Frits Slicht
Een Commissaris van Politie aan het woord
Eén van de belangrijkere, bekendere, sprekers tijdens de viering van het eerste lustrum van de Mannenzangvereniging Transvaal is de heer J.J. Ploos van Amstel.
J. J. Ploos van Amstel is commissaris van politie ‘der 7de sectie aan het bureau Linnaeusstraat’. Als zodanig verwacht je hem niet bij zo’n feestavond. Maar uit vele berichten in diverse kranten komt Ploos van Amstel naar voren als een veel gevraagd spreker. Hij is bij vele buurtbijeenkomsten aanwezig om het woord te voeren. En terecht, hij blijkt een begenadigd spreker te zijn.
Commissaris Ploos van Amstel. Portret van J.J. Ploos van Amstel uit het NIW van 17 augustus 1926. Historische kranten, KB. 
Ploos van Amstel begint met een verwijzing naar Hartjesdag. Een dag die vaak gepaard gaat met gejoel, onrust, vuurwerkgeknetter en straatbranden. Maar zo spreekt Ploos van Amstel, nu: “Geen vuurwerk-geknetter, geen walmende straatbranden, geen joelende en tierende jeugd, geen schendende hand vraagt onze aandachten, verre van dien, de kunst in haar echten vorm en heerlijk stemmenmateriaal.”
Ploos van Amstel grijpt de gelegenheid aan om ook een terugblik te geven op de aanleg van de Transvaalbuurt. Vooral richt hij zich op de blokken langs de Tugelaweg, gebouwd door Het Bouwfonds Handwerkers Vriendenkring.
Een terugblik door Ploos van Amstel
Houtkopersburgwal, 1923. Houtkopersburgwal
links Uilenburgerstraat, rechts Batavierstraat; sloop van oude panden; op en voor de puinhopen toekijkende buurtbewoners.
Bron: Beeldbank, SAA.
”De verhuizing een 7 tal jaren geleden aangevangen, is indirect oorzaak, dat we thans herdenken het eerste lustrum van een zangers-complex, wier naam in ruimen kring met eere wordt genoemd. Wat toch was het geval? De nieuwe omgeving, een eldorado, wat betreft ruimte, frischheid en lucht, had op deze krotbewoners van weleer een merkbaren invloed, er kwam nieuw bloed in de aderen, het menschelijk gevoel kwam tot openbaring, en werd gezien tinteling en nieuw leven en gloed, de idee „mensch te zijn" kwam naar voren, de Uilenburgsche plunje had afgedaan, een meer modern omhulsel paste zich beter om lijf en leden. De mensch-wording deed zich gevoelen, zoowel naar binnen als naar buiten. Zoo zien we dan ook, dat kort na deze volksverhuizing bij enkelen de lust zich openbaarde tot beoefening in de zang, welk aantal zich al spoedig uitbreidde, hetgeen ten gevolge had, dat 15 Augustus 1921 werd opgericht, de mannenzangvereeniging, met den weidschen naam „Transvaal", tellende 22 leden, allen eenvoudige mannen, die door straathandel hun brood verdienden.”
Terug naar de Inhoudsopgave