De witte leeuwen (Archipel) van de Makassarstraat

Bij wedstrijden van het eerste team staan in de lengterichting horden mensen langs de lijn en roepen: Hup, witte leeuwen !

Verteller: Henk Penseel
Auteur: Henk Penseel
1 Fan
Indische Buurt , Makassarstraat
Aspiranten A kampioen op het nieuwe terrein aan de Makassarstraat (1939). .<br />Foto: Henk Penseel

Aspiranten A kampioen op het nieuwe terrein aan de Makassarstraat (1939). .
Foto: Henk Penseel

Alle rechten voorbehouden

De bijnaam Witte Leeuwen kregen de Archipellers pas in de Makassarstraat, toen zij ook wel de kampioenendoders werden genoemd. Ondanks dat Archipel na de oorlog lange tijd in de hoogste afdeling van de landelijke korfbalbond speelde, was 't aan het eind van de competitie vaak hangen en wurgen om er in te blijven. Hun belangrijke punten om degradatie te voorkomen snoepten ze dan vaak af van een kampioenskandidaat; vandaaar die tweede bijnaam.

De korfbalclub is opgericht in 1924 als onderafdeling van speeltuinvereniging Wittenburg aan het lange eind van de Grote Wittenburgerstraat met als naam TDW (Training Doet Winnen). Daar volgen drie promoties op een rij in de afdeling Amsterdam en promoveert TDW naar de landelijke bond. Die accepteert de naam niet, want er zijn al te veel clubs met letters. Zo start men met de nieuwe naam Volharding. Al snel wordt de club een begrip, groeit uit z'n vestje en verhuist naar het Parkschouwburgterrein, waar ze het veld delen met Swift. Gelukkig is het niet ver van Wittenburg. Je moet over de Wittenburgergracht, de brug over en je bent er. Dat valt mee, want in die tijd loop en fiets je ook naar al je uitwedstrijden.

Dit duurt tot 1938, als voor de tweede keer verhuisd wordt, dit keer naar de Makassarstraat, een eigen terrein in de Indische buurt. Daar zijn inmiddels aardig wat Wittenburgers komen wonen als jonge gezinnen, sommigen met kinderen. Wel stelt de gemeente als eis dat er een speeltuinvereniging opgericht moet worden, dan mag er een onderafdeling voor korfbal komen. Daarvoor zorgt mijn opa, Willem Penseel. De nieuwe naam, Archipel, ligt voor de hand. De speeltuin ligt in wat Multatuli noemt, de Gordel van Smaragd, de Indische Archipel. En de club begon natuurlijk op één van de drie oostenlijke eilanden, Wittenburg. Tussen haakjes, rivaal SVK (Sport Vereeniging Kattenburg) is altijd de mindere geweest van de succesvollere buurman.

De glorie begint aan de Makassarstraat. In de buurt, na de oorlog, veel babyboomers die lekker dichtbij kunnen sporten. Er wordt veel voor de jeugd gedaan. Later neemt de jeugd zelf initiatieven door feestjes te organiseren in de kantine. Niet alleen in de kantine van Archipel, maar ook de disco-avonden in de clubhuizen van Luto en Rohda trekken veel jongeren. Het verenigingsleven van de Amsterdamse korfbalclubs bloeit in de jaren zestig, begin jaren zeventig.
Het veld, toen nog met een middenvak, reikt in de lengterichting van het veld van hek tot hek. Als de lijnen uitgelegd worden, liggen die aan de korte kant van het veld praktisch tegen het hek van het terrein aan. Bij wedstrijden van het eerste team staan in de lengterichting horden mensen langs de lijn, hup witte leeuwen!

De besprekingen in de rust vinden plaats in de dames- of in de herenkleedkamer. Er zijn maar twee kleedkamers met daarin een wasbak met koud water. Als de bond eist dat er rondom het hele veld uitloopruimte moet zijn en het publiek achter een touw moet staan, is het terrein aan de Makassarstraat eigenljk te klein. Als het aanbod komt om naar sportpark De Weeren te verhuizen om daar een eigen clubhuis te bouwen met moderne kleedruimtes met douches, vertrekt Archipel naar Amsterdam-noord. Maar het veld ligt aan de rand van de stad, niet meer lekker tussen de huizen. Het blijkt de doodsteek voor de club, die langzaam wegkwijnt.

