Kou en honger, 1944-1945

Auteur: Frits Slicht Frits Slicht

 

Brandstoftekort 1944-1945. Inwoners slopen in de hongerwinter houten trambielzen uit de bestrating vanwege brandstoftekort, Amsterdam (1944-1945). Foto: Boris Kowadlo. Bron: Geheugen van Nederland.

Brandstoftekort 1944-1945. Inwoners slopen in de hongerwinter houten trambielzen uit de bestrating vanwege brandstoftekort, Amsterdam (1944-1945). Foto: Boris Kowadlo. Bron: Geheugen van Nederland.


 

Brandstof tekort

Hier en daar werden bomen omgehakt voor brandstof. Ik weet nog goed dat Opa Amstellaan naar ons toe kwam met over zijn schouder drie grote planken. Hij kwam dwars door de stad, blijkbaar viel dat niet eens op. Mensen liepen toen met de gekste dingen over straat.

Erger was natuurlijk dat mensen de woningen van de weggehaalde Joden hebben gesloopt. Ik heb het zelf gezien op de Tugelaweg. Ik zag een man die druk aan het zagen was op een hogere verdieping. Het hele trappenhuis was al weg gesloopt. Ik weet nog dat ik mezelf afvroeg hoe die man weer naar beneden kon komen. Maar misschien kon dat wel via de zolderverdieping. Je moest wel, er was op een gegeven moment helemaal niets meer, je zat allemaal in hetzelfde schuitje.

Echte razzia's heb ik overigens niet gezien. Wel heb ik een keer gezien dat een meisje tegenover de Hema achterna werd gezeten en opgepakt. Ze werd daarna afgevoerd in een motor met zijspan.

 

Noodkachels 1940-1945.  Noodkacheltje. Bron: Verzetsmuseum Amsterdam. <br />

Noodkachels 1940-1945. Noodkacheltje. Bron: Verzetsmuseum Amsterdam.

Het Noodkacheltje

Dat was een prima uitvinding. Het was een groot blik, open van onder en boven. Daarin zat een kleiner blik dat was vast gelast en met een roostertje. dat grote blik zette je op de kachel. In het kleine blik deed je de brandstof, houtjes of iets anders, en daar boven op zette je de pan. Dat was eigenlijk een hele zuinige manier van omgaan met energie.

Maar gevaarlijk was het wel, het was zeer brandgevaarlijk. Tegenwoordig zou het niet meer kunnen, want wie heeft er nu nog een schoorsteen.

 

Het noodkacheltje. Gebruik van een noodkachel tijdens Hongerwinter, uit de serie: Canon Amsterdam Hongerwinter (1944-1945). Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Het noodkacheltje. Gebruik van een noodkachel tijdens Hongerwinter, uit de serie: Canon Amsterdam Hongerwinter (1944-1945). Bron: Beeldbank, Stadsarchief Amsterdam.

Een persoonlijke ervaring over nood en hulp!

Ik heb nog wel een bijzondere herinnering aan de Hongerwinter. Ik was toen thuis, samen met een zusje en mijn moeder toen er plotseling werd aangebeld. Het was een jonge vrouw met twee kleine kinderen. Zij vertelde dat ze zo'n honger had. Ze was ook bij de zusters van het klooster in het hof geweest. Hiltje Kamstra heette die jonge vrouw. Daar werd ze echter weggestuurd omdat zij niet Rooms was. Haar man was wel Katholiek (of geweest), maar zij niet. Haar man was weg, ik weet eigenlijk niet waarom.

Mamma heeft toen een soort van pap voor ze gekookt en ook wat kleding meegegeven. Maar dat van die zusters zit mij toch wel dwars, wat waren dat voor wijven die een jonge moeder met twee kinderen hebben weggestuurd.

Aanvulling Frits

De Hofkerk heeft wel, maar misschien minder zichtbaar of persoonlijk voor mevrouw Verheus – Holtzappel, wel iets gedaan aan de honger in de buurt. Via de parochie van de Hofkerk kreeg ik van de heer Nypels bijgaande foto’s.

TERUG NAAR DE INHOUDSOPGAVE

 

Hongerwinter 1944-1945 in het Linnaeushof.  Voedseluitgifte voor de pastorie en een maaltijd in de Maria Gorettischool.<br />Bron: Parochiebestuur Hofkerk. <br />

Hongerwinter 1944-1945 in het Linnaeushof. Voedseluitgifte voor de pastorie en een maaltijd in de Maria Gorettischool.
Bron: Parochiebestuur Hofkerk.

Hongerwinter 1944-1945 in het Linnaeushof (2). Voedseluitgifte voor de pastorie en een maaltijd in de Maria Gorettischool.<br />Bron: Parochiebestuur Hofkerk. <br />

Hongerwinter 1944-1945 in het Linnaeushof (2). Voedseluitgifte voor de pastorie en een maaltijd in de Maria Gorettischool.
Bron: Parochiebestuur Hofkerk.

