De 'bijverdiensten' van Jacob Fijma

Verteller: Peter Fijma
Auteur: Peter Fijma
Transvaalbuurt, Zeeburgereiland & Diemerzeedijk

Het vuur laaide hoog op, rook en vlammen waren tot ver in de omgeving te zien: Jacob Fijma was weer bezig!

Railpont over Amsterdam-Rijnkanaal te Diemen Railpont over Amsterdam-Rijnkanaal te Diemen

Railpont over Amsterdam-Rijnkanaal te Diemen Railpont over Amsterdam-Rijnkanaal te Diemen

Alle rechten voorbehouden

Mijn vader was gek op het r(o)oken van goede, duurdere sigaren, die hij bij tabakswinkel “De Mijlpaal” kocht. Hoewel pa in 3-ploegendienst werkte, was zijn zakgeld laag; vier opgroeiende jongens kostten handenvol geld. Naast zijn werk als havenarbeider bij SHB, later Stoomvaart Maatschappij Nederland, verdiende hij 'bij' met het ver- en bewerken van oude metalen en het renoveren van fietsen.

Om zijn rookhobby te bekostigen, kocht mijn vader op de Zwanenburgwal en in de Den Brielstraat oude elektromotoren en koper op. In onze achtertuin werkte hij de motoren grof open. Periodiek huurde pa bij Bijstra in de Simon Stevinstraat een roodbruine bakfiets met doortrapper en handrem aan het frame. Met de bakfiets fietste hij via de Transvaalkade, Linnaeuskade, overkant Valentijnkade, de Ringdijk-Oost en het pontje bij Jongensland naar de Railpont van Rijkswaterstaat op de Diemerdijk. Daar kocht hij de pontbaas met een dure sigaar om. Pa werd met zijn bakfiets het Amsterdam-Rijnkanaal overgevaren. Daar aangekomen, moest pa alle krachten inspannen om bovenop de dijk te komen. Dit was de bestemming van de missie. Pa stak de lading met petroleum in de fik. Een fantastisch gezicht! Het vuur laaide hoog op en de rook en vlammen waren tot ver in de omgeving te zien: Jacob Fijma was weer bezig en volkomen in zijn element!
Pa wachtte geduldig tot het vuur uit was en het metaal weer 'met de hand' kon worden beetgepakt. Het ijzer laadde hij weer op de bakfiets en de feestelijke terugtocht (ik kreeg altijd een ferm ijsje) werd een feit. De afgekoelde delen werden thuis gelost, de bakfiets teruggebracht en het heet geblakerde ijzer van het veelvuldige koperdraad ontdaan.

Waarom nou die sigaar? Als de politie naderde en de pontbaas 'lont rook', gaf hij een ferme loei op de ponttoeter, zodat mijn vader met lege bakfiets 'benen kon maken'. Dit gebeurde enkele malen! Dit is echt gebeurd, want ik was menigmaal aanwezig bij zijn 'hobby' op de dijk en heb twee keer de ponttoeter gehoord en het 'vluchten' per bakfiets meegemaakt…

Alle rechten voorbehouden

1817 keer bekeken

Marc Stegeman

Lange benen

Dat "benen maken" deed me denken aan een verhaal van mijn vader over de railpont. We reden (d.w.z. hij fietste en ik zat achterop) langs de Merwedekanaaldijk. Vanuit de Watergraafsmeer, langs het trekpontje (ijsje !) bij de Oosterringdijk, en dan over de Ouddiemerlaan weer terug of zo. Daar bij het ponthuis aangekomen vertelde hij me dat er daar niet zo heel lang geleden nog een pont over het kanaal was die "Vadertje Langbeen" genoemd werd omdat hij "met lange poten" door het kanaal liep. Of beter reed, want hij stond op rails op de bodem van het kanaal. Ik vond dat maar raar, want een pont hoort toch te varen ?

Overigens staat vlak voor je bij het ponthuis aan de Kanaaldijk komt een soort "bolder" die de Gemeentegrens van Amsterdam aangeeft. De railpont (van Rijkswaterstaat) reed door het kanaal in het verlengde van de Ouddiemerlaan, vermoedelijk dus in de Gemeente Diemen.