Keulse vaart en Weesperzijde

Deel 2 van een serie

Verteller: Jan Dijk
Auteur: Jan Dijk
Weespertrekvaart


De Weespertrekvaart, eerst Weespervaart, vormt hier een deel van de ringvaart van de Watergraafsmeer en was dus bestemd voor de trekschuit. Vijf jaar na inpoldering en drooglegging van 1629 had de ringvaart in dit gedeelte al die naam. Hij voer via Diemerbrug (nu het centrum van Diemen) langs andere waterwegen door tot Weesp. Bijna twee eeuwen heeft hij dienst gedaan. Kon je na dijkdoorbraken algauw met trekpaarden over de dijk heen? Het verkeer moest doorgaan, toen ook al. De trekschuit gaf al die jaren vorm aan het allerbeste verkeerssysteem binnen Europa.

Weespertrekvaart (Keulsevaart) - 1912 .<br />Foto: Jan van Deudekom

Weespertrekvaart (Keulsevaart) - 1912 .
Foto: Jan van Deudekom

Alle rechten voorbehouden

 

In 1821 werd de gehele Weespertrekvaart op zich weer onderdeel van de Keulse Vaart, een doorgaande vaart voor groter zeilverkeer van Amsterdam naar de Lek, aangelegd op aandringen van Koning Willem I, de kanalenkoning. Daartoe werd de vaart tweemaal zo diep en ook breder gemaakt. In het dorpscentrum van Diemen splitste zich ongeveer ter hoogte van de Ouddiemerlaan de Muidertrekvaart af van de Weespertrekvaart (later dus Keulse Vaart). De laatste passeerde verderop waar nu de begraafplaats van Driemond is langs twee stromen de driesprong bij buitenhuis Driemond, ontworpen door de beroemde architect Vingboons. Daar was tot 1759 de fontein met de drie stroomgoden die daarna passanten langs onze Middelwech begroette voor Huize Frankendael. Bij Driemond bevond hij zich achter de achtervijver, zodat de bewoners er vanaf hun terras mooi op konden uitkijken. De kleinste van de drie stroomgoden staat voor de Smal Weesp, het jongetje op de dolfijn (kijk even); sinds hij onderdeel is van de Keulse Vaart is die gekanaliseerd, breder.

De straat Keulse Vaart, die sinds een paar jaar in Diemen parallel loopt aan de hoofdweg voorbij het spoorviaduct, loopt dus niet langs de vroegere Keulse Vaart, voor zover een lezer dat al dacht, maar langs een klein stukje van de Muidertrekvaart dat daar ergens nog moet zijn; dichterbij Muiden ligt, verbreed ten behoeve van de kruitfabriek, de rest van die vaart.

In dezelfde buurt van Diemen ligt nu ook de straat Weesperzandpad.

Met de opkomst van de stoomvaart kort daarna was de Keulse Vaart aan de kleine kant. Na de opening van het Noordzeekanaal moest er een betere scheepvaartverbinding komen met het achterland. Het Merwedekanaal (met het accent op de tweede lettergreep) kruiste de Lek naar de Merwede (accent op de eerste lettergreep) in Zuid-Holland. Het opende in 1896 en nam de transportfunctie op zich. Overal in het land werden bredere kanalen aangelegd.

Het werd te onzent nooit Keulsezijde of Meersezijde. Het was en blijft Weesperzijde, hoe onlogisch ook inmiddels.

 

Lees ook: Weesperzijde met De Wetbuurt enWEESPERZIJDE, WEESPERTREKVAART EN KEULSE VAART

 

 

 

 

Alle rechten voorbehouden

836 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Over de Weespertrekvaart .<br />Foto: Jo Haen ©

Over de Weespertrekvaart .
Foto: Jo Haen ©

Alle rechten voorbehouden
Weespertrekvaart Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Weespertrekvaart Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden
De Keulse Vaart oftewel de Weespertrekvaart. .<br />Hier klom Nico op de zandschuiten die richting Amstel voeren.

De Keulse Vaart oftewel de Weespertrekvaart. .
Hier klom Nico op de zandschuiten die richting Amstel voeren.

Alle rechten voorbehouden

2 reacties

Voeg je reactie toe
Jan Dijk

adres Keulschevaart

Dit is wel heel moeilijk. in Diemen is aan de straat genaamd Keulse vaart thans een nummer 167.

Verder is bij mijn weten in Watergraafsmeer het gedeelte Weesperzijde tot Duivendrecht altijd Weesperzijde blijven heten. Na de annexatie heeft de Watergraafsmeerse Weesperzijde een andere (veel hogere) nummering gekregen omdat de Weesperzijde ook binnen Amsterdam liep. Voor de huidige bewoners in Amsteldorp is het een lastig adres, ze moeten altijd veel uitleggen.

Voorstelbaar is, dat de schrijver van de ansichtkaart een verkeerde straatnaam gebruikt in de wetenschap dat de Keulse Vaart daar liep. Misschien gebruikte hij het oude huisnummer.

J.J. Claus

Waar lag Kelschevaart C167?

Ik heb dit artikel en ook deel 1, met veel belangstelling gelezen. Ik weet nu in elk geval waar de Keulse Vaart lag. Maar ik weet nog niet alles, waar ik naar op zoek ben.

Ik ben in het bezit van een oude briefkaart die in 1922 uit Denemarken verzonden is aan de "firma Rinse jr., Keulschevaart C167, Amsterdam".

Weet iemand van "geheugenvanoost.amsterdam" misschien ook waar dit specifieke adres destijds lag? Was het een woonboot vanwege het eigenaardige huisnummer? En viel het wel onder Amsterdam? Als ik uw verhaal hierboven over de Keulse Vaart lees, dan zou het ook onder Diemen of Duivendrecht hebben kunnen vallen.

Mocht een van u hier meer over weten, dan stel ik het zeer op prijs als u dit met mij zou willen delen.

Met vriendelijke groet,

J.J. Claus