Tussen de rook

Verteller: Rob Stravers
Auteur: Rob Stravers
Tweede van Swindenstraat, Dapperbuurt

Ons trappenhuis had vijf verdiepingen, met een scala van geuren: altijd hout, met per buur een heel eigen lucht.

Het Dapperplein en de ingang van de Tweede van Swindenstraat in 1952. .<br />Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Het Dapperplein en de ingang van de Tweede van Swindenstraat in 1952. .
Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Alle rechten voorbehouden

De Tweede Van Swindenstraat, hart van de Dapperbuurt, tussen spoordijk en Dapperplein. De spoordijk is soms onzichtbaar door rook van een locomotief die de straat inwaait, of door mist. Aan de andere kant is het Dapperplein met de vismarkt en de viston die vaak extra stonk als hij 's avonds in de fik stond en werd geblust door de baas van het koffiehuis. Ik zie en ruik nog die grote witte viswolken. Soms was er dus van twee kanten rook, en daartussen, op nummer 84, onze voordeur. Soms half versperd door het paard van de schillenboer, dat dan half op de stoep stond. Of meteen achter de buitendeur versperd door de loodgieter, als de riolering weer verstopt was. Het was een smal trappenhuis dat vaak werd schoongemaakt. Ik zie nog de buurvrouw van tweehoog die haar trap schrobde, wijdbeens staand op de bovenste tree met benen als heipalen. Je moest wel kijken als je de trap opliep, voor je eigen veiligheid. Ons trappenhuis had vijf verdiepingen, met een scala van geuren: altijd hout, met per buur een heel eigen lucht, van minder lekker eten en scherper stinkende poep of 'verkeerd' schoonmaakspul, zoals lysol. Alleen onze etage stonk niet, behalve als we spruitjes aten. Wij woonden 3-hoog op 2½ kamer en een keukentje, met z'n negenen. En één kraan met alleen koud water.

Alle rechten voorbehouden

8266 keer bekeken

10 reacties

Voeg je reactie toe
george f.j.andriesse

Re: Han Ockhuijsen

Han Ockhuijsen:
Als gezin kwamen wij in 1953 op nr. 1 wonen in de 2e van Swindenstraat/ Op de hoek van de Linneusstraat, tegenover het bankfiliaal en boven het wijkgebouw van de kerk. Ik vond het een erg karakteristieke buurt. Vooral de levendigheid van de Dappermarkt bepaalde de sfeer. Wat ik me van de straat herinner: op de hoek met de VanSwindendwarsstraat was een Sparwinkel. Deze werd heel modern in het midden van de jaren vijftig een zelfbedieningszaak met winkelmandjes waar iedereen erg aan moest wennen maar wat toch wel beviel want het op je beurt wachten met je boodschappen duurde vroeger wel lang. Verder was er een bijkantoor van het Amsterdams Ziekenfonds en verderop naar het Dapperplein aan de linkerkant de fietsenstalling van Nicolai waar ik mijn fiets stalde. Op de hoek van het Dapperplein links had je een bakker, waarvan ik de naam niet meer weet en daarnaast op het Dapperplein Simon de Wit. Er was altijd wel wat te doen in de buurt. In de VanSwindendwarsstraat woonde de Zeepkoning. Hij had een bakfiets waarin hij zijn moeder in een leunstoel zette en zo af en toe rondreed om haar te vermaken. Hij hield ook van de natuur want op het portaal van de trap hield hij een geit. Hoogtepunten in mijn herinnering waren: Hartjesdag in augustus waarop altijd met de politie gevochten werd. Die reed dan met motor met zijspan over de trottoirs en mepte met die lange gummistokken in het rond. Het was dan zaak om snel als eerste in een portiek te komen. De laatste liepen dan de meeste kans op een lel. Dan de jaarlijkse viswedstrijd van de visclub. Ze gingen met de bus ergens naar een mooi viswater en de winnaar kreeg na afloop een krans om en mocht half in het bovenluik van de bus zitten als deze een ererondje in de buurt maakte. Als we wat geld over hadden en er draaide een goede film dan gingen we naar de VanSwindenbioscoop in de eerste Van Swindenstraat. Je had overigens wel keus: je kon ook nog naar "Nationaal" in de Linneusstraat of de "Bio" aan het begin van de Middenweg bij de tramremise. Wat ik ook erg leuk vond was het cafe in de 1e vanSwstr. waar op zaterdagavond buurtcabaret was. Daar ging ik wel met mijn moeder heen. En dan natuurlijk de zomeravondconcerten in het Oosterpark. Op warme avonden sprookjesachtig mooi. In de herfst was de straat met mist droevig mooi, vooral als er ergens een draaiorgel de "Parelvissers"speelde. Fijne jeugdherinneringen. In 1970 ben ik uit Amsterdam vertrokken en woon nu in Heerenveen. Ook mooi maar ik hoor nooit de Parelvissers meer. Groeten aan iedereen.

