Jodenkoek, herkomst onbekend? deel 2

Een derde verklaring zou zijn dat een jonge bakker uit Friesland het bakkersvak wilde leren. Hij is Amsterdam in de leer gegaan bij een joodse bakkerij. Na voldoende geleerde te hebben, zou hij uiteindelijk in Enkhuizen terecht zijn gekomen, bij de Enkuizer, Brood- en Banketfabriek. Uiteindelijk is deze fabriek in handen van ‘Lotus Bakeries’.
De suggestie dat mogelijk al in 1606 de echte Enkhuizer Jodenkoeken werden gebakken lijkt mij moeilijk te bewijzen.

De meest, haast religieuze, verklaring komt van een Duitse broodspecialist (bron: Het Bakkerij Museum:
“De Jodenkoeken zijn ronde, platte koeken van zandgebak met een diameter van circa 10 cm. Volgens de Duitse pemmatoloog (broodvorser) en folklorist dr. Max Höfler waren de Jodenkoeken van oorsprong rood van kleur door de toevoeging van rommelkruid, een poedervormige, roodgekleurde specerij. De rode kleur zou een verwijzing zijn naar het paaslam dat werd geofferd. Het bloed van het lam werd vroeger gemengd met het eten voor Pasen.”

Hoe dan ook, de naam van de jodenkoek blijft onduidelijk. Waarom overigens juist twee jodenkoeken gebruikt zou worden voor de spatsie, is ook niet duidelijk. De jodenkoeken die ik nog wel eens eet, zijn bros. Ze smaken prima, maar of je daar nu ijs op (tussen!) kan stoppen? Het lijkt mij dat het ijs de koek zacht maakt waardoor het een hele knoeiboel wordt.

Tot slot

Ik heb ook hier weer naarstig gezocht naar informatie over de Jodenkoek. Opvallend genoeg een serie advertenties gevonden die praktisch allen van buiten Amsterdam afkomstig zijn. Niet zomaar van buiten Amsterdam. Zo heb ik advertenties en verwijzingen voor de Jodenkoek gevonden in o.a.; het Leeuwarder Nieuwsblad; Het Nieuwsblad van het Noorden en het Soerabaijasch Handelsblad. Ik heb ze bij de diverse verhalen gevoegd. Slechts één advertentie verwijst naar een bakkerij in Amsterdam (zie de advertentie uit De telegraaf van 24 april 1925).