Tugelaweg 64 huis – Het gezin van Ruben Soesan (29)

Over de kinderen van Ruben en Rachel (deel 12 – B): David en zijn vrouw Debora Vischschoonmaker

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Overschrijfformulier van David Soesan naar Betsalel, bron: archief ANDB – IISG

Overschrijfformulier van David Soesan naar Betsalel, bron: archief ANDB – IISG

Helemaal aan het begin zijn werkzame leven ging het David maatschappelijk nog niet zo florissant. Hij vraagt in november 1921 namelijk steun aan via een formulier van de Commissie voor Steunverlening aan “uitgetrokken diamantbewerkers”. Volgens dit formulier was hij het laatst werkzaam bij Premsela & Vilbach. Over deze firma wordt in het blad van de ANDB op 4 juni 1920 gemeld dat een naamloze vennootschap was opgericht die de firma overnam. Ook het Algemeen Handelsblad maakt melding van dit feit.

Bericht over ‘de liquidatie’ van de firma Premsela & Vilbach, bron: Het Alg. Handelsblad van 30 mei 1920

Bericht over ‘de liquidatie’ van de firma Premsela & Vilbach, bron: Het Alg. Handelsblad van 30 mei 1920

In dit beperkte dossier wordt opgemerkt dat hij op nummer 208 in de Valkenburgerstraat zou hebben gewoond en niet op nummer 108. Zij zouden daar in onderhuur hebben gewoond bij de ‘behuwde vader’. Zij betaalden voor deze onderhuur vijf gulden per week. David’s verzoek wordt afgewezen omdat hij onjuiste informatie zou hebben verstrekt. Het betaalde bedrag aan onderhuur zou niet kloppen. Daarnaast zou David werkzaam zijn bij zijn schoonvader, A. Visschoonmaker, een ‘en gros’ handelaar in groenten.

Pasfoto van Abraham Vischschoonmaker, bron: marktkaarten – indexen, SAA

Pasfoto van Abraham Vischschoonmaker, bron: marktkaarten – indexen, SAA

Feitelijk en wel erg ruime uitleg, het blijkt dat vader Abraham Vischschoonmaker een standplaats had op de groentemarkt. Hij had daarvoor een bewijs van de Dienst Marktwezen. Er is nog een tweede marktkaart, maar daar wordt niet aangegeven waar hij in zou handelen. Op de achterzijde wel een foto van Abraham. De verdiensten van David zijn volgens de ambtenaar moeilijk te bepalen. Ook in de maanden daarna (tot eind 1922) blijft hij werkzaam bij zijn schoonvader. Volgens de ambtenaar kan hij: ‘daar behoorlijk zijn bestaan in vinden’. Steun heeft hij in deze periode dan ook niet gekregen.

Paspoortaanvraag van David Soesan, bron: indexen SAA

Paspoortaanvraag van David Soesan, bron: indexen SAA

In het begin van het jaar 1940 vraagt hij een paspoort aan. Waarom hij dit heeft gedaan is onbekend. Voelde hij aankomen dat het fout zou gaan?

In 1942 werd het voor Joden verboden om nog langer lid te zijn van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkerbond (ANDB). Hieronder een deel van een artikeltje uit het Joodsche Weekblad van 6 maart 1942: “Het bestuur van de Vereeniging van Israëlietische Diamantbewerkers „Betsalel" deelt mede, dat op grond van de Verordening van den Rijkscommissaris No. 199/41, alle Joodsche diamantbewerkers(sters) moeten bedanken als lid van den Alg. Ned. Diamantbewerkersbond. Tegelijk moeten zij aanvragen, als lid te worden ingeschreven van Betsalel.” Zie voor het hele artikel de hierbij afgebeelde afbeelding.

Over de verplichting om over te stappen naar Betsalel. Bron: Het Joodsche weekblad; uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam, jrg 1, 1942, no 48, 06-03-1942

Over de verplichting om over te stappen naar Betsalel. Bron: Het Joodsche weekblad; uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam, jrg 1, 1942, no 48, 06-03-1942

Dat David en ook zijn zoon Abraham zich aanmelden bij Betsalel is eigenlijk best opvallend. Zij behoorden daarmee tot een kleine minderheid. De meeste leden van de ANDB weigerden zich neer te leggen bij de Duitse verordening en tekenden verder niets. Mogelijk hoopten zij het onvermijdelijke uit te stellen.

David meldt zich voor Betsalel? Bron: archief ANDB IISG

David meldt zich voor Betsalel? Bron: archief ANDB IISG

TERUG NAAR: VERHAAL 1

OF NAAR: VERHAAL 30

Alle rechten voorbehouden

15 keer bekeken