De joodse ijsventer

1 Fan
Betondorp

Wij hebben stilzwijgend de handen geschud en in alle drukte een gesprek vermeden.

We hebben elkaar de handengeschud

We hebben elkaar de handengeschud

Alle rechten voorbehouden

Omdat ik mij al jaren bezighoud met de historie van Betondorp, leek het mij zinvol aan de hand van deze databank een bescheiden publicatie te wijden aan de Joodse Betondorpers die aan de shoah ten offer zijn gevallen. Deze verschrikkelijke periode behoort - helaas - ook tot de historie van het dorp en mag daarom in de geschiedschrijving niet ontbreken.

De straatventers van Betondorp waren veelal van Joodse origine. Zij woonden meestal niet in Betondorp, maar zij bepaalden voor een niet onbelangrijk deel het vooroorlogse straatbeeld in het dorp. Over één van hen, een Joodse ijsventer, wil ik graag iets meer vertellen.

Hij was een rustige, sympathieke man en hij stond erop dat wij, kinderen van 13 of 14 jaar, hem tutoyeerden en hem bij zijn voornaam noemden; voor ons was hij duidelijk meer dan alleen maar een ijsverkoper. Na de Duitse inval hebben wij hem niet meer gezien en in de oorlogsjaren raakte de herinnering aan hem op de achtergrond.

Echter, kort na de oorlog heb ik hem één keer teruggezien; hij stond met zijn ijskar bij het Ajax-stadion aan de Middenweg, tussen het toestromende publiek. Wij herkenden elkaar onmiddellijk, wij hebben stilzwijgend de handen geschud, elkaar op de schouder geklopt en in alle drukte een gesprek vermeden. Ik zal dus nooit weten hoe hij de oorlog heeft kunnen overleven en wat hij heeft moeten doorstaan, maar zijn ogen spraken boekdelen. Daarin zag ik voor het eerst iets van de verschrikking die later onder de naam shoah bekend zou worden.

Alle rechten voorbehouden

1993 keer bekeken

3 reacties

Voeg je reactie toe
Jo Haen - van Langen

Bertus de ijsman

Ik weet niet of de ijsventer uit bovenstaand verhaal dezelfde is als de ijsventer op de foto, maar zijn dochter Dinie Schrijver-ter Horst stuurde mij de foto met de volgende reactie:

Hierbij de foto van mijn vader die bekend stond al Bertus de ijsman . Graag hoor ik van je of de foto goed is,ook moet ik nog ergens een foto hebben van zijn dichte kar maar die moet ik nog opzoeken.

Zijn vaste standplaats was bij de Jaap Edenbaan voor de deur en zomers stond hij altijd voorbij het Ajaxstadion op de Middenweg!

Groet Dinie Schrijver-ter Horst

---------------------------------------

Klik rechts (icoontje) bovenaan op de foto en de foto wordt vergroot weergegeven.

Bertus de ijsman rond 1970 .<br />Foto: Dinie Schrijfer-ter Horst

Bertus de ijsman rond 1970 .
Foto: Dinie Schrijfer-ter Horst

Alle rechten voorbehouden
I.Monas

een geboren betondorper

Vele artikelen gelezen en brachten goede en slechte herinneringen bij mij op.
Ik kende al de ijsmannen, en mocht ze vaak helpen
De fam. Marcus was mij bekend. De dochter zat zoals ik op de AJC.
Haar naam was Greetje geloof ik
Ik woon al meer dan 40 jaar in de US,

Gegroet

Ies Monas

Carry Hartog-teeboom

namen van ijsmannen en meer

Ik heb als kind (1928) gelukkig en veilig geleefd in het Betondorp. Er waren 2 ijsmannen, familie van Gelder uit de Akkerstraat en familie Markus uit de Weidestraat, die langs onze deur kwam. Een hoorntje kostte 1 of 2 cent, wafeltjes 3 of 5 cent. Van Gelder was ’s winters kolenman.
De bieb op de Brink werd druk bezocht. Niet alleen voor boeken, ook voor lezingen en vergaderingen. Voor ons kinderen werden er (stomme!!) films vertoond waarbij werd ge-explicateerd ( uitspreken van de teksten, met bijbehorende spannende geluiden) door de heer Sander Hartog, actief bestuurslid van de Algemene Woningbouw Vereniging.
De heer IJzerman, die meen ik op het Onderlangs woonde, was opzichter van de speeltuin. Als je geen lid was mocht je er niet in. Gevolg: dat gebeurde stiekem toch. Soms moest je je verstoppen in de zandbak, wat heel spannend was.

Velen zijn niet “teruggekomen” na de oorlog, wat veel verdriet teweeg bracht. Maar
de vooroorlogse tijd in het Betondorp had mij, vrienden en vriendinnen, een gelukkige kindertijd gebracht. Zonder rijkdom konden we zeer gelukkig zijn in dit ‘frisse’ arbeidersdorp.