenpozen, werkzaam bij Rozelaar (in diamanten, diamantzagerij) in de 1e Oosterparkstraat 112-116, tegen een inkomen van fl.42,50 per week.
Diamantslijperij Rozelaar 1e Oosterparkstraat 112-116, 1940-1945, interieur diamantslijperij De interieur van de diamantslijperij (1e Oosterparkstraat 112-116), 1940-1945. Alle rechten voorbehouden. Afbeelding geplaatst door Brenda Wokke.

Diamantslijperij Rozelaar 1e Oosterparkstraat 112-116, 1940-1945, interieur diamantslijperij De interieur van de diamantslijperij (1e Oosterparkstraat 112-116), 1940-1945. Alle rechten voorbehouden. Afbeelding geplaatst door Brenda Wokke.

Eind 1930 krijgt hij te maken met gezondheidsproblemen, Hartog moet zelfs even naar het sanatorium. De aanvraag voor versterkende middelen, melk, wordt gehonoreerd. Dankzij een attest van de Gemeentearts krijgt hij vrijstelling van het ochtend stempelen.

Terug NAAR: Spitskopstraat 5 III – Het gezin Schijveschuurder (1)

 OF NAAR: Spitskopstraat 5 III – Het gezin Schijveschuurder (5)

Alle rechten voorbehouden

36 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe