Wat is de bedoeling van een park? Voor kinderen, een plek om te spelen, voor jongeren om elkaar te ontmoeten, voor ouderen om van de natuur en rust te genieten. Vroeger was dat anders.
Na de drooglegging van de Watergraafsmeer (ca. 1630), werd op de plek van het huidige park Frankendael, in 1660 een hofstede met buitenplaats aangelegd. Een hofstede was voor rijke stedelingen een zomers verblijf om de stank, pest en drukte van de stad te vermijden. Tot 1835 was het landgoed van particulieren en daarna werd het verpacht. Het werd in die tijd als romantische landschapstuin en pretpark gebruikt; Hier kon ‘beschaafd’ publiek zich in de natuur wanen, zich laten verrassen en pret maken. In 1866 was het gedaan met de romantiek in het park. Een park moest ‘functioneel’ zijn. Aan het eind van de 19e eeuw vond men dat een park ruimte moest bieden aan sportbeoefening en kinderspeelplaatsen: ‘de gewone man moest in de open lucht aan lichaamsbeweging gaan doen’.
Folly’s
Park Frankendael heeft nog elementen van de afgelopen eeuwen, onder andere Huize Frankendael uit 1733, bomen uit 1870 en 1880 en een ‘kluizenaarseilandje’ uit 1810-1820.
De ruïne op het kluizenaarseilandje is in de IJzeren Eeuw, door de toenmalige eigenaar, als kloostertje, rustplek (hermitage) voor zijn vrouw gebouwd. Na 1835 is het verbouwd tot kluizenaarshut.
Rond 1870-1880 is er heel wat veranderd in het park, maar het kluizenaarseilandje werd steeds gespaard. Dit is te danken aan tuinarchitect en dendroloog (bomenkenner) L.A. Springer. Hij zette zich af tegen de Architectonische Tuinstijl van die tijd met zijn geometrische vormen en rechte lijnen. Hij wilde het liefst vasthouden aan de romantische Engelse landschapsstijl: verrassend, met hoogteverschillen en doorkijkjes. Tegenwoordig noemen ze die verrassende elementen ‘folly’s’, dwaasheden.
In de zomer van 2015 is hieraan in het park een speciale expositie gewijd: Een dwaze zomer op Park Frankendael.
Bronnen verzameld door Romano Genot >> zie bij reacties
onder meer:
http://hart.amsterdammuseum.nl/101783/nl/020today-folly-s-in-frankendael.
www.bomenstichtingamsterdam.nl/monumentalebomen.html.
www.amsterdam.nl/kunstencultuur/monumenten/monumenten-0/gebouwen-gebieden/beschrijvingen/frankendael/