Beste Han, De zeepkoning was mijn vader en vrouw in zijn kar was mijn moeder, die hij overigens veelal aansprak met Mama, wat wij als kinderen ook niet helemaal begrepen, maar je was er aan gewend. De geit was overigens een bok, die overal tegenaan stond te zeiken en waarvan hij zonder verdoving de ballen verwijderde. Ja ja zo ging dat toen bij hem. Hij heeft ook nog eens op een zondagochtend aan mijn vrouw gevraagd of ze de bok wilde uitlaten toen ze met onze kinderen ging wandelen in het Oosterpark. Ja, het was zeker een heel aparte figuur, een geboren Oostenburger.
Zijn bijnaam dankte hij overigens aan de duizenden stukjes zelf gemaakte zeep in WO2. Wij zaten als kinderen heel vaak die blokjes , luid zingend in te pakken in zgn ersatz papier.
Zowel het papier als de van de moffen gejatte palmolie verzeepte hij zelf met natronloog. Zeepkoken of zeepsieden heette dat toen.
Hij is ook nog eens door de Sicherheitsdienst opgepakt en naar de Euterpestraat gebracht, omdat ze dachten dat het een jodejongen was, maar werd weer vrijgelaten omdat zijn gok van z'n vader geé rfd was. Zelf zat hij wel in de ratsmodé omdat hij meende dat ze hem arresteerden vanwege de gejatte olie. Zelfs mijn kinderen hebben nog een minigok.

Sonja de Bruyn Bermon

Bakker Beer

Om even terug te komen op wat Han Ockhuijsen zegt , de fietsenstalling heette Kropman en een stukje terug zat Nicolai
dat was een leerwinkel en zolen kon je er kopen !!
En daartussen zat een pakhuis waar ze van de markt hun ´
karren neerzetten !! Ik weet het zo goed omdat Ik er boven woonde
bij me oma en de bakker op de hoek van Dapperplein heette
Bakker Beer !!! Was een heerlijke buurt !!!

corrie kalkwarf-bakker

kiezen trekken

In de tweede van swindenstraat was niet alleen maar een bijkantoor van het ziekenfonds zoalshan ockhuijsen schrijft er werden ook kiezen getrokken , er zaten 2 tandartsen de mijne was dr.Nobel .Er zaten dagelijks ongeveer 30 man te wachten.Eerst allemaal op een rij de verdoving halen dan in de zelfde volgorde trekken.Als erweinig volk was werkte de verdoving nog niet.was er veel volk dan was soms de verdoving al uit gewerkt.. dit was ongeveer vanaf 1957 .

Han Ockhuijsen

Han Ockhuijsen

Als gezin kwamen wij in 1953 op nr. 1 wonen in de 2e van Swindenstraat/ Op de hoek van de Linneusstraat, tegenover het bankfiliaal en boven het wijkgebouw van de kerk. Ik vond het een erg karakteristieke buurt. Vooral de levendigheid van de Dappermarkt bepaalde de sfeer. Wat ik me van de straat herinner: op de hoek met de VanSwindendwarsstraat was een Sparwinkel. Deze werd heel modern in het midden van de jaren vijftig een zelfbedieningszaak met winkelmandjes waar iedereen erg aan moest wennen maar wat toch wel beviel want het op je beurt wachten met je boodschappen duurde vroeger wel lang. Verder was er een bijkantoor van het Amsterdams Ziekenfonds en verderop naar het Dapperplein aan de linkerkant de fietsenstalling van Nicolai waar ik mijn fiets stalde. Op de hoek van het Dapperplein links had je een bakker, waarvan ik de naam niet meer weet en daarnaast op het Dapperplein Simon de Wit. Er was altijd wel wat te doen in de buurt. In de VanSwindendwarsstraat woonde de Zeepkoning. Hij had een bakfiets waarin hij zijn moeder in een leunstoel zette en zo af en toe rondreed om haar te vermaken. Hij hield ook van de natuur want op het portaal van de trap hield hij een geit. Hoogtepunten in mijn herinnering waren: Hartjesdag in augustus waarop altijd met de politie gevochten werd. Die reed dan met motor met zijspan over de trottoirs en mepte met die lange gummistokken in het rond. Het was dan zaak om snel als eerste in een portiek te komen. De laatste liepen dan de meeste kans op een lel. Dan de jaarlijkse viswedstrijd van de visclub. Ze gingen met de bus ergens naar een mooi viswater en de winnaar kreeg na afloop een krans om en mocht half in het bovenluik van de bus zitten als deze een ererondje in de buurt maakte. Als we wat geld over hadden en er draaide een goede film dan gingen we naar de VanSwindenbioscoop in de eerste Van Swindenstraat. Je had overigens wel keus: je kon ook nog naar "Nationaal" in de Linneusstraat of de "Bio" aan het begin van de Middenweg bij de tramremise. Wat ik ook erg leuk vond was het cafe in de 1e vanSwstr. waar op zaterdagavond buurtcabaret was. Daar ging ik wel met mijn moeder heen. En dan natuurlijk de zomeravondconcerten in het Oosterpark. Op warme avonden sprookjesachtig mooi. In de herfst was de straat met mist droevig mooi, vooral als er ergens een draaiorgel de "Parelvissers"speelde. Fijne jeugdherinneringen. In 1970 ben ik uit Amsterdam vertrokken en woon nu in Heerenveen. Ook mooi maar ik hoor nooit de Parelvissers meer. Groeten aan iedereen.

