Herinneringen aan mijn grootvader Lucas Matter (Deel 1)

Archimedesweg
Ik herinner me de sfeer bij opa en oma Matter thuis nog heel goed. Ik was graag bij ze op Archimedesweg 36. Voor en achter hun huis was een tuin met veel bloemen. Opa Matter hield ongelofelijk veel van de natuur en had een groot respect voor alles in die natuur, want het was God's schepping. In zijn vrije tijd was hij altijd bezig in zijn schuur of in de tuin. Achter in de tuin stond een schuur waar hij altijd aan het timmeren en klussen was. Als kind was ik veel bij hem en zat graag op de schommel die hij in de deuropening had gemaakt. Ik heb daar uren zitten schommelen bij de geruststellende vrede van mijn bezig zijnde opa in de timmerschuur. Hij had ook een volkstuin, waar hij groente verbouwde. Dat was niet onbelangrijk want gedurende de jaren '40 kregen wij daar groente uit, voor zover hij dat niet uitdeelde. 

Oorlog
Van de eerste jaren van de oorlog herinner ik mij niet veel. Ons gezin woonde in de Pythagorasstraat maar in de laatste jaren van de oorlog waren wij meestal bij opa en oma Matter, ook 's avonds met het avondeten. Opa ging dan aan tafel voor in woord en gebed. Zij waren de ouders van mijn moeder Gerrie. Gerrie (Gerritje Margien Matter) had een speciale band met haar moeder doordat zus Geesje in 1934 op 32-jarige leeftijd aan leverkanker was overleden. Zij was het derde overleden kind in het gezin. Daarom kwam ze er vaak en nam ze mij mee. In die laatste jaren met honger zaten wij daar altijd rond de potkachel en het weinige eten dat we hadden werd daarop bereid en samen gedeeld. De gaarkeuken was in de Van der Waalsschool in de Copernicusstraat. De geur die daar hing herinner ik me nog goed.

Als kind voelde ik de spanning van die tijd en ik was ook vaak bang. Het gebeurde eens dat er 's nachts op de deur gebonkt werd en ik mijn vader over het dak hoorde wegrennen. Ik begreep dat niet, zoiets werd niet uitgelegd. Later heb ik begrepen dat hij wilde ontkomen aan de Arbeitseinsatz, de tewerkstelling in Duitsland. Twee dagen later was hij gelukkig weer terug. Uiteindelijk werd het 5 mei, mijn vaders verjaardag. Het was bevrijding! Ik snapte er als meisje van vijf natuurlijk niets van. Alle vlaggen gingen uit en mijn vader stond ermee te zwaaien op het dak. Een gigantisch feest op mijn vaders verjaardag! Het was één grote, overal om zich heen grijpende vreugde die we daar op de Archimedesweg deelden en vierden. Dat gevoel, dat toen "Bevrijding" heette, zal ik nooit meer vergeten.

Schoonheid
Als enig kleinkind in Amsterdam nam opa mij heel vaak mee als hij ging wandelen. Dan ging zijn hoed op, pakte hij zijn wandelstok en zei: "Ingerukt, mars!". Wij gingen dan samen op pad o.a. naar Klein Dantzig waarbij hij mij de bloemen en bomen aanwees en hun namen benoemde. We zijn ook vaak naar het Tropenmuseum geweest, toen nog het Koloniaal Instituut. Ik denk dat dat na de oorlog was. Hij heeft mij heel veel laten zien en meegegeven van de schoonheid die overal is. Het was een opmerkelijke man.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Voor deel 2 van de herinneringen aan Lucas Matter en een biografie van de brigadier-veldwachter ga naar

Herinneringen aan mijn grootvader Lucas Matter (deel 2)

Lucas Matter, brigadier-veldwachter in de Watergraafsmeer