Verwarring bij het aanzien van Oost

Verteller: Nelly Schilling-Teuling
Auteur: Nelly Schilling-Teuling
45 Reacties
Bataviastraat, Soerabajastraat, Indische Buurt

Een terugkeer bestaat dus niet! Dat zijn je eerste gedachten, als je na lange tijd weer terug komt op de plek in de Indische buurt, waar je geboren bent en waar je altijd buiten gespeeld hebt.

De Bataviastraat in 1950 en in 2005: er is veel verdwenen, vervangen door nieuwbouw.

De Bataviastraat in 1950 en in 2005: er is veel verdwenen, vervangen door nieuwbouw.

Alle rechten voorbehouden

Terug op de plek waar ik geboren ben: de Indische buurt. De verwarring is groot: Waar is mijn oude school gebleven? Hoe kan zo’n groot statig schoolgebouw helemaal van de aardbodem verdwijnen? En waar is mijn geboortehuis gebleven? Er moet toch nog wel iets herkenbaars terug te vinden zijn? Zolang is het toch nog niet geleden? Zelf de naam van de wijk is veranderd! Niks geen Oost meer, onder de straatnaamborden staat nu Zeeburg. Nog erger, waar is dan de Soerabajastraat gebleven? Van de straat van mijn kleuterschoolvriendje Henk Vittali is nog maar een klein stukje over! Waar is de rest van de straat? Een grote kubus aan woningen staat op de plek. Er is geen straat meer te herkennen, alleen een vierkante betonnen kolos met balkonnetjes. Welke architect heeft dit nu weer verzonnen?
En dan komt de opluchting: Kijk, de façade van de kleuterschool is er nog! En, oh wat leuk, achter de school is nog steeds het schoolpleintje met de zandbak waarin ik zo graag speelde met mijn schoolvriendje. Waar wij elkaar als kleutertjes zand in de oogjes gooiden als we weer eens ruzie hadden. En zelfs de oude boom staat er nog. De statige oude boom die ontzag inboezemde omdat in de straat geen enkele andere boom was blijven staan na de oorlog. Allemaal opgestookt in de allesbranders vanwege de koude hongerwinter van 1944.
Er moet toch nog meer terug te vinden zijn uit die oude tijd? We beseffen, we moeten er niet met de auto langsrijden, maar parkeren... lastig met al die parkeermeters. Die had je vroeger niet, nou ja, toen had bijna niemand een auto. Volgende keer nemen wij de fiets en gaan we echt zoeken. Zoeken naar alles wat nog wel gebleven is, samen met mijn schoolvriendje Henk, die elke straathoek, elke boom en stoeptegel nog weet te vinden.

Alle rechten voorbehouden

9428 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Nelly en Henk weer in de zandbak waarin zij als kleutertjes speelden (2005), achter in het raam gemonteerd een foto van de twee kleutertjes van toen...

Nelly en Henk weer in de zandbak waarin zij als kleutertjes speelden (2005), achter in het raam gemonteerd een foto van de twee kleutertjes van toen...

Alle rechten voorbehouden

45 reacties

Voeg je reactie toe
Visitor

Anneke

Ik ben nu alweer 52 jaar. Heb mijn schooljaren en jeugd doorgebracht in de Palembangstraat nr 17-op 2 hoog. Ik ging naar de Batjanschool. Heb in de onderbouw in de klas gezeten bij juffrouw Rozenberg en bij juffrouw Hertzberg in de bovenbouw. Meester Oosterman was in die tijd het hoofd. Aan de school vast zat nog een lagere school die heette de Obischool.
Jammer genoeg kan ik ook niets meer herkennen uit mijn jeugd. De school bestaat niet meer en mijn oude huis is ook helemaal weg. Er staat nu nieuwbouw. Dat is natuurlijk wel logisch (deze woningen zouden ook niet meer aan de eisen van deze tijd voldoen. We hadden bijvoorbeeld geen douches. Daarvoor gingen we naar het badhuis waar we een kaartje kochten voor een zogeheten "stortbad".) Toch is dat een gek gevoel. Het lijkt wel alsof je hele jeugd ontkent wordt. Ik woon al lang niet meer in Amsterdam, hoewel ik er wel werk.
De mensen waren arm in die tijd, maar iedereen stond wel voor elkaar klaar.
Als kind wist je niet beter dan dat je boodschappen moest doen en geen geld meekreeg, maar een "opschrijfboekie".Alles werd bij ons op de pof gedaan en opgeschreven. Eens in de maand werd er dan afgerekend. Dat ging bij de kruidenier zo en ook bij de groentenman.
Als jong meisje van 8 jaar dacht ik mijn moeder eens flink te verrassen met aardbeien voor moederdag. Ik dus mét boekje naar de groentenwinkel en aangezien ons gezin uit 6 personen bestond in die tijd, bedacht ik dat 3 doosjes wel genoeg zou zijn (ikzelf ben nl tot op de dag van vandaag gek op aardbeien, vandaar). Dat mijn moeder er niet blij mee was, begrijp ik nu heel goed. Aardbeien zijn in mei natuurlijk nog hartstikke duur. Zeker in die tijd van de armoede. Ik mocht ook nooit meer 'ongevraagde" boodschappen doen! Voor straf moest ik de hele maand afwassen.
Ook herinner ik me de kolenzolder. Mijn vader bestelde altijd voor de kolenkachel antraciet nr.4. Dan liet hij een paar mud kolen storten op zolder. Daar deden we dan de hele winter mee. Als klein meisje werd ik 's-winters altijd met de kolenkit naar zolder gestuurd om kolen voor de kachel te halen. Ik vond dit altijd een verschrikkelijke klus, want ik was bang in het donker. Ik meende dus ook altijd van alles te horen en zien in m'n angst. Ik was zelfs bang voor m'n eigen schaduw. Daar had m'n vader wel voor gezorgd. Als ik weer eens benauwd keek nadat hij me de opdracht had gegeven kolen op zolder te halen, zei hij altijd 'fijnzinnig': "pas op voor die kerel daar boven hoor! laat je niet pakken!" Ik wist niet hoe snel ik altijd weer naar beneden moest met die rotkolen.
Herinneringen te over dus. En echt niet allemaal even gezellig hoor! Ik zou het trouwens wel leuk vinden om eens een schoolreunie van de lagere school mee te maken. Aangezien ik niet meer in Amsterdam woon, weet ik dus ook niet of die er wel eens geweest is. Ik zou graag willen weten of er iemand uit die jaren iets herkent. Ik ben in elk geval erg benieuwd naar eventuele reacties.