Een bezoeker

jack daniels

dit is niet echt een reactie op dit verhaal, maar kan het toch niet laten om ook een steentje aan mijn prachtige buurt bij te dragen!! ben zelf opgegroeid in de reinwardtstraat 43 a in de jaren 90, kan me heel goed herrinneren als klein kind zijnde, dat wanneer we voor de deur gingen spelen vaak in de markt terecht kwamen en dat we altijd wel of de visboer of bij de kledingkraampjes of de turkse groente boer mochten helpen. woon nu in vlaardingen en mis de dapperbuurt enorm, je weet wat ze zeggen oost west thuis best!!

Een bezoeker

Jannie van Galen-van den Bosch

Aan de linkerkant zie je de groentestal van mijn vader, Jan van den Bosch, mijn vader staat er ook op, naast hem staat een klant met haar fiets. Leuk ik heb deze foto ook bij mijn verhaal gezet. Het leuke is dat ik de orginele foto in mijn bezit heb, die is iets groter er staat namelijk meer op want naast de stal van mijn vader aan de linkerkant staat een haringstal en daarnaast staat zijn broer Piet van den Bosch met zijn groente en fruitstal. Groetjes Jannie

Een bezoeker

Mildred Denney (Geb. Muller)

Wat een GEWELDIGE foto zeg! Zelf kom ik uit Betondorp (Veeteeltstraat) maar dit soort verhalen en vooral de begeplaatste fotoos vind is echt fantastisch.
Heeft iemand uit deze buurt de familie Van Weeren gekend misschien?
Mijn email adres is mdenney@together.net. Negeer de spam boodschap maar die je krijgt als je me emailt.
Groetjes, Mildred

Een bezoeker

O.R.J. de Bie *11-12-1930

Nee Daniel, alleen op 63-2 en 117=2 want daar woonden twee tantes van mij. Op 63 woonde Ant Hoddes-de Bie met haar beide zoons Chris en Joop hun vader was al voor de oorlog overleden aan bloedvergiftiging
en mijn tante is de hele oorlog doorgeworsteld met twee kleine kinderen. Kort en goed het verhaal van de armoede zoals zoveel verhalen uit de Dapperbuurt, een verkeerde keuze van huwlijkspartner (ook alsnog door de armoede) heeft een verwijding tussen haar en mijn ouders tot gevolg gehad. Bets v.d. Sluis-de Bie (117-2) was getrouwd met een van de "volendammer"straat muziekanten, Jan speelde accordeon. Hun huwelijk bleef kinderloos en toen ik met een oorontsteking in het Wilheming Gasthuis lag kwamen zij mij daar opzoeken en kreeg ik van Jan de bladmuziek van "ketelbinkie" (toen wij uit Rotterdam vetrokken.... enz.). Van Chris weet ik niets, maar alle andere genoemden zijn overleden Joop als laatste in 2001 Dolf.

Een bezoeker

Daniel Zuiderveld

Weet iemand misschien iets over de Eerste van Swinden straat nummer 108 3-hoog?

Visitor

Will Heus

Ook ik heb herinneringen aan de Tweede van Swindenstraat. Een tijd lang was ik vriendinnetje met Marjanneke, een van de zusjes van Rob. Ik weet nog van de boterhammen met kaantjes die ik daar weleens gegeten heb. Het huis waar ik woonde in de Domselaerstraat was veel groter. Onze ouders waren bekenden van elkaar en hebben een tijd lang in een gehuurde wasmachine bij mij thuis de was van de beide huishoudens gedaan, dat was een hele luxe in die tijd. Wij zijn in 1962 naar Heemskerk verhuisd, maar ik heb nog jaren terug verlangd naar de 'ouwe' buurt!