Het huis van de Joodse weduwe

Weesperzijde 39-40

Verteller: Anna Lont

Anna Lont begon in januari 2019 met het maken van afbeeldingen in 'gemengde technieken' van het witte pand aan de Weesperzijde op de hoek van de Blasiusstraat. Het wordt een pre-stedelijk dubbel winkel-woonhuis genoemd en nummer 39 heeft een monumenten status.

HoekBlasius-Weesperzijde-Pastel2019AnnaLont

HoekBlasius-Weesperzijde-Pastel2019AnnaLont

 


Anna hoorde van een inmiddels overleden voormalige bewoner - Carlos Luesche - dat het witte huis de bijnaam heeft 'het huis van de Joodse weduwe'.
Voor Anna, die in dezelfde periode geïnteresseerd raakte in het Joodse verleden van de buurt was dit een kapstok om haar inspiratie aan op te hangen en met het huis te verbinden.

Een inspiratie ontstaan doordat zij betrokken raakte bij het herdenkingsproject "Namen en nummers" en voor de 4 mei herdenking naambordjes maakte voor twee weggehaalde Joodse zusjes uit de Blasiusstraat.[ Het door de kunstenares Ida van der Lee ontwikkelde herdenkingsritueel legt een straatplattegrond uit op 4 mei en mensen maken naambordjes voor de weggehaalde Joodse bewoners en brengen die symbolisch weer thuis.] Dit stimuleerde Anna om de verhalen te achterhalen van de weggehaalde Joodse buurtbewoners en daar beelden bij te maken.


Of er een historische grond is voor de bijnaam 'het huis van de Joodse weduwe' is niet duidelijk. Het huis is in 1876 gebouwd op een terrein waar voorheen een huis plus stal - eigendom van Gerrit Feyen, boekdrukker - stond. In 1864 kocht een zekere Johannes Berkman- timmerman - de grond en de opstallen - waarna in 1871 splitsing van de buitenplaats en waarschijnlijk nieuwbouw volgde.
Johannes Berkman liet inderdaad een weduwe na, Petronella Albertina Zweedaard, waarvan gezegd wordt dat ze het huis enige meters voor de rooilijn liet plaatsen om zodoende zowel noordwaarts als zuidwaarts uitzicht te hebben op de Weesperzijde. Op een foto van Jacob Olie uit 1890 is echter te zien dat er een huis pal naast het witte huis staat dat het uitzicht naar het zuiden wegneemt. Noordwaarts kan je echter nog altijd uitkijken langs de Weesperzijde.

Of Petronella Zweedaard Joods was is de vraag. Als je naar de woningkaarten kijkt die de Gemeente tussen 1924 en 1989 bijhield van de Weesperzijde 39/40, zie je verschillende Joodse familienamen, maar dat waren allemaal huurders. Wel duidelijk is dat het winkelhuis vele generaties lang als slijterij/café in gebruik is geweest en dat er al vanaf 1884 diverse sigarenwinkels in de andere helft van het winkelgedeelte hebben gezeten.

Anna heeft 5 afbeeldingen  gemaakt van het huis, o.a een pastel  met silhouetten van mensen. Dit staat symbool voor de schimmen van de bewoners die nooit meer terug gekomen zijn. Anna's diepe wens is dat er ooit metalen platte beelden van mensen op de stoep komen te staan, zodat je als je van de Amstelbrug afkomt daadwerkelijk schimmen ziet voor het huis van de Joodse weduwe.

 

Opmerking redactie: Kijk voor het herdenkingsplatform Namen en Nummers  op de websitehttps://www.namenennummers.nl/

Alle rechten voorbehouden

256 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

tentoonstelling   Anna's werk in gallerie Weesperzijde  51,foto Connie Kuilboer

tentoonstelling Anna's werk in gallerie Weesperzijde 51,foto Connie Kuilboer

foto witte pand uit 1987 (Hans van Gool uit Beeldbank Amsterdam Archief)

foto witte pand uit 1987 (Hans van Gool uit Beeldbank Amsterdam Archief)

Anna aan het werk:foto Foekje Detmar

Anna aan het werk:foto Foekje Detmar

Geen reacties

Voeg je reactie toe