Visitor

Betty

Hallo Nellie, Als ik dit zo lees, dan zou ik zo terug in de tijd willen stappen, ik vind het echt heel ontroerend. De tijd van je jeugd is zo belangrijk en vooral in de Indische Buurt was het heerlijk wonen. Ik woonde zelf in de Gorontalostraat, zat op de Niasschool op het Javaplantsoen en de Bataviastraat ken ik van de weg naar de rolschaatsbaan op het Sumatraplantsoen. Ook ik ben een maand geleden nog eens in de buurt geweest en (gelukkig) mijn huis staat er nog, maar lijkt wel een stuk kleiner. Wat een enige foto's trouwens. Succes met de zoektocht.

Visitor

Nelly

Oei, oei, Bertus. Je hebt nog gelijk ook! Vroeger was het ook niet allemaal zó braaf. En inderdaad, er bestaat ook mooie moderne achitectuur. Waar ik zelf een groot liefhebber van ben. Als je de twee foto's boven met elkaar vergelijkt, dan ziet het er nu in deze straat een stuk vrolijker uit. Dus daarover geen twijfel. De mensen die wij op onze zoektocht ontmoet hebben, zagen er ook bepaald niet ongelukkig en triest uit. Onze zoektocht was meer gericht om te zien of er nog oude herinneringen van vroeger waren blijven bestaan. Dus eigenlijk meer uit nieuwsgierigheid, dan uit sentimentele oprispingen. En het viel toch een beetje tegen. Dus was de verwarring bij mij nogal hevig na, pakweg zo'n 45 jaar, niet terug geweest te zijn in mijn oude buurtje. En ja... lieve Bertus het zit in de mens om het liefste leuke herinneringen van vroeger op te slaan in je geheugen. De foute dingen probeer je zoveel mogelijk uit te wissen. Dat betekent niet, althans voor mij, dat de slogan van toepassing is. VROEGER WAS ALLES LEUKER EN BETER. Maar ja.. toch wel een stuk veiliger dan nu. Dit geldt natuurlijk voor alle wijken in een grote stad. Ha, zelfs voor Lelystad. Wat betreft vrolijkheid en gezelligheid! Deze beleving is voor elke generatie weer een heel andere. Straatspelletjes zijn er bijna niet meer. Verdreven door de komst van de computer. Oh jeetje... wij geven nog het slechte voorbeeld ook! Dus weg achter de computer en leer de kinderen weer "Diefie met verlos." Of is dit nu ook weer een slecht voorbeeld. Ik weet het niet meer.
Bertus bedankt voor je reactie en geloof mij maar! Het komt allemaal wel weer goed met ons. Na het terugkijken, storten wij ons weer gewoon op de toekomst.
Groetjes Nelly.

Visitor

Bertus Striethouldt

Ach jongens maak er a.u.b. niet te veel sentimentele en mooie tijddromen van. We waren vroeger geen snars beter. Denk maar eens aan het uit de rails lopen van de tram, die door onze straatjongens met een neergelegde bout veel verwarring stichtte. En wat dacht je van met de kattepult menige lantaarnlamp te laten sneuvelen.En 's avonds knokpartijen met de buren als ze weer eens vervelend waren. En al die zogenaamde onderzoekingen van de meisjes (tegenwoordig noemen ze dat aanranding) met wel zo'n 8 man. En lege melkflessen jatten om aan wat snoep en ijs te komen. Samenscholing was toen ook aan de orde van de dag, daar wij vooral 's avonds geregeld kabaal maakten en menige ruit deden barsten doordat er weer wat gebeurde wat het daglicht niet kon verdragen. En de moderne architectuur, wel dat kan ook wel eens mooi en ruim zijn! Dus lieve Nelly en ouwe gabber Henk, niet te veel sentimenten, maar bedenk wel dat we het allemaal mee hebben gemaakt .En... we zijn allemaal gevlucht naar fijnere oorden, zoals Lelystad, Ouwekerk a/d Amstel en Meppel. En inderdaad, verpaupering, drugs en drank maakt te veel kapot. Ik vindt het allemaal best prachtig wat jullie hier weer neerschrijven. Je ouwe gabber groet jullie zeer.

Visitor

Henk Vittali

Ja, ja, Nelly. Als je nu het artikeltje van maandag 25 juli 2005 in HET PAROOL leest over drugs op het Ambonplein dan word je niet vrolijk. Onze gezellige arbeidersbuurt, nooit criminaliteit of ongeoorloofde rotzooi. Wel gezelligheid van spelende kinderen met de meest leuke straat spelletjes. Arme kinderen die nog van goede wil zijn en uit een goed nest komen. Laat "een macht" opstaan en alles weer recht zetten. Ik wens jullie geluk en wijsheid in de buurt van Amsterdam-Oost.