Spitskopstraat 5 III – Het gezin Schijveschuurder (12)

Salomon wordt geboren op 12 mei 1919. Volgens zijn archiefkaart is hij van beroep banketbakker, volgens de website van het Joodsmonument kruideniersbediende. In 1938 wordt hij gekeurd voor de militie. Hij werkt dan al als kruideniersbediende, hij is 1 meter 685 mm lang met een gewicht van 60 kilo. Hij vraag vrijstelling met als motivatie ‘Brd’. Mogelijk was hij brildragend en gezien de aanvulling in een andere kolom dat hij ‘slechte ogen’ heeft, zou dit kunnen kloppen. Er wordt verder vermeld dat hij vrijgesteld zou kunnen worden wegens broederdienst (broer Abraham), dat wordt later vervallen verklaard. Uiteindelijk wordt hij ‘Niet voor inlijving aangewezen’. In de laatste kolom wordt nog gemeld dat hij kostwinner zou zijn en dat hij ‘Israeliet’ is en dat hij prijs stelt op ‘ritueel eten’. Andere aantekeningen die hier ook bijstaan, zijn voor mij niet te ontcijferen.

Naar het joodse werkkamp

Salomon gaat in juni 1942 naar het Joodse werkkamp It Petgat in de Fries gemeente Westellingwerf op de grens met Overijssel. Hij zat al in de werkverschaffing vanaf 31 maart van dat jaar. It Petgat was een strafkamp voor Joodse dwangarbeiders die zich in de ogen van de Duitsers hadden misdragen. Wat Salomon heeft gedaan om naar dit kamp te worden gestuurd, is niet duidelijk. Via het internet zijn diverse verhalen over dit kamp te vinden, deze verhalen geven een beeld van een hard en streng kamp (lees dit artikel uit 2020: It Petgat moet uit de vergetelheid aldus het Friesch Dagblad 

In het dossier wordt melding gemaakt van een werkstaking op 14 juli 1942 in het kamp. Op 15 juli wordt Salomon opgenomen in het ziekenhuis in Heerenveen. Waarom hij daar is opgenomen, of het te maken heeft met de werkstaking, is niet op te maken uit het dossier. Op 11 augustus wordt hij ontslagen uit het ziekenhuis en ‘teruggebracht’ naar Amsterdam. Hij krijgt echter direct een oproep ‘voor vertrek naar Duitsland’. De huisdokter van het gezin, dokter Jacob van der Kar (Pretoriusstraat 77 huis), schrijft echter dat Salomon te ziek is en het bed moet houden. Salomon komt nu in aanmerking voor ziekengeld, de ambtelijke molens malen gewoon door. Er wordt berekend dat hij recht heeft op een bedrag van fl.33,60, dit bedrag moet echter worden verminderd met het al eerder ontvangen steunbedrag van fl.31,50.

Op het Joodsmonument staat nog een opvallende mededeling: “De commissaris van politie te Amsterdam, bureau Stadhouderskade 115, verzocht opsporing, aanhouding en voorgeleiding van Salomon Schijveschuurder, wonende in de Spitskopstraat 5-III te Amsterdam. Algemeen Politieblad, nr 7, 18 februari 1943, 174, bericht 464.”

Dit slaat waarschijnlijk op het feit dat Salomon zich heeft willen onttrekken aan zijn oproep voor ‘vertrek naar Duitsland”. Zijn poging is niet gelukt, hij wordt op 30 april 1943 in Auschwitz vermoord. Op zijn kaart van de Joodse Raad wordt nog vermeld dat hij ‘Sally’ werd genoemd, ook zijn transportdatum van 29 – 01 – 1943 is aangegeven.

Terug NAAR: Terug NAAR: Spitskopstraat 5 III – Het gezin Schijveschuurder (1)