Wie was de architect Willem Leliman

Verteller: Frits Slicht Frits Slicht
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
Spitskopstraat
Opening vakantiehuis Leperkoen te Lunteren van Ons Huis. Beschrijving: groepsportret, met tweede van rechts: bouwkundig ingenieur J.H.W. Leliman (1879-1921). Vervaardiger: Kreveld, David van (1881-1942), uit de Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto's.

Opening vakantiehuis Leperkoen te Lunteren van Ons Huis. Beschrijving: groepsportret, met tweede van rechts: bouwkundig ingenieur J.H.W. Leliman (1879-1921). Vervaardiger: Kreveld, David van (1881-1942), uit de Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto's.

Zijn volledige naam is Johannes Hendrik Willem Leliman, geboren op 26 augustus 1878 te Amsterdam aan de Keizersgracht 559. Hij overleed al op jonge leeftijd op 7 april 1921 in Baarn. Na de HBS in Amsterdam te hebben afgerond studeerde hij in Delft voor bouwkundig ingenieur. Zijn voorliefde voor de architectuur kreeg hij van huis uit mee, zijn vader was de toentertijd de bekende architect Johannes Hermannus Leliman.  

Leliman liet al vroeg van zich horen. Als 22-jarige drong hij door tot de eindkamp van de Prix de Rome met een ontwerp voor het Paleis van Justitie in Amsterdam. Toen hij met zijn vrij traditionele ontwerp uiteindelijk tweede werd, liet Leliman dat niet over zijn kant gaan. Hij vroeg het Ministerie van Binnenlandse Zaken zijn prijs terug te nemen omdat hij zich onmogelijk kon vinden in de argumentatie van de jury. Volgens hem stonden er in het juryrapport ernstige onjuistheden en onvolledigheden. Hij verzocht hen zijn prijs weer terug te nemen, waarbij vermeld moest worden dat dit op zijn eigen verzoek was. Ondanks het misschien wat druistige optreden, heeft hij daarna een mooie carrière kunnen opbouwen. Hij heeft ruim 200 bouwwerken op zijn naam staan.

Foto van de Zeeburgerdijk van 5 maart 1918, architect is J.H. Leliman. Bron: Archief van de Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting en rechtsvoorganger: glasnegatieven (SAA).

Foto van de Zeeburgerdijk van 5 maart 1918, architect is J.H. Leliman. Bron: Archief van de Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting en rechtsvoorganger: glasnegatieven (SAA).

Maatschappelijk verantwoord bouwen, dat was zijn streven en zijn ideaal. Hij was voorstander van humane bouwkunst en daarmee pionier in de volkshuisvesting. Engelse tuinsteden vormden zijn ideaal. De arbeiderswoningen van Leliman aan de Zeeburgerdijk in Amsterdam bestaan hooguit uit twee of drie bouwlagen, om zoveel mogelijk intimiteit te behouden. Erkers, loggia's en verspringende gevels zorgen voor de nodige variatie en voorkomen elk gevoel van monumentaliteit. In de vroegere mijnwerkerskolonie Treebeek bij Brunssum kreeg hij uiteindelijk de gelegenheid om de tuinstadgedachte op grote schaal te realiseren..

De paddenstoel, 100 jaar oud! Ontworpen door Leliman, bron: ANWB

De paddenstoel, 100 jaar oud! Ontworpen door Leliman, bron: ANWB

Andere bekende projecten van hem zijn de zogenaamde Lelimanblokken in de Indische Buurt, het koffiehuis bij het Centraal Station én hij is de ontwerper van de ANWB Paddenstoel (in 2019 gevierd, 100 jaar oud!).

Naar het overzicht

Alle rechten voorbehouden

304 keer bekeken

Geen reacties

Voeg je reactie toe