De roemruchte club die in 1973 de landelijke zaalkorfbalbeker wint en menig speler en speelster aan vertegenwoordigende twaalf- en achttallen levert (o.a. Henk Schoonderwoerd en Janne Engelberts), redt het niet. In 2002 is Archipel door planologen van het stadsdeel Amsterdam-noord verbannen van De Weeren en trekt in bij korfbalclub OKV in Oostzaan. De naam Archipel verdwijnt daarmee uit de competitie-overzichten. Een aantal oud-Archipellers korfballen nog bij OKV. Het terrein aan de Makassarstraat heet nu Makassarplein en is het domein van spelende kinderen, van wie weinigen lid zijn van een korfbalvereniging.

Volharding 3 o.l.v Hendrik Ameling(met hoed). We gingen op de fiets naar de wedstrijd in Santpoort (1930). .<br />Foto: Henk Penseel

Volharding 3 o.l.v Hendrik Ameling(met hoed). We gingen op de fiets naar de wedstrijd in Santpoort (1930). .
Foto: Henk Penseel

Alle rechten voorbehouden
De eerste jaren op het veld van Speeltuinvereniging Wittenburg. .<br />Foto: Henk Penseel

De eerste jaren op het veld van Speeltuinvereniging Wittenburg. .
Foto: Henk Penseel

Alle rechten voorbehouden

Alle rechten voorbehouden

3942 keer bekeken

4 reacties

Voeg je reactie toe
Henk Penseel

Dick Pinkster

Sinds dat Archipel introk bij OKV in Oostzaan zijn geleidelijk de meeste ex-Archipellers gestopt.Er waren nog enkele echtparen/families die zijn doorgegaan: Stam, Stroomberg, Doets en Visser. Toevallig zijn die ook allemaal aan het eind van het afgelopen korfbalseizoen gestopt.

Wil Smit-Brama

Onze speeltuin en korfbalclub,

Heel leuk, want op de eerste foto staat mijn(inmiddels op 80 jarige leeftijd overleden)zuster Jansje Brama, voor aan als tweede van links. Zij was toen 12 jaar in 1939. Zelf heb ik tot mijn 20e in de gorontalostraat 39 huis gewoond en heb van af de aspirantjes tot 1953 mijn 18e jaar gekorfbald.Toen heb ik vooor het zwemmen gekozen De indische buurt was voor een kind heel fijn om te wonen met al die ruimte, speeltuin, nieuwe diep(schaatsen) en zwembaden, zwemschool oost en plashuis. Ik heb van af mijn 12e gelijktijdig met korfballen tot aan mijn 24e in de zwemclub de Meeuwen in sportfondsenbad oost gezwommen. Oost was een fijne buurt toen.!!!!!!!!

paulien hagtingius

korfballen bij archipel vanaf 1964 tot 1972

hallo,
ook ik heb hele fijne jaren bij archipel gekorfbald, ik denk dat ik begonnen ben als 12 jarige en gespeeld heb tot mijn 16/17e. Ik kan mij nog herinneren een korfbal-weekend in duitsland, slapen bij de mensen thuis en ontzettend veel plezier, de discoavonden niet alleen bij archipel maar ook bij andere clubs, volgens mij was dat elke keer ergens anders.
groetjes van paulien hagtingius-reijntjes

Dick Pinkster

De witte leeuwen (Archipel)

Hoi Henk,
Ik volg iedere keer jouw bijdragen op deze site,en denk dan vaak terug aan de gezellige jaren (1948-1957) aan de Makassarstraat.
Saamhorigheid en vriendschap met l bestuur en leden. Aan de feestjes met toneelspelen en dansen, en de tournooien zoals het Paastournooi in Antwerpen bij Scaldis. Overnachten eerst in de catacomben van de Jeugdherberg in Antwerpen en later in de Jeugdherberg van Mechelen. Ik heb nog veel foto's uit die tijd en weet bijna alle namen nog. Heb jij nog contact met leden van mijn generatie ?
Hartelijke groeten.