Spitskopstraat 7hs – Het gezin Koopman – Grootkerk (9)

Jonas Koopman, de jongste uit het gezin

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Foto van Jonas Koopman en Auguste Katz, bron: H.E. Dominicus, Mauthausen. Een gedenkboek. Klik rechtsboven op de foto voor een betere verhouding!

Foto van Jonas Koopman en Auguste Katz, bron: H.E. Dominicus, Mauthausen. Een gedenkboek. Klik rechtsboven op de foto voor een betere verhouding!

Dan is er ook nog zoon Jonas Koopman die in 1934 zou verhuizen naar Den Haag. Hij werd geboren op 24 november 1914 en van beroep, net als zijn vader, venter. Hij is nog wel gekeurd voor de militie, maar al snel blijkt dat hij wordt vrijgesteld vanwege broederdienst. Wat ik wel bijzonder vind, is dat hij niet op de archiefkaart van zijn moeder staat, maar niet onmogelijk is dat hij per ongeluk is ‘weggelakt’. Deel van de archiefkaart zijn zwart gelakt/gemaakt en misschien staat hij op de achterzijde. 

Bij het Stadsarchief Amsterdam zijn nog wel de marktkaarten van Jonas. Een eigen archiefkaart heeft hij niet, hij is in juli 1934 verhuisd naar Den Haag.

De persoonskaart van Jonas Koopman woonachtig vanaf juni 1934 in Den Haag, bron: Stadsarchief Den Haag.

De persoonskaart van Jonas Koopman woonachtig vanaf juni 1934 in Den Haag, bron: Stadsarchief Den Haag.

Tweede deel van de persoonskaart van Jonas Koopman woonachtig vanaf juni 1934 in Den Haag, bron: Stadsarchief Den Haag

Tweede deel van de persoonskaart van Jonas Koopman woonachtig vanaf juni 1934 in Den Haag, bron: Stadsarchief Den Haag

Van zijn verblijf in Den Haag is er een persoonskaart. Jammer genoeg staat er niet bij dat hij is getrouwd met Auguste Katz. Auguste kwam uit Stuttgart (Dld.) en was daar geboren op 24 juli 1915 (bron: Burgerlijke Stand Den Haag, overlijden). De exacte huwelijksdatum is niet duidelijk, wel dat de huwelijksafkondiging op 24 februari 1940 was (bron: De Nederlander van 24-02-1940). Op 9 april 1942 wordt hun zoontje Isaäc geboren. Zij wonen in de Wagenstraat 179 te Den Haag.
Wagenstraat, kruising met de Grote Marktstraat, in het midden de Bijenkorf. Uitgave - Klitzsch & Co., Artur, Den Haag, nr. 719. Bron: fotocollectie Beeldbank Haags Gemeentearchief, onbekende vervaardiger, ca. 1925.

Wagenstraat, kruising met de Grote Marktstraat, in het midden de Bijenkorf. Uitgave - Klitzsch & Co., Artur, Den Haag, nr. 719. Bron: fotocollectie Beeldbank Haags Gemeentearchief, onbekende vervaardiger, ca. 1925.

Wagenstraat met de synagoge van de Nederlands-Israëlitische Gemeente. Bron: fotocollectie Beeldbank Haags Gemeentearchief, onbekende vervaardiger, ca. 1912.

Wagenstraat met de synagoge van de Nederlands-Israëlitische Gemeente. Bron: fotocollectie Beeldbank Haags Gemeentearchief, onbekende vervaardiger, ca. 1912.

 

Dankzij het boek Mauthausen. Een gedenkboek” van H.E. Dominicus, is er iets meer over Jonas bekend. Volgens de kleine biografie die in dit bijzondere boek staat, kwam hij uit een religieus levend gezin waar de Joodse Hoogtijdagen strikt in acht werden genomen. Jonas ging, misschien net als zijn oudere broers, naar de Talmoed Thoraschool in de Tweede Boerhaavestraat. Maar op jonge leeftijd gaat hij, net als zijn vader, uit venten. Hij zou een enorme handelsgeest hebben gehad, maar zijn overmoed moet hem parten hebben gespeeld. Hij werd meerdere keren betrapt op het overtreden van de regels en verboden. Jonas zou zelfs zes weken gevangenisstraf hebben gekregen (maar dit heb ik niet kunnen verifiëren). Het verkopen van enveloppen met pikante inhoud, aldus zijn woorden, bleken een andere inhoud te hebben. Verder zou het goede vent zijn geweest. In 1937 zou hij naar Den Haag zijn verhuisd (op zijn persoonskaart staat echter 1934). In deze nieuwe omgeving ging hij opnieuw uit venten met fruit. In Den Haag ontmoette hij zijn vrouw Auguste. Drie maanden na de geboorte van hun zoontje Isaäc werd hij op 9 juli 1942 om onbekende reden gearresteerd. Via de gevangenis in Scheveningen, het Oranjehotel en Kamp Amersfoort wordt hij gedeporteerd naar Mauthausen waar hij op 2 september 1942 wordt vermoord.

Isaäc Koopman werd in juni 1943 met het beruchte kindertransport uit Vught via Westerbork op transport gesteld naar Sobibor. In eerste instantie was hij met zijn moeder in Kamp Vught om op 6 juni naar Westerbork te worden gebracht.

Kaart van Jonas Koopman m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

Kaart van Jonas Koopman m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

Van zowel Jonas als van Auguste zijn veel kaarten via de Arolsen Archives bewaard gebleven. Het zijn er echter zoveel dat ik ze niet allemaal hier zal toevoegen. Ik heb alleen drie kaarten met betrekking tot Mauthausen toegevoegd.

Kaart 2 m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

Kaart 2 m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

Kaart 3 m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

Kaart 3 m.b.t. Mauthausen, bron: Arolsen Archives.

 

NAAR: Spitskopstraat 7hs – Het gezin Koopman – Grootkerk (1)

Alle rechten voorbehouden

107 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe