In de synagoge!

Verteller: Open Joodse Huizen (2012). F. Richard
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
1 Fan

Een poging tot beschrijving van het interieur van de synagoge.

Interieur

Linnaeusstraat met Synagoge, 1928. Prentbriefkaart van de synagoge in de Linnaeusstraat in Amsterdam, ca. 1928<br />Bron: Joods Historisch Museum, Amsterdam, uit de collectie van Jaap van Velzen.

Linnaeusstraat met Synagoge, 1928. Prentbriefkaart van de synagoge in de Linnaeusstraat in Amsterdam, ca. 1928
Bron: Joods Historisch Museum, Amsterdam, uit de collectie van Jaap van Velzen.

Alle rechten voorbehouden

De synagoge is in de Linnaeusstraat 25 m lang en aan de Polderweg 20 m. Het gebouw bevatte een hoofdruimte met een gelegenheid voor een 300-tal zitplaatsen (voor mannen); en galerijen waar 100 à 125 vrouwen konden plaatsnemen; een vergaderlokaal tevens dienende voor dagelijks gebruik; een gewrelokaal (gewre of chewre verwijst mogelijk naar vereniging) met een ruimte voor een 70-tal personen; een badhuis bestaande uit een 2-tal mikwas; en een kosters- of voorzangerswoning. Vanzelfsprekend zijn er voor een modern en vrij belangrijk kerkgebouw zogenaamde ‘nevenruimtes’ als garderobes, toiletten enz. zowel voor de grote en de kleine sjoel als voor de galerijen.

Schuine ligging

Kijkend naar de onderstaande foto, dan staat de synagoge schuin ten opzichte van de Linnaeusstraat. Dit heeft te maken met ‘de Mizrach’. (De letterlijke vertaling van het woord mizrach is 'het Oosten'. Dat is de richting, waarheen men zich van uit het westen gezien tijdens het gebed moet wenden, omdat daar in Jeruzalem de Tempel stond. Bron: JHM). Opvallend genoeg had dit tot gevolg dat de hoofdingang ‘mooi vrij’ kwam te liggen.

Interieur Synagoge-Oost. Prentbriefkaart met het interieur van de Linnaeusstraat-synagoge in Amsterdam, 1938. De fot is gemaakt door H.S.Vis. <br />Bron: Joods Historisch Museum.

Interieur Synagoge-Oost. Prentbriefkaart met het interieur van de Linnaeusstraat-synagoge in Amsterdam, 1938. De fot is gemaakt door H.S.Vis.
Bron: Joods Historisch Museum.

Alle rechten voorbehouden

De ramen

Staande voor de hoofdingang is een groot kerkraam gevuld met gebrandschilderde ramen zichtbaar. Deze ramen zijn ontworpen door Leo Pinkhof .
(lees ook: Het verhaal over de mezoeza. Binnen de synagoge is nog een tweede gebrandschilderd raam van Leo Pinkhof. Opmerkelijk is dat Leo Pinkhof uit Den Helder kwam, maar tijdens de oorlog in de Retiefstraat kwam te wonen!
Voor een uitgebreide beschrijving van het interieur verwijs ik naar het Nieuw Israëlitisch Weekblad van 14 september 1928 op de site van de Koninklijke Bibliotheek.

Terug naar alle Polderwegverhalen

 

Synagoge Linnaeusstraat. Interieur van de nieuwe synagoge tijdens de inwijding in 1928. Bron: fotoarchief NIW, via het JHM.

Synagoge Linnaeusstraat. Interieur van de nieuwe synagoge tijdens de inwijding in 1928. Bron: fotoarchief NIW, via het JHM.

Alle rechten voorbehouden

Alle rechten voorbehouden

1978 keer bekeken

2 reacties

Voeg je reactie toe
Roland Teichholz

verzoek

Mijn grootvader, Leon Teichholz, geef Torah lessen in de synagoge voor de oorlog. Hij woonde in de tilaneusstraat 48. Hij werd, tezamen met vrouw en zoon in July 1943 gedeporteerd en vermoord in Auschwitz.

Als er nog mensen leven die hem kenden of ven hem gehoord hebben, zou ik wel warderen als zij contact met mij kunden nemen: aryeh441@gmail.com

Dank u bij voorbaat

Roland

Fina Buijen van Weelderen

synagoge

ik ben opgegroeid in de indische buurt maar miojn grootouders woonden in de 2e oosterparkstraat.
Sinds ik wist dat er een synagoge heeft gestaan in de Linneausstraat was ik nieuwsgierig hoe dat eruit gezien heeft. En nu ik de foto's zie, vind ik het erg dat de synagoge is afgebroken. Wat een mooi gebouw!