Eline’s vader was weliswaar orthodox van huis uit, maar niet meer kerks. Wel werd op de avond van de sabbath, vrijdagavond, de bekende kippensoep gegeten. Ze vertelt dat de joden zich goed assimileerden. Joodse, katholieke en protestante kinderen speelden allemaal door elkaar. Veel joden hadden nog wel hun eigen gewoontes, maar stuurden hun kinderen gewoon naar de openbare school, al was er ook wel een joodse school in de Kraaipanstraat. Moeder was niet joods. Toen de Duitsers de Transvaal tot gebied voor concentratie en deportatie van joden en onderdeel van het Judenviertel verklaarden, had mevrouw Smalhout altijd onderduikers. De Transvaal werd in de oorlog een doorgangshuis naar de vernietigingskampen. De joodse bewoners werden verzameld in het Polderweggebied, in het Muiderpoortstation op de trein gezet en naar Westerbork gevoerd. Op 20 juni 1943 werden bij de laatste grote razzia in een keer 5000 bewoners uit hun huis gehaald. De buurt, die in 1930 nog 20.000 inwoners telde, was vrijwel leeg. De overgebleven bewoners roofden het hout uit de lege huizen om als brandstof te gebruiken. De eens zo sfeervolle buurt was een spookstad geworden.
Het politiebureau - het oude gebouw staat nog steeds aan de Linnaeusstraat - was een gehaat bolwerk. Veel politiemensen en ambtenaren werkten namelijk stipt mee aan de deportatie van de joden. Eline Smalhout: "Je had de zogeheten Schalkhaar-politie: jongens die in Schalkharen waren opgeleid. Ze kwamen op een gegeven moment boven bij moeder en zeiden: we dachten dat we gewoon politiedienst moesten doen. Mijn moeder antwoordde, dat moeten jullie dan vooral doen, ga maar naar boven en maak m'n kinderen wakker. Waarop ze afdropen. Ook kinderen met een of twee joodse grootouders moesten sinds zich aanmelden als jood." Eline Smalhout heeft het overleefd. Haar moeder is 98 jaar geworden. Haar vader was al in 1939 overleden en kon nog volgens de oude joodse rituelen worden begraven.
5000 bewoners gedeporteerd
De buurt, die in 1930 nog 20.000 inwoners telde, was vrijwel leeg. De eens zo sfeervolle buurt was een spookstad geworden.
4062 keer bekeken