 

 

Alle rechten voorbehouden

2210 keer bekeken

4 reacties

Voeg je reactie toe
Oorlog Amsterdam Watergraafsmeer 1940-1945

Een Amsterdamse jongen in Oorlogstijd: boek

1940-1945 Een Amsterdamse jongen in oorlogstijd

1940-1945 Een Amsterdamse jongen in oorlogstijd

zoon Rein Mulder 1955

1940-1945 Amsterdam Watergraafsmeer

Rein Mulder vlucht uit Amsterdam oost 1944

Rein Mulder vlucht uit Amsterdam oost 1944

Rein Mulder familie 1940-1945  Rein Mulder 1927-2007 maakte de oorlog van dichtbij mee in de Watergraafsmeer, waar in 1940 de Duitsers via de Middenweg Amsterdam zo Amsterdam en heel ons land bezetten.<br />Als zoon vond ik de memoires van mijn overleden vader en ging ermee naar uitgeverij.

Rein Mulder familie 1940-1945 Rein Mulder 1927-2007 maakte de oorlog van dichtbij mee in de Watergraafsmeer, waar in 1940 de Duitsers via de Middenweg Amsterdam zo Amsterdam en heel ons land bezetten.
Als zoon vond ik de memoires van mijn overleden vader en ging ermee naar uitgeverij.

Memoires Rein Mulder 1927-2007 Rein Mulder 1927-2007 maakte de oorlog van dichtbij mee in de Watergraafsmeer, waar in 1940 de Duitsers via de Middenweg Amsterdam zo Amsterdam en heel ons land bezetten.<br />Als zoon vond ik de memoires van mijn overleden vader en ging ermee naar uitgeverij.

Memoires Rein Mulder 1927-2007 Rein Mulder 1927-2007 maakte de oorlog van dichtbij mee in de Watergraafsmeer, waar in 1940 de Duitsers via de Middenweg Amsterdam zo Amsterdam en heel ons land bezetten.
Als zoon vond ik de memoires van mijn overleden vader en ging ermee naar uitgeverij.

Rein Mulder memoires in boekvorm 2016 

opgenomen Verzetsmuseum Amsterdam.

Koninlijke brief gekregen als zoon, boek Koninklijke bibliotheek, op CD 

Rein Mulder

Rein Mulder

mijn vader Rein Mulder 1940-1945

De kolenhaard is al vervangen door een efficiënter noodkacheltje dat op alles brandt, maar hout en kolen zijn er niet meer. De gebroeders Mulder waren eerste uit de buurt die de populieren aan het Galileïplantsoen als brandstof ziet en met hulp van vrienden om zaagt. Daarna volgen vele buurtgenoten tot er geen boom meer overeind staat. Op het spoorwegemplacement achter de Archimedesweg worden kolen en sintels tussen de kiezelstenen gezocht, hetgeen natuurlijk verboden is.Het gaat ook niet lang goed, Jan van Waveren uit de Copernicusstraat wordt doodgeschoten door de Duitsers. Daarna mag Rein er niet meer komen.

De verveling, de honger, de angst dat broer Ton gepakt wordt voor de gedwongen tewerkstelling in Duitsland nemen toe en half november besluiten Ton en Rein dat ze het erop zullen wagen. Ze gaan de stad verlaten en te voet op weg naar Deventer waar familie woont, in de hoop dat Ton daar kan onderduiken en dat daar een betere situatie is. Ze nemen twee jampotten gevuld met gekookte, bruine bonen mee en lopen langs Betondorp naar Diemen over de Middenweg.Vlak voor Diemen is de weg afgerasterd met prikkeldraad en worden alleen mensen met de juiste papieren doorgelaten.Daarom gaan Ton en Rein terug naar de Kruislaan, steken met het pontje van Gerrit de Ringvaart over en weten via de Diemerzeedijk toch Diemen te bereiken.Toch ook voor Rein Mulder was het linke soep alle jongere mannen werden ook te werk gesteld Duitsland kreeg fikse klappen in laatste jaar met oost front en invasie Normandië.

Vandaar zal hun tocht echt beginnen bare kou al natte sneeuw te voet, die ze tenslotte in het gehucht Hengforden zal brengen.
Dat voert ons echter buiten Amsterdam en staat beschreven in het boek "Een Amsterdamse jongen in oorlogstijd". Memoires van mijn vader als boek uitgegeven Amsterdamse jongen in oorlogstijd: met de vlucht uit Amsterdam.

Rein Mulder 1927-2007 met kleindochter Milica

Rein Mulder 1927-2007 met kleindochter Milica

Rein Mulder na de oorlog Amsterdam oost Galileiplantsoen

Rein Mulder na de oorlog Amsterdam oost Galileiplantsoen

Rein Mulder net na de oorlog met Canadese leger kleding 1940-1945

 

zoon Rein Mulder zoon, uw stuk met respect gelezen.

Dit mag nooit meer gebeurden 70 miljoen doden door rassenhaat.

Verzetsmuseum Amsterdam liggen diverse dingen van mijn vader.

Andre Hakhoff

Stadsboom

Stadsboom 44-45

Stadsboom 44-45