1931
Jan begint in 1931 een kasboek, tot op de halve cent nauwkeurig. Hij noteert bij vertrek, op 20 juli 1931,niet alleen de waarde, maar zelfs de nummers van de bankbiljetten, die hij en Mimi inbrengen voor hun vakantie.
Hij: 2 biljetten van ƒ 25 en 5 biljetten van ƒ 10 en 5 biljetten van RM10. Zij: 1 biljet van ƒ 100 en 2 biljetten van RM20. Tezamen nemen ze 200 Gulden en 90 Reichsmark mee. Maar na wat uitgaven genoteerd te hebben, laat Jan het er na een dag bij zitten:
1932
Zuinig als hij is, begint Jan van Vrede op dezelfde bladzijde als waar zijn notities uit 1931 eindigden, een kas/dagboek van de 12-daagse fietsvakantie met Mimi van 1932, die begint op 19 juni en eindigt op 30 juni 1932. Hun vakantiebudget is dan ƒ 61,50. omgewisseld in 102,20 Reichs Marken , ofwel zo'n RM 8,50 per dag voor z'n tweeën. ƒ 2,50 p.p.p.d. Voor de zekerheid nemen ze ƒ 73,735 mee als reserve.
Tenslotte maakt Jan nog een na-calculatie, waaruit valt op te maken dat 27,50 Reichsmark, toen in juni 1932, 16,50 Gulden waard was. Een koers van RM 1,66 voor ƒ 1,00. Daarom viel die aanschaf in Keulen waar ze voor ƒ 1,00 slechts RM 1,50 kregen, zo onaangenaam 'duur' uit. Overigens stort een jaar later de waarde van de Reichsmark nog verder in. De werkloosheid in Duitsland is in dat jaar met 20 procent omhoog geschoten en naar 30 procent gestegen, en Hitler grijpt de macht.
Jan van Vrede treedt als administratief medewerker in dienst bij de Amstel Brouwerij aan de Mauritskade, en wordt later, omdat hij zo aardig kan fotograferen, gevraagd de officiële foto's voor de documentatieafdeling van de brouwerij te maken.
Tien jaar later woont Jan (dan 32 jaar oud), getrouwd met Mimi en ingetrokken bij zijn schoonouders, in de Burmanstraat te Amsterdam. En als op een dag, in de zomer van 1943, tientallen buurtgenoten tijdens razzia's door de Duitse bezetter uit de Burmanstraat worden opgehaald, "om dwangarbeid te gaan verrichten in de kwikmijnen van Polen", zoals werd verteld, en de verhuisfirma Puls daarna de inboedels uit de verlaten woningen heeft weggehaald, wagen Jan en Mimi het erop, zij verlaten haar ouderlijk huis, en betrekken illegaal een leeggekomen woning aan de overkant van de straat.
Daar hebben tot dan toe de diamantslijper Jacob Jacobson, zijn vrouw Anna Nussbaum, en hun twee dochters Rozet (18) en Nanette (15) gewoond. Rozet wordt op 9 juli, en de anderen op 16 juli 1943 in Sobibor vermoord.
reconstructie naar aanleiding van een kasboekje van Jan van Vrede (1910-1986),
door Theo Uittenbogaard
Voor wie het hele document wil lezen: kijk hieronder