Spitskopstraat 8 III – Het gezin van Elias Kopee (10)

Aan het begin van de bezetting, mei 1940 - september 1940

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Het Gewestelijk Arbeidsbureau aan de Passeerdersgracht 28-32. Mannen die in Duitsland gedwongen te werk worden gesteld ondergaan hier een medische keuring. In het midden de Tweede Passeerdersdwarsstraat, mei 1940. Bron: Vereenigde Fotobureaux N.V., SAA.

Het Gewestelijk Arbeidsbureau aan de Passeerdersgracht 28-32. Mannen die in Duitsland gedwongen te werk worden gesteld ondergaan hier een medische keuring. In het midden de Tweede Passeerdersdwarsstraat, mei 1940. Bron: Vereenigde Fotobureaux N.V., SAA.

Op 9 mei 1940 wordt een onderzoek ingesteld of het misschien toch weer mogelijk is dat Elias handelsgeld moet worden verstrekt ‘om weer op weg geholpen te worden’. De ambtenaar wijst er in zijn verslag echter op de verstandelijke vermogens van de betrokkene (Elias zou niet geheel normaal zijn). Hij ziet het dan ook niet zitten om handelsgeld te verstrekken. Ook Bureau Nazorg wordt weer om informatie gevraagd. De heer De Boer van Nazorg geeft opnieuw aan dat steunen met handelsgeld niet de juiste weg is. De conclusie is dan ook dat de bestaande steunregeling, van fl.11,85 per week, wordt voortgezet.

Opnieuw werkverschaffing

Op 21 augustus 1940 wordt genoteerd dat Elias opnieuw in de werkverschaffing zit. Hij zit niet in Amsterdam maar in Echten. Het werkkamp Echten lag aan de straatweg Ruinen-Echten (Drenthe). Het kamp bestond uit twee barakken voor elk 48 personen, een keuken en woning voor de kok/beheerder, een pompstation, een ontspanningszaal, een wasplaats, een rijwielplaats en een wc-gebouw. Dit werkkamp is vanaf januari 1942 een Joods werkkamp.

Elias is echter geschorst door de kok/beheerder omdat hij herhaaldelijk onenigheid heeft. Volgens de kok/beheerder is Elias asociaal. Opnieuw komt de heer De Boer in het geweer voor Elias. Hij vraagt om informatie bij het GAB (staat voor Gemeentelijke Arbeidsbeurs).

Uitleg: “In oktober 1940 werd de openbare arbeidsbemiddeling een rijkstaak. De gemeentelijke Arbeidsbeurzen maakten plaats voor het op 1 mei 1941 ingestelde Rijksarbeidsbureau (RAB). Er kwam een hoofdkantoor, 37 (later 25) Gewestelijke Arbeidsbureaus (GAB's) en 144 bijkantoren.” Bron: www.nationaalarchief.nl

Daar krijgt hij te horen dat de zaak in behandeling is. Op 31 augustus 1940 wordt in een brief aan het Ministerie van Sociale Zaken aangegeven dat Elias voor twee weken wordt geschorst. Echter, zo stelt men in de brief, indien hulp aan de arbeider onontbeerlijk is, moet deze wel worden verstrekt maar op zeer sobere wijze. Indien mogelijk moet deze hulp ‘in natura’ worden verstrekt. Voorbeelden van deze verstrekkingen zijn onder andere werkschoenen voor Elias (op ‘voorschotbon’, per week wordt fl.0,50 ingehouden), een jekker voor Elias, dochter Alida krijgt een mantel uitgereikt. Een aanvraag voor een japon voor Branca wordt afgewezen, wel krijgt ze een paar riemschoenen. In februari krijgt Branca alsnog haar japon, verder krijgt zij nog ondergoed en krijgt het gezin een aantal matrassen. In al deze gevallen wordt thuis eerst gekeken of de spullen ook daadwerkelijk nodig zijn.

Advertentie voor de firma Determeyer, bron: het Volk van 12 april 1940

Advertentie voor de firma Determeyer, bron: het Volk van 12 april 1940

Op 16 september 1940 zit Elias weer in de werkverschaffing. Vanwege deze werkzaamheden ‘krijgt’ hij via Het Bureau een manchester broek, ‘op voorschotbon’. Met deze bon moet hij naar de firma Determeyer (fabriek van vakkleding). De broek die fl.6,55 kost, moet worden terugbetaald. Elke week wordt daarom fl.1,- van de steun ingehouden. Een maand later wordt Elias door het Gemeentelijk Arbeidsbeurs opgeroepen. Hij moet worden gekeurd in verband met werk in Duitsland. Elias verschijnt niet op de keuring, het waarom is niet duidelijk.

NAAR: Spitskopstraat 8 III – Het gezin van Elias Kopee (1)

OF NAAR: Spitskopstraat 8 III – Het gezin van Elias Kopee (11)

Alle rechten voorbehouden

51 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Passeerdersgracht 28-32 met de Gemeente Arbeidsbeurs, links ingang 2e Passeerdersdwarsstraat, ca. 1918. Bron: Beeldbank SAA.

Passeerdersgracht 28-32 met de Gemeente Arbeidsbeurs, links ingang 2e Passeerdersdwarsstraat, ca. 1918. Bron: Beeldbank SAA.

Geen reacties

Voeg je reactie toe